प्रवास

साउदीमा काम परिवर्तन गर्न अनुमति  

By योगेन्द्र योगी

July 03, 2022

दोहा – साउदीले घरेलु कामदारहरूलाई रोजगारदाताको सहमति बिना काम परिवर्तन गर्न अनुमति दिने नियमहरू अद्यावधिक गरेको छ।

साउदी अरेबियाको मानव संसाधन तथा सामाजिक विकास मन्त्रालयले घरेलु कामदारलाई आफ्नो वर्तमान रोजगारदाताको सहमति बिना नै नयाँ रोजगारदातामा सेवा हस्तान्तरण गर्न दिने सम्बन्धमा नियमहरू अद्यावधिक गरेको जनाएको छ ।

मन्त्रालयले कुन परिस्थितिमा सेवा हस्तान्तरण गर्न अनुमति दिइने भनेर स्पेलिङ गरेको छ र यसका लागि आफ्नो अघिल्लो निर्णयका केही नियम अद्यावधिक गरी नयाँ नियम ल्याएको छ ।

अघिल्लो मन्त्रिपरिषद्को निर्णयले आफ्नो पहिलो धारामा घरेलु कामदारसम्बन्धी श्रम ऐन नियमावलीको दफा १५ को प्रावधान कार्यान्वयन गर्ने व्यवस्था गरेको थियो । यस धारा अन्तर्गत घरेलु कामदारले करार सम्बन्धको अन्त्यमा अन्तिम निकास पाउन सक्नेछन्।

श्रम कानुन नियमहरूको दोस्रो लेखमा अद्यावधिक गरिएको थियो। अद्यावधिक अनुसार, घरेलु कामदारहरूले निम्न परिस्थितिहरूमा आफ्नो वर्तमान रोजगारदाताको सहमति बिना आफ्नो सेवाहरू नयाँ रोजगारदातालाई हस्तान्तरण गर्न सक्छन् ।

१. लगातार तीन महिनासम्म पारिश्रमिक भुक्तानीमा ढिलाइ गरेमा । २. १५ दिनभित्र आगमनको आश्रयस्थलबाट प्राप्त गर्न नसकेमा । ३. रेसिडेन्सी इजाजत (इकामा) जारी गर्न वा यसको म्याद समाप्त भएको मितिबाट ३० दिन बितिसक्दा पनि नवीकरण गर्न नसकेमा। ४. रोजगारदाताले घरेलु कामदारको सेवा अरूलाई प्रदान गर्दछ । ५. स्वास्थ्य वा सुरक्षामा खतरा हुन काममा खटाइएको प्रमाणित भएमा । ६. रोजगारदाताको परिवारको सदस्यले घरेलु कामदारलाई दुर्व्यवहार गरेको प्रमाणित भएमा । ७. रोजगारदाताविरुद्ध घरेलु कामदारले उजुरी गरेमा र रोजगारदाताले उजुरी जाँच्ने प्रक्रियालाई लम्बाएमा। ८. रोजगारदाताले घरेलु कामदारको बारेमा गलत फरार (हुरुब) रिपोर्ट फाइल गरेमा । ९. रोजगारदाता वा निजको प्रतिनिधि दुई सत्रसम्म घरेलु कामदार विवाद समाधान समितिमा उपस्थित हुन नसकेमा। १०. निजको यात्रा, कैद वा अन्य कुनै कारणले रोजगारदाताको अनुपस्थिति र यसले घरेलु कामदारको पारिश्रमिक तिर्न नसक्दा। ११. घरेलु कामदारको सेवा निजको जानकारी वा सहमति बिना अर्को रोजगारदातालाई हस्तान्तरण गरिएको प्रमाणित भएमा। १२. परीक्षण अवधिको समयमा रोजगारदाताद्वारा श्रम अनुबन्धको समाप्ती भएमा।

मन्त्रिपरिषद्को निर्णय परिमार्जनले घरेलु श्रम क्षेत्रलाई नियमन गर्ने र घरेलु कामदारको भर्ना प्रक्रियाको दक्षता, लचिलोपन बढाउन र रोजगारदाताको अधिकार संरक्षणमा योगदान पुर्‍याउने करार सम्बन्धमा सुधार गर्ने लक्ष्य राखेको मन्त्रालयलाई उद्धृत गर्दै साउदी गजेटले जनाएको छ ।

यो निर्णय विश्वका उत्कृष्ट रोजगार बजारहरूसँग तालमेल राख्दै विभिन्न क्षेत्रहरूमा साउदी श्रम बजारलाई अझ आकर्षक बनाउन मन्त्रालयको निरन्तर प्रयासको रूपरेखा भित्र आएको हो।