अन्तर्राष्ट्रिय

विश्वभर आज : यस्ता छन् तपाईंले थाहा पाउनुपर्ने अन्तर्राष्ट्रिय घटनाक्रम (अडियोसहित)

By खबरहब

May 11, 2022

आज वैशाख २८, २०७९ या अंग्रेजी क्यालेन्डर अनुसार मे ११, २०२२। तपाईंले थाहा पाउनुपर्ने आज संसारभर भएका प्रमुख घटनाहरू यसप्रकार रहेका छन् :

श्रीलंकामा रोकिएन प्रदर्शन

श्रीलंकामा लगातार दोश्रो रात पनि हिंसात्मक प्रदर्शन भएका छन् । सरकार विरोधी प्रदर्शनकारीले मंगलबार अबेर र बुधबार सबेरै रातभर प्रदर्शन, आगजनी, तोडफोड र अन्य हिंसात्मक गतिविधिलाई निरन्तरता दिएको बीबीसीले जनाएको छ ।

त्यसअघिको अघिल्लो रात पनि प्रदर्शनकारीले प्रदर्शन गरेका थिए । सोमबार सरकार समर्थक प्रदर्शनकारीसँग हिंसात्मक झडप भएपछि श्रीलंकामा सरकारविरोधी प्रदर्शनकारीहरू आक्रोशित बनेका हुन् ।

आक्रोशित प्रदर्शनकारीले श्रीलंकाका सत्तारुढ राजपाक्षे परिवारको पुर्ख्यौली घरमा पनि आगो लगाइदिएका थिए । मङ्गलबार राजधानी कोलम्बो नजिक पर्ने नेगोम्बो शहरमा प्रदर्शनकारी तोडफोड गरी केही सम्पत्तिमा हानी पुर्‍याएको बीबीसीले जनाएको छ ।

सोमबार यता जारी हिंसात्मक झडपका क्रममा ८ जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने अरु २ सय भन्दा धेरै घाइते भएको आशंका गरिएको छ । मारिनेमा सत्तारुढ दलका एकजना सांसद पनि छन् । प्रदर्शनकारीसँगको झडपपछि उनले आत्महत्या गरेको बताइएको छ ।

यसअघि गत सोमबार प्रदर्शनकारीलाई साम्य पार्न प्रधानमन्त्री महिन्दा राजपाक्षेले राजीनामा दिएको घोषणा गरेका थिए ।

उनले राजीनामा दिनुअघि सरकार विरोधी प्रदर्शनकारी र सरकारका समर्थक प्रदर्शनकारीबीच प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास ‘टेम्पल ट्रिज’ मा झडप भएको थियो ।

उनको राजीनामाका बावजुद सरकार विरोधी प्रदर्शन थामिएको छैन । श्रीलंकामा बुधबारसम्मका लागि कफ्र्यू जारी गरिएको थियो । सोमबार राती मात्र आक्रोशित प्रदर्शनकारीको भीडले राजनीतिक नेता तथा राजपाक्षे परिवारका ५० भन्दा धेरै घरहरूमा आगजनी गरेका थिए ।

चरम आर्थिक संकट तथा अत्यावश्यक वस्तुको अभावका कारण श्रीलंकामा केही सातायता सरकार विरोधी प्रदर्शन हुँदै आएका छन् ।

हाल निवर्तमान प्रधानमन्त्री राजपाक्षेले मुलुकको उत्तर पूर्वमा रहेको ट्रिङ्कोमाली शहरस्थित नौसेनाको आधारमा शरण लिएको बताइएको छ ।

उक्त नौसैनिक आधार बाहिर पनि प्रदर्शनकारी भेला भएर प्रदर्शनलाई चर्काएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमले जनाएका छन् । यसैबीच, श्रीलंकामा सरकार विरोधी प्रदर्शन रोक्न सुरक्षाकर्मीलाई कानून उल्लंघन गर्नेलाई गोली हान्ने आदेश दिइएको छ । इतिहासमै अहिलेसम्मकै खराब आर्थिक संकटलाई लिएर प्रदर्शनकारीले राष्ट्रपति गोटाबाया राजापाक्षेको राजीनामा माग गरिरहेका छन् ।

सोमबार गोटाबायका दाइ महिन्दा राजापाक्षेले प्रधानमन्त्री पदबाट राजीनामा दिएका थिए । तर, पनि हिंसा रोकिएको छैन। सरकारले सार्वजनिक सम्पत्ति लुट्ने वा ‘जीवनमा हानि’ गर्ने जो कोहीलाई गोली चलाउन आदेश दिएको छ । राजधानी कोलम्बोका सडकहरूमा गस्ती गर्न दसौँ हजार सेना, नौसेना र वायु सेनाका कर्मचारीहरू तैनाथ छन् ।

सुरक्षाकर्मीको परिचालनका बाबजुद मंगलबार दिउँसो एउटा भीडले शान्तिपूर्ण प्रदर्शनकारीहरूलाई सुरक्षा नदिएको आरोप लगाउँदै शहरका एक शीर्ष प्रहरी अधिकारीलाई आक्रमण गरेको थियो । कोलम्बोको गाले फेस ग्रीनमा पनि भीडहरू जम्मा भएका थिए ।

सोमबारदेखि भएको प्रदर्शनमा आठ जनाको मृत्यु भएको छ । झडपमा दुई सयभन्दा बढी घाइते भएका  राजधानीको मुख्य अस्पतालले जनाएको छ । केही सरकार समर्थक भीडले गरेको हमलाबाट घाइते भएका छन् भने कोही भीडमाथि प्रहरीले अश्रुग्याँस प्रहार गर्दा घाइते भएका छन् ।

प्रधानमन्त्रीका समर्थकविरुद्ध मुद्दा दायर गरिएको प्रदर्शनकारीहरूको पक्षमा काम गरिरहेका वकिलहरूले बताएका छन् । यता भारतीय उच्चायोगले आफ्नो फौज श्रीलङ्का पठाएकोबारे सञ्चारमाध्यमको रिपोर्टको खण्डन गरेको छ । श्रीलङ्काको प्रजातन्त्र, स्थिरता र आर्थिक पुनः स्थापनालाई देशले पूर्ण समर्थन गरेको भारतीय अधिकारीले बताएका छन् । 

श्रीलङ्काले तीव्र खाद्यान्न र बिजुलीको अभावसँगै आर्थिक सङ्कटका कारण छिमेकी तथा अन्तर्राष्ट्रिय संघ संगठनहरूसँग सहयोग माग्न बाध्य भएको छ । 

पछिल्लो आर्थिक अवस्थाले प्रधानमन्त्री महिन्दा राजपाक्षे र राष्ट्रपति गोताबाया राजपाक्षेको राजीनामा मागसहित ठूलो समूहले विरोध प्रदर्शन गरिरहेको छ । 

‘भारतले श्रीलङ्कामा आफ्नो फौज पठाएको बारेमा केही सञ्चारमाध्यममा समाचारहरू आएको र यसलाई उच्च आयोगले स्पष्ट रूपमा अस्वीकार गर्न चाहन्छ’ भारतीय मिसनद्वारा जारी ट्वीटमा भनिएको छ । 

ट्वीटमा भनिएको छ, ‘यी रिपोर्ट र विचारहरू पनि भारत सरकारको श्रीलङ्काको नीतिअनुरूप छैनन् ।’

भारतको विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ताले मङ्गलबार भारत श्रीलङ्काको लोकतन्त्र, स्थिरता र आर्थिक पुनःस्थापनामा पूर्ण समर्थन गरिरहेको बताएका थिए । 

भारतले केहीश्रीलङ्काली राजनीतिक व्यक्ति र उनीहरूका परिवार भारत भागेका छन् भन्ने सञ्चारमाध्यम र सामाजिक सञ्जालमा प्रसारित अफवाहहरूको खण्डन गरेको भारतीय अधिकारीले जनाएका छन् ।

श्रीलङ्काले देशका सशस्त्र फौजलाई एक दिन हिंसात्मक द्वन्द्वपछि सार्वजनिक सम्पत्ति लुट्ने वा अरूलाई हानी पु¥याउने जोसुकैमाथि कारवाही गर्ने आदेश जारी गरेको छ ।

राष्ट्रपति गोताबाया राजपाक्षेले पनि नागरिकहरूलाई शान्त रहन र अरूविरुद्ध हिंसा र बदलाको कार्य नगर्न आग्रह गरेका छन् ।

सरकार समर्थक समूहले सोमबार सरकार विरोधी प्रदर्शनकारीसँग झडप गरेपछि देशमा विभिन्न हिंसात्मक घटना भएका छन् । यस क्रममा आठ जनाको मृत्यु भएको छ भने २०० भन्दा बढी घाइते भएका थिए ।

सोमबारदेखि बुधबारसम्म देशव्यापी कर्फ्यू लगाइएको थियो र कानुन र सुव्यवस्था कायम गर्न सैनिक खटाइएको थियो। हिंसात्मक विरोध प्रदर्शन चर्किएसँगै महिन्दा राजपाक्षेले सोमबार श्रीलङ्काको प्रधानमन्त्री पदबाट राजीनामा दिएका थिए ।

पुटिन लामो युद्धको तयारीमा रहेको अमेरिकाको दाबी

रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिन युक्रेनमा लामो युद्धको तयारीमा रहेको अमेरिकी गुप्तचर निकायले दाबी गरेको छ ।

पूर्वी युक्रेनमा रुसले भीषण हमला गरिरहेका बेला गुप्तचर निकायले रुसले पूर्वी युक्रेनमा जित हासिल गरे पनि द्वन्द्व अन्त्य नहुने चेतावनी दिएको हो ।

राजधानी किभ कब्जा गर्ने रुसी सेनाको प्रयासको युक्रेनले प्रतिरोध गरेपछि मस्कोले दोनबास क्षेत्र कब्जा गर्न आफ्ना सेनाहरूलाई पुनः केन्द्रित गरेको छ ।

मंगलबार अमेरिकी सिनेट समितिको सुनुवाइमा राष्ट्रिय खुफिया निर्देशक एभ्रिल हेन्सले पुटिन अझै पनि ‘दोनबासभन्दा बाहिरका लक्ष्यहरू हासिल गर्न’ खोजेको तर उनले ‘आफ्नो महत्वाकांक्षा र रुसको वर्तमान परम्परागत सैन्य क्षमताबीचको बेमेलको सामना गरिरहेको बताइन ।

सो सुनवाईमा रक्षा गुप्तचर निकायका निर्देशक स्कट बेरियरले रुसी र युक्रेनीहरू ‘अलिकति गतिरोधमा’ रहेको बताए । पछिल्लो युद्धमा युक्रेनले उत्तरपूर्वी खार्किभ क्षेत्रका चारवटा बस्तीहरू पुनः कब्जा गरेको दाबी गरेको छ ।

चेर्कासी तिश्की, रुस्की तिस्की, रुबिज्ने र बायराक सबैलाई रसियाबाट फिर्ता लिएको रुसी सेनाको भनाई छ । युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले युक्रेनी सफलताले रुसी सेनालाई बिस्तारै खार्किभबाट बाहिर धकेलिरहेको बताएका छन् । खार्किभमा युद्ध सुरु भएदेखि नै लामो समयदेखि बमबारी भइरहेको छ ।

रुसमा चार क्षेत्रीय गभर्नरद्वारा राजीनामा

पश्चिमा मुलुकहरूले आर्थिक प्रतिबन्धहरूको घोषणा गरेसँगै रुसमा चार जना क्षेत्रीय गभर्नरहरूले राजीनामा दिएका छन् ।

रुसको टोम्स्क, सराटोभ, किरोभ र मारिएल क्षेत्रका गभर्नरहरुले राजीनामा दिएको अन्तर्राष्ट्रिय समाचार संस्था रोयटर्सले जनाएको छ ।

यस्तै, रायजान क्षेत्रका गभर्नरले आफूले दोश्रो कार्यकालका लागि उम्मेद्वारी नदिने घोषणा गरेका छन् । त्यहाँ आगामी सेप्टेम्बर महिनामा चुनाव हुँदैछ ।

रुसका क्षेत्रीय गभर्नरहरु चुनावमार्फत निर्वाचित हुने भएपछि उनीहरु रुसी प्रशासन क्रेमलिनको मातहतमा रहने बताइन्छ । कहिलेकहीँ क्रेमलिनले यस्ता गभर्नरहरुलाई राजीनामा दिन बाध्य समेत पार्ने गरेको बताइन्छ ।

पश्चिमा मुलुकहरूले प्रतिबन्ध लगाएका कारण खस्कँदो रुसी अर्थतन्त्र क्रेमलिनले कमजोर गभर्नरलाई हटाएको मस्कोस्थित सेन्टर फर द डेभलपमेन्ट अफ रेजिनल पोलिटिक्स नामक थिंक ट्यांकका प्रमुख इलिया ग्राश्चेन्कोभले बताए ।

यो वर्ष सन् २०२२ मा रुसको अर्थतन्त्रमा ८ दशमलब ८ प्रतिशतको संकुचन आउने रुसी अर्थ मन्त्रालयलाई उद्धृत गर्दै रोयटर्सले जनाएको छ ।

युक्रेनमा रहेका रुसी सम्पत्ति जफत गरिने

युक्रेनमा रहेको रुसको सम्पत्ति जफत गरिने भएको छ । युक्रेनको सरकारले सो कुरा जनाएको छ । युक्रेनका प्रधानमन्त्री डेनिस स्मिहालले युक्रेनमा रहेको रुसको सम्पत्ति जफत गरिने जानकारी दिएका हुन् ।

उनले युक्रेनको मन्त्रिपरिषद्ले हालैमात्र युक्रेनमा रहेको रुसको सम्पत्ति जफत गर्ने विषयको कानुन बनाएको र सो सम्पत्ति जफत गर्ने अनुमति दिएको बताए ।

प्रधानमन्त्री स्मिहालले भने– ‘अब युक्रेनमा रहेका रुसका सबै प्रकारका भौतिक सम्पत्तिहरू युक्रेन राज्यको मातहतमा आएका छन्, मङ्गलबारको मन्त्रिपरिषद् बैठकले सो कानुन बनाएको छ ।’

युक्रेनले रुसको आक्रमणबाट ध्वस्त बनाएका संरचनाहरूको पुननिर्माणका लागि एक कोषको स्थापना गरेको जनाएको छ । रुसको सो सबै सम्पत्ति उक्त कोषमा जम्मा हुने गरी कानुन बनाएको उनले बताए ।

युक्रेनका प्रधानमन्त्रीले युक्रेनले विश्वका अरु देशसँग पनि ती देशमा रहेका सम्पत्तिहरू जफत गर्ने विषयमा पनि अनुरोध गर्ने जनाएको छ ।

उनले ती सम्पत्ति ती देशहरूले जफत गरी युक्रेनको पुननिर्माणसम्बन्धी कोषमा जम्मा गर्ने गरी काम गर्न अनुरोध गरिने जानकारी दिए ।

इजरायली सेनाको गोली लागी अल जजिराकी पत्रकारको मृत्यु

प्यालेस्टाइनको वेस्ट बैंकमा इजरायली सेनाको गोली लागेर कतारी टेलिभिजन च्यानल अल जजिराकी एक पत्रकारको मृत्यु भएको छ ।

इजरायली सेनाको गोली लागेर सेरिन अबु अक्लेहको मृत्यु भएको कतारस्थित समाचार च्यानल अल जजिरा र प्यालेस्टाइनी स्वास्थ्य मन्त्रालयले जनाएको छ । 

अक्लेहलाई जेनिन सहरमा सेनाको छापामारको रिपोर्टिङ गर्दा गोली लागेको अल जजिराले जनाएको छ । गोली हानिएका बेला उनले ‘प्रेस’ लेखेको ज्याकेट लगाएको अल जजीराले जनाएको छ । 

सेना र प्यालेस्टिनी बन्दुकधारीबीचको झडपको क्रममा उनी मारिएको हुनसक्ने इजरायली सेनाले जनाएको छ । आक्रमणमा अर्का पत्रकार घाइते भएका छन् । उनको अवस्था स्थिर छ । 

अक्लेह अल जजिराको अरबी समाचार सेवामा महत्वपूर्ण व्यक्तित्व थिइन् ।

बिल गेट्सलाई कोरोना भाइरसको संक्रमण

माइक्रोसफ्टका सहसंस्थापक बिल गेट्सले आफूलाई कोभिड–१९ सङ्क्रमण भएको बताएका छन् ।

उनले सामाजिक सञ्जाल ट्विटरमा सन्देश जारी गर्दै आफूलाई कोरोना भाइरसको सङ्क्रमण भएको र अहिले आफ्नै निवासमा क्वारेन्टाइन मा रहेको जानकारी दिएका छन् ।

उनीद्वारा ट्विटरमा जारी सन्देशमा आफूले पूर्ण मात्रा खोप लगाएको, परीक्षण र चिकित्सा उपचार लिइरहेको बताइएको छ ।

‘मलाई कोभिड–१९ को सङ्क्रमण पुष्टि भएको छ । अहिले मलाई कोभिडका हल्का लक्षणहरू देखिएको अनुभव गर्दैछु र म फेरि स्वस्थ नभएसम्म अलग्गै रहेर विशेषज्ञहरूको सल्लाह पालना गर्दैछु’ उनले भनेका छन् ।

मैले बुस्टरसहित तीन वटै खोप लगाइसकेको छु । खोप लगाउन, परीक्षण तथा महान चिकित्सा उपचारको पहुँच पाएकोमा म आफूलाई भाग्यशाली ठानेको छु’ उनले ट्वीटमा भनेका छन् ।

उनी आफ्नो बिल एण्ड मेलिन्डा गेट्स फाउन्डेसनसँग कोभिड–१९ निदान, उपचारात्मक र खोप वितरणको विश्वव्यापी प्रयासमा सक्रिय सहभागी हुँदै आएका छन् ।

विश्वका अति धनाढ्य व्यक्ति अर्बपति बिल गेट्सले ‘अर्को महामारीलाई कसरी रोक्ने’ शीर्षकमा नयाँ किताब मे को सुरुतिर प्रकाशन तथा सार्वजनिक गर्ने तयारी गरिरहेको बताइएको छ ।

चीनको शून्य कोभिड नीति दिगो नभएको डब्लूएचओको टिप्पणी

विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ)का प्रमुख टेड्रोस अधानोम गेब्रेयससले कोभिड महामारी परास्त गर्न चीनको शून्य–कोभिड रणनीति दिगो नभएको बताएका छन् ।

कोभिडको महामारी सुरु भएदेखि अहिलेसम्मकै खराब अवस्थाविरुद्ध लड्न सांघाईका साढे दुई करोड मानिसहरू हप्तौँदेखि घरमा बस्न बाध्य भइरहेका बेला डब्लूएचओका प्रमुखको यस्तो भनाइ आएको हो ।

‘जब हामी शून्य–कोभिड रणनीतिको बारेमा कुरा गछौँ, भाइरसको व्यवहार र भविष्यमा हामीले के अनुमान गर्छौं भन्ने विषयलाई मनन गर्दा यो दिगो छ भन्ने लाग्दैन’, गेब्रेयससले पत्रकार सम्मेलनमा भने । चीनमा पछिल्लो समयमा कोभिड संक्रमणका घटना तीव्र वृद्धि भएका छन् । कोभिडबाट सांघाइ सहर नराम्रोसँग प्रभावित छ ।

सांघाइमा कोभिडबाट अहिलेसम्म ५ सय जनाको मृत्यु भएको छ ।