दाँत किन कुँडिन्छ ?

स्वस्थ दाँत धेरै बलियो हुन्छ । दाँत बलियो हुनुमा यसको बाहिरी भाग ढाक्ने सेता रंगको कडा वस्तु इनामेल हो । यो नै हाम्रो शरीरको सबैभन्दा कडा बस्तु हो ।

इनामेल हाम्रो शरीरकै सबैभन्दा कडा बस्तु हो । तर यस्तो कडा बस्तुलाई पनि अमिलो वा एसिडले खियाइदिने गर्छ । हामीले अमिलो खाँदा दाँत कुँडिनुको मुख्य कारण पनि अमिलोले इनामेललाई खियाइदिएकैले हो । दाँतमा इनामेल बन्ने काम निरन्तर चलिरहेको हुन्छ । त्यसैले अमिलोले खियाइदिएको इनामेलको ठाउँमा केही समयपछि नयाँ इनामेल आउँछ । अनि कुँडिएको दाँत ठिक भएर जान्छ ।

इनामेलले ढाकेको भन्दा भित्रपट्टिको दाँतको भागलाई डेन्टाइन भनिन्छ । यो भाग नरम हुने भएकोले मौका पाएमा कीटाणुहरू सजिलै यसमा पस्न सक्दछन् । दाँतको यस भागलाई इनामेलले छोपेर राख्ने हुनाले सजिलै यस भागमा कीटाणु पस्न सक्दैन । डेन्टाइन भन्दा तलको दाँतको भागलाई पप क्याभिटी भनिन्छ । गिजा भन्दा बाहिर निस्केको दाँतको भागलाई क्राउन भनिन्छ ।

हाम्रा मुख भित्र लाखौँ ब्याक्टेरिया हुन्छन् । यी ब्याक्टेरियाहरु मध्ये धेरैजसो फाइदाजनक हुन्छन् । यिनीहरूले खानेकुरालाई टुक्र्याएर, गलाएर सजिलै पचाउन सक्ने बनाइ दिन्छन् । तर कतिपय ब्याक्टेरिया भने हानिकारक हुन्छन् । मुखमा हुने ब्याक्टेरियाहरुमध्ये एसिड उत्पादन गर्ने ब्याक्टेरिया दाँतका लागि शत्रु नै हुन्छन् ।