काठमाडौं– सडक विभागले पछिल्लो १० महिनाको अवधिमा देशभरका रणनीतिक सडकहरूको मर्मत/सम्भारमा २ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ । क्षेत्राधिकारभित्र पर्ने देशभरका सडक मर्मत र खाल्डाखुल्डी पुर्न उक्त रकम खर्च भएको विभागले जानकारी दिएको हो ।
विभागका अनुसार चालू आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ साउनदेखि बैशाख मसान्तसम्म सडक मर्मत तथा सम्भार गर्न २ अर्ब ६७ करोड ३६ लाख रुपैयाँ खर्च भएको हो ।
सडक विभागअन्तर्गत पर्ने राष्ट्रिय महत्वका तथा रणनीति सडक मर्मतका लागि चालू आवमा ५ अर्ब ३५ करोड ५१ लाख रुपैयाँ बजेट छुट्याइएको थियो । त्यसमध्ये सडकका खाल्डा खुल्डी र मर्मत सम्भारका लागि बैशाखसम्म करिब ५० प्रतिशत बजेट खर्च भएको हो ।
विनियोजित बजेटबाट चालू आवमा १८ हजार १६४ किलोमिटर सडकको मर्मत गर्ने लक्ष्य लिएकोमा बैशाखसम्म ७ हजार ७७९ किलोमिटर अर्थात ४३ प्रतिशत मात्रै काम भएको छ । जेठ र असार महिनामा पनि मर्मत-सम्भार तथा सडकका खाल्डाखुल्डी पुर्नेलगायत काम भइरहेकाले भौतिक प्रगति र बजेट खर्च केही बढ्ने विभागको अनुमान छ ।
विभागले हरेक वर्ष आफ्नो मातहतका सडक मर्मत/सम्भार र खाल्डाखुल्डी पुर्न ५ देखि ६ अर्ब रुपैयाँ खर्च गर्ने गरेको छ । नियमित मर्मत र सम्भारबाहेक बाढी, पहिरो, डुबानलगायतका कारण सडक बिग्रेमा वा सुचारु गर्नुपर्ने अवस्थामा विभागले आन्तरिक रुपमा छुट्टै रकम खर्च गर्ने गरेको छ ।
विगतमा नियमित बाहेक बाढी, पहिरो, डुबान र सडक भासिनेलगायतका कारण अवरुद्ध सडक खुलाएबापत खर्च भएको ३ अर्ब ६५ करोड रुपैयाँभन्दा बढीको दायित्व विभागमाथि छ । बैशाखसम्म त्यस्तो दायित्वमा मात्रै २ अर्ब ३४ करोड २४ लाख रुपैयाँ खर्च भइसकेको विभागले जनाएको छ ।
चालू आवमा सडक विभागले ४ लाख ७७ हजार २६६ स्क्वायर मिटर सडकका खाल्डाखुल्डी पुर्ने लक्ष्य लिएकोमा बैशाख मसान्तसम्म ४ लाख २५ हजार १२५ स्क्वायर मिटर अर्थात ८९ प्रतिशत सडकका खाल्डाखुल्डी पुर्ने काम सम्पन्न गरेको हो । खाल्डाखुल्डी पुर्ने काममा भने सन्तोषजनक प्रगति देखिएको छ ।
त्यस्तै, विभागले सोही अवधिमा पटके मर्मत सम्भारअन्तर्गत ८९३ किलोमिटर सडक मर्मत गर्ने लक्ष्य लिएको थियो । जसमा बैशाख मसान्तसम्म ५१८ किलोमिटर सडकमा पटके मर्मत कार्य सम्पन्न भएको छ ।
त्यस्तै, विभिन्न कारणले भासिएर र पहिरोका कारण बिग्रिएको १३१ किलोमिटर सडक पुर्ननिर्माण तथा स्तरोन्नति गर्ने लक्ष्य लिएकोमा बैशाख मसान्तसम्म ८८ किलोमिटर सडक मात्रै पुर्ननिर्माण तथा स्तरोन्नति गरिएको विभागले जनाएको छ । असार मसान्तसम्म शतप्रतिशत भौतिक प्रगति हुने विभागले जनाएको छ ।
नियमित रुपमा मर्मत गर्नुपर्ने सडकका लागि हरेक वर्ष विभागले बजेट छुट्याउने गरेको सडक विभाग उपमहानिर्देशक तथा सम्भार महाशाखा प्रमुख प्रभातकुमार झाले बताए । ‘विभागले नियमित मर्मत गर्नुपर्ने, खाल्डाखुल्डी पुर्ने र पटके मर्मत-सम्भारका लागि वार्षिक ५ देखि ६ अर्ब रुपैयाँ बजेट छुट्याउँछ,’ उनले भने, ‘यस वर्ष बैशाखसम्म नियमित मर्मत सम्भारमा साढे २ अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी रकम खर्च भइसकेको छ ।’
सडक मर्मत तथा सम्भारको काम विभागअन्र्तगत सम्बन्धित जिल्लामा सडक डिजिभन कार्यालयहरूले गर्दै आएका छन् । आगामी आर्थिक वर्ष २०ं८१/०८२ का लागि पनि विभागले मर्मत सम्भारका लागि ६ अर्ब रुपैयाँ बजेट विनियोजन गर्ने भएको छ ।
सडक विभागअन्तर्गत देशभर करिब २० हजार किलोमिटर सडक पर्दछ ।