लताले ‘ए मेरे वतन’ गाउदा भावुक भएका थिए नेहरु

मुम्बई(एजेन्सी)– भारतमा मंगलबार गणतन्त्र दिवस मनाइँदैछ । यो परिप्रेक्ष्यमा भारतकी ‘स्वर कोकिला’ लता मंगेशकरले सन् १९६३ मा गणतन्त्र दिवसको दिन आफूलाई गीत ‘ए मेरे वतन के लोगों’ गाउने अफर आएको क्षणलाई स्मरण गरेकी छन् ।

लताका अनुसार शुरुमा उनले यो गीत गाउन अस्वीकार गरेकी थिइन् । किनकी उनीसँग रिहल्सलका लागि समय थिएन ।

यद्यपि, जब उनले गीत गाइन्, यो गीत सुनेर तत्कालीन प्रधानमन्त्री जवाहरलाल नेहरुको आँखामा आँशु भएको थियो । यो गीत यति चर्चित भयो कि लताले आफ्नो जुनसुकै शो या कन्सर्टमा अनिवार्य गाउनुपथ्र्यो ।

यो गीतका लेखक कवि प्रदीप हुन् । उनले नै २६ जनवरी १९६३ मा लतालाई गणतन्त्र दिवसको दिन गीत गाउन अनुरोध गरेका थिए । शुरुमा त उनी यो गीत गाउन तयार थिइनन्, किनकी त्यो समयमा उनी २४ घण्टा काममा व्यस्त थिइन् । त्यहीकारण पनि एक गीतका लागि विशेष चासो दिन उनका लागि सम्भव थिएन ।

तर प्रदीपले उनलाई बहिनी आशाका साथ मिलेर गीत गाउन तयार बनाए । तर कार्यक्रमका लागि दिल्ली जानु केही दिन अघि आशाले दिल्ली जान अस्वीकार गरिन् । आशालाई लता र ‘ए मेरे वतन के लोगों’लाई अर्केस्ट्रेटेड गर्ने संगीतकार हेमन्त कुमारले सम्झाउन खोजे पनि उनी मानिनन् । जसकारण लता एक्लैले यो गीत गाउनुपर्यो ।

‘म आफ्नो मिल्ने साथी नलिनी म्हात्रेसँग थिएँ । राती जब हामी दिल्ली पुग्यौं, मेरो पेट दुख्न थाल्यो । मैले नलिनीलाई ‘यस्तो अवस्थामा कसरी गाउन सक्छु’ भनेर सोध्दा उनले ‘चिन्ता नगर्नु सबै ठिक हुन्छ’ भनिन् । हामी २७ जनवरीमा कार्यक्रमस्थल पुग्यौं । मैले ‘अल्लाह तेरो नाम’ र ‘ए मेरे वतन के लोगों’ गाएँ’, लताले भनेकी छन् ।

गीत गाएपछि आराम गर्नका लागि लता स्टेज पछाडि गइन् । उनलाई महबुब खानले हात समातेर नेहरुलाई भेट्न लगे । तर आफूलाई नेहरुले किन बोलाए भन्नेमा उनी अन्योलमा थिइन् । ‘तपाईंले गाएको सुनेर मेरो आँखामा आँशु आयो’ नेहरुले यसो भनिरहँदा लता खुशीले पुलकित भइन् ।