विश्वमा अशान्ति र गरिबीको दलदलमा फसेका मुलुकमध्ये एक हो अफगानिस्तान । कुनै बेला यहाँ कम्युनिस्टको जगजगी थियो । कम्युनिस्टको उदय भएपछि त्यसबाट रूपान्तरित भएर विभिन्न इस्लामिक सङ्गठनहरू तयार हुँदै गए ।

सोभियत कम्युनिस्टको बलमा सन् १९७८ देखि १९९२ सम्म अफगानी जनताले वामपन्थी सरकार र त्यसको प्रभुत्वबाट ठूलो उतारचढाव व्यहोरे ।

भारत र तत्कालीन सोभियत संघको आउजाउ गर्ने बाटोमा रहेको अफगानिस्तान कम्युनिस्टको थिचाइबाट माथि नउठ्दै त्यहाँ इस्लामिक आतंकवादको जन्म भइसकेको थियो ।

सन् १९९० को दशकसम्म कम्युनिस्टको सेल्टर थियो अफगानिस्तान । यहाँका जनता औधी ‘क्रान्तिकारी’ थिए । बदलाको भावनाले ओतप्रोत अफगानीहरू हिंस्रक बन्दै जाने स्वभावका थिए । फलस्वरूप, अहिलेसम्म यो मुलुक आतंकवादको चरम चपेटामा छ ।

यो भूपरिबेष्ठित देशमा यति चरम गरिबी छ कि, यहाँका हरेक ५ जना बालबालिकामा २ जनाको कुपोषणले मृत्यु हुने गरेको तथ्यांक छ । कुल ३ करोड २५ लाख जनसंख्याको आधा हिस्सा कुनै न कुनै आतंकवादको चपेटामा छ । त्यसैले यहाँका सम्भ्रान्त मानिसहरू विकसित देशमा पलायन भएका छन् ।

अहिले यहाँ दुईथरी जनतामात्र बस्छन् । पहिलो, पहुँचवाला र दोस्रो विपन्न । विवशताले बस्नेहरूमाथि पहुँचवालाको आतंकले अफगानिस्तान अहिलेसम्म गरिबीको खाडलबाट माथि उठ्न सकेको छैन ।

ल्याटिन अमेरिकी मुलुक क्युवामा सन् १९६५ देखिको कम्युनिस्ट शासन अझै जीवित छ । माक्र्सवाद लेनिनवादको सोसल रिपब्लिक पार्टीबाट सरकार चलाएको क्युवाली शासन जनताको गरिबीको मुख्य कारण बनिरहेको छ । कुनै बेला स्पेनिसको उपनिवेशमा चलेको यो देशमा जब कम्युनिस्टको उदय भयो तब यहाँ जनताका अधिकारहरू खोसिँदै गए ।

संसारमा खुला भ्रष्टाचार हुने मध्येको एक हो क्युवा । कुपोषण, अशिक्षा र अशान्तिको पीडा भोगेको क्युवामा पछिल्ला वर्षहरूमा केही सुधार देखिएको छ ।

अन्य अमेरिकी देशको तुलनामा यहाँको मानवअधिकार र जीविकाको अवस्था निकै कमजोर छ । कहिले प्रधानमन्त्री त कहिले राष्ट्रपति बनेर झण्डै ४९ वर्ष कम्युनिस्ट नेता फिडेल क्यास्ट्रोले एकाधिकार शासन चलाए । उनको शासनभरि क्युवाले चरम गरिबी र अशान्ति ब्यहो¥यो ।

कम्युनिस्ट, भ्रष्टाचार र गरिबी

सन् १६०० सम्म विश्वभर राजाहरूको शासन थियो । संसारलाई सामाजिक न्यायको सिद्धान्तमा बस्ने वातावरण राजाहरूले बनाएका थिए ।

सन् १६०० पछि विश्वका समुदायमा युद्ध चर्कियो । राजाहरूविरुद्ध एक देशपछि अर्को हुँदै आन्दोलनहरू चर्किए । रुसका जारशाहदेखि चीन र भारतका विभिन्न रजौटाहरू विरुद्ध आवाज उठ्न थाल्यो । जर्मनी, फ्रान्स, पोर्चुगल, स्पेन र बेलायत सबैतिर यस्तो आवाजले पकड जमाइसकेको थियो ।

यही ताका धेरै देशका राजाले धमाधम गद्धी छाडे । चीनमा पहिलो गणतान्त्रिक राष्ट्रपति सन्यात सेनको उदय त भयो तर कम्युनिष्टहरूले उनको पार्टी नै विलीन बनाइदिए ।

सोभियत संघ विघटनसँगै विश्वका कम्युनिस्ट सत्ताहरू भत्किन पुगे । सही नेतृत्व र विचार विकास गर्न नसक्दा कम्युनिस्टहरू आदर्शबाट च्युत भए । कम्युनिस्ट सत्ता पतन भएका देश विकास र समृद्धितर्फ अघि बढ्न थाले ।

सन् १९२३ सम्म सन्यात सेनको पार्टीलाई कम्युनिस्टले प्रतिबन्ध लगाइदियो । चीनमा राजाको शासन अन्त्य गराउन सन्यात सेनको भूमिका अब्बल छ । सन् १८२० देखि माओत्से तुङको उदयपछि अन्य प्रजातान्त्रिक पार्टीहरू हराउँदै गए ।

गणतन्त्र चीनमा अहिलेसम्म कम्युनिस्टले एकछत्र शासन चलाएको छ । भनिन्छ, चीनको उदय र विकास हुनुमा कम्युनिस्टको नभई सन्यात सेनको सामाजिक जग प्रमुख हो ।

पूर्वी एशियाका फिलिपिन्स, लाओस, कम्बोडिया, मङ्गोलिया, भियतनाम, थाइल्यान्ड, मलेशिया लगायतमा धमाधम राजाहरू फाल्दै कम्युनिस्टको उदय हुन थाल्यो ।

उता रुस र जर्मनी पनि कम्युनिस्ट देशमा रूपान्तरण हुँदै थिए । दक्षिण अमेरिका, अफ्रिका र दक्षिण एशियाभरि कम्युनिस्टको जग बसिसकेको थियो । यसरी, विश्वभर कम्युनिस्टले राजाहरू फाल्दै धमाधम शासन चलाउन थाले ।

सन् १७०० सम्म विश्वभर राजाहरूमा आएको बदलावले देशहरूबीच युद्ध हुन थाल्यो । युरोपका देशहरू आफैँभित्र भिड्न थाले । ठूला देशले सानालाई खर्लप्प निल्न थाले । युद्धले विश्वमा सन् १८०० को मध्यतिर अशान्ति मच्चायो ।

यही बेलाको विश्वमा कम्युनिस्ट उदयले आर्थिक अपचलन र अपराधका शृंखला चलाएको थियो । त्यो बेला, कम्युनिस्टको प्रभाव विश्वभरि फैलिन शुरू भइसकेको थियो । बीसौँ शताब्दीको अन्त्यसम्ममा विश्वभर कम्युनिष्ट राज चल्न थाल्यो ।

अहिले विश्वमा जम्मा ५ देशमा कम्युनिस्ट शासन छ । उत्तर कोरिया, लाओस, क्युवा, भियतनाम र चीन । आधा दर्जन देशमा प्रजातान्त्रिक शक्तिमा रूपान्तरित कम्युनिस्टको शासन छ । भेनेजुएला पनि यस्तै अर्ध कम्युनिस्ट मुलुक हो ।

जनताको शक्ति प्राप्त भएपछि सबैभन्दा भोगविलास र भ्रष्टाचार कम्युनिस्टले गर्छन् भन्ने उदाहरण उल्लेखित धेरै देशबाट पुष्टि भइसकेको छ । नेपालले अहिले यही ढोँगी कम्युनिष्ट प्रवृत्ति व्यहोरिरहेको छ ।

युद्धले विश्व तहसनहस भएपछि सन् १९४५ मा भ्रष्टाचार, युद्ध र अपराध नियन्त्रण गर्न संयुक्त राष्ट्रसंघको जन्म भयो । धेरै कम्युनिस्ट नेताहरूमाथि भ्रष्टाचारमा मुद्दा चलाइए । उनीहरू युद्ध अपराधमा जाकिन थाले ।

यसको एक वर्षपछि अन्तर्राष्ट्रिय अदालत स्थापना भयो । अन्तर्राष्ट्रिय अदालत नेदरल्याण्डको हेग शहरमा राखियो । जुन देशहरूमा कम्युनिस्टको नामोनिशान थिएन, ती देश बिस्तारै समृद्धितर्फ अघि बढ्दै गए ।

कम्युनिस्ट भोगविलास र भ्रष्टाचार

कम्युनिस्ट नेताहरू बोल्न सिपालु हुन्छन् । मिठो बोल्छन् । पहिले पहिले कम्युनिष्टहरू साधारण पहिरन लगाउँथे र भन्ने गर्थे, ‘भड्किलो हुन हुँदैन ।’ उनीहरूको यो आवरणले निमुखा जनता तुरुन्त प्रभावमा परेर कम्युनिस्टका पछि लाग्थे ।

जनताको शक्ति प्राप्त भएपछि सबैभन्दा भोगविलास र भ्रष्टाचार कम्युनिस्टले गर्छन् भन्ने उदाहरण उल्लेखित धेरै देशबाट पुष्टि भइसकेको छ । नेपालले अहिले यही ढोँगी कम्युनिष्ट प्रवृत्ति व्यहोरिरहेको छ ।

भ्रष्टाचार र अपराधमा जेलिएका कम्बोडियाली नेता पोलपोटको ४० वर्षको कठोर कम्युनिस्ट शासन जनताले समाप्त पारिदिए । यो कम्युनिस्टको शासनभर २० लाख मानिसको हत्या भयो ।

देशको आधा जनसंख्या विस्थापित भयो । भ्रष्टाचार, रोगव्याधि र भोकमरी बढ्यो । धेरैलाई थाहा नहुन सक्छ, बीसौँ शताब्दीको मध्यतिर रुसी कम्युनिस्टको प्रभावमा अफगानिस्तान र धेरै मुस्लिम देशहरूमा कम्युनिस्ट राज थियो ।

रक्तपात र भ्रष्टाचारले अफगानिस्तामा आतंकवादी समूह जन्मायो । अहिलेसम्म ती देशहरूमा कम्युनिस्टले बसाएको भ्रष्टाचारको जगले जनतामा रुवाबासी छ ।

कम्युनिस्ट शासनबाट अपवादमा चीनबाहेक कुनै पनि  मुलुकको प्रगति हुन सकेन । रुस पनि सन् १९९१ मा कम्युनिस्ट शासन अन्त्यपछि खुला बजार अर्थनीति र अर्ध प्रजातान्त्रिक व्यवस्थाले बल्लतल्ल तङ्ग्रिन थालेको छ ।

यसरी कम्युनिस्टहरू शासनाधिकारी भएपछि भोगविलासमा समाहित हुन पुगेको इतिहासले प्रमाणित गरिसकेको छ । यही भोगविलासका लागि कम्युनिस्टहरूले आर्थिक संकलन तीव्र बनाउन थाले । यसैका निम्ति उनीहरू भ्रष्टाचार, घुसखोरी र दलाली प्रक्रियामा सामेल भए । अहिले नेपालका सत्ताधारी कम्युनिस्टमा पनि यस्तै प्रवृत्ति मौलाएको छ ।

नेपालमा पनि जनता भ्रममा थिए, कम्युनिस्टको जग उठाइदिए । इतिहासदेखि वर्तमानसम्ममा कम्युनिस्ट नेताहरूको भोगचलन र दिनचर्याले उनीहरूलाई कारबाहीको भागिदार बनाइदिएको छ ।

यहाँ कम्युनिस्टमात्रै भ्रष्टाचार गर्छन् र अरू सबै साधु छन् भन्न खोजेको होइन । जनताका आँखामा छारो हालेर कम्युनिस्टले देश कसरी लुट्छन् भन्ने देखाउन खोजेको मात्र हो ।

वि. सं. २००६ मा नेपालमा कम्युनिस्ट पार्टीको उदय भएपछि गरिबका छोराछोरी नेता बन्न थाले, खास गरी पहाडी र मधेशी समुदायका विपन्न परिवारका सदस्यहरू । उनीहरूले शासकका विरुद्ध आन्दोलनमात्र गरेनन्, समाजमा सांस्कृतिक विचलन पनि ल्याइदिए ।

जब कम्युनिस्ट नेता र समर्थकको टावर ठडिँदै जान्छ, तब जनताका घरका छानामा प्वाल परेर पानी चुहिन थाल्छ । हिजो विश्व कम्युनिस्टले जे जे अपराध गर्‍यो, आज नेपालको कम्युनिस्टले त्यही शैली पछ्याउन थालेको छ ।

यसरी, कम्युनिस्टहरू भोगविलासमा समाहित हुन पुगेको इतिहासले प्रमाणित गरिसकेको छ ।

 भनिन्छ, कम्युनिस्टको अब्बल गुण नै ढोँग हो । उनीहरू, कुरा मिठा गर्छन् । अर्तीउपदेश दिन्छन् । सरल व्यवहार गरे झैँ गर्छन् । उदाहरणका लागि हाम्रै वरिपरिको एक जना कम्युनिस्ट नेतालाई नियालौँ । पहिला ऊ साधारण कपडा लगाउँथ्यो । मिजासिलो र सरल लाग्थ्यो । आज उसको शरीरमा चम्किलो कोटपाइन्ट छ । विदेशमा बनेको जुत्ता लगाएको छ । राजधानीमा घर बनाएको छ । ठाउँठाउँमा घडेरी जोडेको छ । ठूलाठूला कम्पनीको हजारौँ कित्ता शेयर छ । महँगो कार चढ्छ र कारबाटै हात हल्लाउँछ ।

सोभियत संघको विघटनसँगै विश्वका कम्युनिस्ट पार्टी र जनवादी सत्ताहरू पनि भत्किन पुगे । सही नेतृत्व र विचार विकास गर्न नसक्दा कम्युनिस्टहरू आदर्शबाट च्युत हुन पुगे । अन्य कम्युनिस्ट देशहरू पूर्वीजर्मनी, सोभियत युनियन लगायतका देशले शीतयुद्धका समयमा ठूलो संघर्ष गरे पनि साम्यवादीहरूको पकड गुम्यो ।

जहाँ कम्युनिस्ट पतन भयो, ती देश विकास र समृद्धितर्फ अघि बढ्न थाले । जुन देशमा कम्युनिस्ट कायम रह्यो ती गरिबीमा जकडिए । नेपाल अहिले यही मार्गमा छ ।