काठमाडौं- बंगलादेश पावर डेभलपमेन्ट बोर्ड (बीपीआईडीबी) ले नेपालमा उत्पादित ४० मेगावाट बिजुली बिक्री र खरिदका लागि नेपाल विद्युत प्राधिकरणसँग पत्राचार गरेको छ ।
वीपीडीबेले वर्ष्याममा ६ महिनाका लागि ४० मेगावाट विद्युत् बिक्रीका लागि प्राधिकरणमा पेश गरेको बोलपत्रसम्बन्धी विद्युत् बिक्री सम्झौताबारे सोमबार आएको पत्रलाई प्राधिकरणले स्वीकार गरेको हो ।
ऐनमा व्यवस्था भए बंगलादेश, भारत र नेपालका निकायबीच भएको त्रिपक्षीय सम्झौताअनुसार २०८० मा नेपालमा उत्पादित ४० मेगावाट विद्युत् खरिदका लागि बीपीआईडीबीले हंगेरीबाट पाँच वर्षका लागि टेन्डर आह्वान गरेको थियो ।
प्राधिकरणले तोकिएको संरचनाअनुसार बिजुलीको बिक्री दरसहित बोलपत्र कागजात पेश गरेको थियो ।
पेश गरिएको बोलपत्रसम्बन्धी कागजातहरूको मूल्याङ्कन गरी स्वीकृतिबारे सम्बन्धित निकायलाई जानकारी गराई बोलपत्र स्वीकृत गर्ने मनसाय सूचना अधिकारीलाई दिइनेछ।
प्राधिकरणले बोलपत्र स्वीकृत भएको ७ कार्यदिवस भित्र बीईपीआईडीबीईलाई लिखित सूचना दिनुपर्नेछ। त्यसपछि बीईपीआईडीबीईले पावर बिक्री सम्झौताको मस्यौदा प्राधिकरणलाई उपलब्ध गराउनु पर्नेछ। मस्यौदा प्राप्त भएको २८ दिनभित्र सम्झौता गरिसक्नु पर्नेछ। प्राधिकरण, नीति आयोग, भारत र बीईपीआईडीबीईबीच त्रिपक्षीय सम्झौता हुनेछ।
प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङ्लेले सबै प्रक्रिया पूरा भइसकेको र यसै वर्षबाटै बंगलादेशमा बिजुली निर्यात गर्ने काम सुरु गर्न सकिने बताए ।
‘त्रिपक्षीय विद्युत् बिक्री सम्झौताको मस्यौदामा तीनवटै निकायबीच सहमति भइसकेपछि छिट्टै सहमति हुने भएपछि बंगलादेशले भारतको केन्द्रीय विद्युत प्राधिकरणलाई विद्युत् निर्यातको स्वीकृति दिने योजनाको सूची पठाउनेछ नयाँ योजनामा भारतले विद्युत् निर्यातको स्वीकृति प्राप्त गर्नुअघि बंगलादेशमा निर्यात गर्ने प्रस्ताव स्वीकृतिका लागि पठाउनेछु’, उनले भने ।
प्राधिकरणले चिलिमे जलविद्युत् आयोजनाअन्तर्गत उत्पादित २५ मेगावाट तथा त्रिशूली र यसको सहायक कम्पनीमार्फत निर्माण भएको २२ मेगावाट विद्युत् बंगलादेश निर्यात गर्नेछ । यी दुवै भारतमा विद्युत निर्यातको स्वीकृति लिने योजना हुन् ।
प्राधिकरणले बंगलादेशलाई वर्षेमको ६ महिना अर्थात् प्रत्येक वर्षको जुन १५ देखि नोभेम्बर १५ सम्म अमेरिकी डलरमा पाँच वर्षसम्म ४० मेगावाट बिजुली बिक्री गर्नेछ । प्राधिकरणले बंगलादेशको बिजुली बिक्री मूल्य प्रति युनिट ६.४० अमेरिकी सेन्ट पाउने अपेक्षा गरेको छ।
नेपाल र भारतबीचको पहिलो अन्तरदेशीय ढल्केबर–मुजफ्फरपुर ४०० प्रसारण लाइनले मुजफ्फरपुर विन्दुमा भारतलाई बंगलादेशमा निकासी हुने बिजुलीको मूल्य प्राधिकरणलाई पनि उपलब्ध गराउनेछ ।
यसको मतलब बंगलादेशमा निर्यात हुने बिजुलीको मिटर मुजफ्फरपुरामा गर्नुपर्छ। ढल्केबरबाट मुजफ्फरपुर प्रसारण लाइन प्राविधिक निरीक्षण प्राधिकरणले क्लियर गर्ने छ।
बंगलादेशको बहरामपुर (भारत)–भेरमारा (बंगलादेश) ४०० के प्रसारण लाइन हुँदै मुजफ्फरपुरबाट भारत प्रसारण लाइन हुँदै पनि विद्युत् बंगलादेश पुग्नेछ ।
प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङ्लेले मुजफ्फरपुर विन्दुपचीले प्रसारण लाइन शुल्क, चुहावत, न्भिभिएले लिएको ट्रेडिङ मार्जिनलगायत सबै कर र शुल्क बंगलादेशले वहन नगरेको बताए ।
बंगलादेशसँगको सीमासम्म पुग्दा पुग्दा विद्युतको प्रतियुनिट दर ७ दशमलव ६ सेन्ट हुने घिसिङले बताए ।
‘हामीले मुजफ्फरपुर विन्दुमा ६ दशमलव ४० सेन्टमा तिर्नु पर्छ, डोलारमामा भुक्तान भइरहेकोले मुद्राको सतहमा कुनै जोखिम छैन, वर्ष्यामलाई विद्युत बिक्री गर्दा हामीले पाएको दर उचित हुनुपर्छ’, उनले भने, ‘बंगलादेशसँगको सरकार–सरकार गठबन्धनले एकातिर प्रतीकात्मक रूपमा यस क्षेत्रमा ठूला व्यापारलाई सहज र सहज बनाउने छ भने अर्कोतर्फ विद्युतको थप ढोका खोल्नेछ।’