प्रत्येक महिना दुईवटा चतुर्थी तिथि पर्दछ । एक शुक्ल पक्षमा जसलाई विनायक चतुर्थी भनिन्छ र अर्काे कृष्ण पक्षमा जसलाई संकष्टी चतुर्थीको नामले समेत चिनिन्छ ।
सबै चतुर्थीहरुमा माघ महीनाको संकष्टी चतुर्थीको विशेष महत्व रहेको छ । जसलाई लोकभाषामा सकंट चौथी, माघी चर्तुथी, संकटा चौथी आदि नामले चिनिन्छ । संकष्टी चतुर्थीको अभिप्राय संकटको हरण गर्ने चतुर्थी हो । यस दिन भगवान गणेशजीका साथै भगवान शिव, देवी माता पार्वती, कार्तिकेय, नन्दी एवम् चन्द्रदेवको पुजा गर्ने परम्परा छ ।
महिलाहरु आफ्नो सन्तानको दीर्घायु र खुशीयाली जीवनको कामनाकालागी यो व्रत राख्ने गर्दछन् । नारद पुराणका अनुसार यस दिन भगवान गणेशको आराधनाले सुख, सौभाग्यमा वृद्धि तथा घरपरिवारमा रहेको विघ्न बाधाबाट मुक्ति मिल्दछ । साथै रोकिएको मांगलिक कार्य समेत सम्पन्न हुने धार्मीक मान्यता छ । यस चतुर्थीमा चन्द्रमाको दर्शन गरे गणेशजीको दर्शनका पुण्य फल मिल्दछ ।
यस व्रतका दिन भगवान गणेशको विधिपूर्वक आराधना गर्नुपर्दछ । गणेशलाई तिलको लड्डुको भोग लगाउनु पर्दछ । शास्त्रका अनुसार यस दिन संकल्प लिएर व्रत गर्नेहरुले प्रातःदेखि चन्द्रोदयसम्मको अवधीमा नियमपूर्वक रहनु पर्दछ । सांयकालमा काठको पिर्कामा रातो कपडा ओछ्याएर माटोद्धारा गणेश एवमु चर्तुथी माताको स्थापना गर्नु पर्दछ । त्यस पश्चात निष्ठापूर्वक पुजा सामाग्रीद्धारा पुजा गरी नैवेद्य अर्पण गर्नुपर्दछ ।
प्रतिक्रिया