सबैलाई थाहा छ धूम्रपान स्वास्थ्यका लागि हानिकारक छ । तथापी धेरै मानिस धूम्रपान गर्छन् । विश्व स्वास्थ्य संगठनका (डब्लूएचओ) अनुसार संसारमा हरेक वर्ष करिव ६४ लाख मानिसको मृत्यु धूम्रपानका कारण हुने गरेको छ । तर पनि धूम्रपानमा कमी आउन सकेको छैन । अझै पनि मानिसमा धूम्रपानका विषयमा केही भ्रमहरू रहेका छन् । तर वास्तविकता भने फरक रहेको छ । के हुन् ती भ्रम र वास्तविकता ?
क) भ्रम : स्वास्थ्य खाना खाँदा धूम्रपानले असर गर्दैन वा असर कम हुन्छ ।
वास्तविकता – स्वास्थ्य खाना खाँदा धूम्रपानले असर गर्दैन वा असर कम हुन्छ भन्नु गलत हो । स्वस्थ खानपिनका बाबजुद पनि चुरोटले आफ्नो असर देखाउन छोड्दैन । धूम्रपानले फोक्सोसहित मुख र श्वास नलीमा असर गर्दछ । त्यसैले यो कुरा गलत हो ।
ख) भ्रम : इलेकट्रोनिक्स सिगरेटले हानी गर्दैन ।
वास्तविकता – अनुसन्धानले इलेकट्रोनिक्स सिगरेटमा पनि साधारण चुरोट जस्तै हानिकारक रसायन पाउने देखिएको छ। यसले क्यान्सरसम्मको समस्या निम्त्याउन सक्छ । त्यसैले यो पनि एउटा भ्रम हो ।
ग) भ्रम : लाइट वा माइल्ड चुरोटले धेरै हानी गर्दैन ।
वास्तविकता – अनुसन्धान अनुसार लाइट चुरोट पिउने बेला प्रयोगकर्ताले अत्यधिक धुवाँ तान्ने गर्दछ जसका कारण लाइट चुरोटले पनि अन्य साधारण चुरोटले जस्तै हानी पुराउँछ । त्यसैले लाइट वा माइल्ड चुरोटले धेरै हानी गर्दैन भन्नु भ्रम हो ।
घ) भ्रम : चुरोटको मात्रा कम गरियो भने त्यसले नोक्सानी गर्दैन ।
वास्तविकता – दिनभरि चाहे एउटा मात्र चुरोट पिउने बानी होस् तर यसले पनि फोक्सोलाई हानी गर्दछ । त्यस कारण चुरोटलाई कम गर्ने होइन यसलाई छोड्दा नै राम्रो ।
ङ) भ्रम : चुरोटमा पाइने निकोटिन र टारले मात्र हानी गर्दछ ।
वास्तविकता – चुरोटमा निकोटिन र टार मात्र हुने कुरा गलत हो । यसमा एरोमेटिक हाईड्रोकार्बन जस्ता विभिन्न हानिकारक रसायन पाइन्छ । जसले क्यान्सरको समस्या पैदा गर्दछ । त्यसैले चुरोटमा पाइने निकोटिन र टारले मात्र हानी गर्छ भन्नु भ्रम हो ।