एउटै तापक्रममा दूध उम्लिएर पोखिन्छ, पानी किन पोखिँदैन ? | Khabarhub Khabarhub

एउटै तापक्रममा दूध उम्लिएर पोखिन्छ, पानी किन पोखिँदैन ?


२६ भाद्र २०८०, मंगलबार  

पढ्न लाग्ने समय : < 1 मिनेट


17.6k
Shares
  • change font
  • change font
  • change font

हामी सबैले याद गर्दै आएको कुरा हो एउटै तापमा दूध तताउन राख्दा उम्लिएर जान्छ तर पानी उम्लिएर जाँदैन । यो किन भएको होला भन्ने कौतूहल सबैलाई हुन सक्छ ।

आज हामी यसैका बारेमा जानकारी गराउँदै छौँ । के होला त यसको कारण ?

दूधमा फ्याट, प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, भिटामिन र विभिन्न खालका खनिज हुन्छन् । यसका साथै दूधमा ८७ प्रतिशत पानी, ४ प्रतिशत प्रोटिन, ५ प्रतिशत ल्याक्टोज पाइने भएकाले बिरामी, बालक, युवा, वृद्धवृद्धा सबैका लागि उपयोगी मानिन्छ ।

दूध उम्लिएर पोखिनुको प्रमुख कारण भनेको दूधमा फ्याट, प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, भिटामिन र खनिज पाइन्छ ।

ती तत्त्वहरू तातो हुने बित्तिकै दूध माथि तैरिन थाल्छन् । दूधमै भएको प्रोटिन र चिल्लो पदार्थसमेत अलग हुन्छन् । निकै सानो कणको रूपमा छुट्टिने हुँदा हामीले यो कुरा देख्दैनौँ ।

यसरी छुट्टिने क्रममा दूधमा भएको प्रोटिन र चिल्लो पदार्थ माथिल्लो भागमा भएर ढकनीको काम गर्छ भने दूधमा भएको पानी तल्लो भागमा बढी तात्दै जान्छ । त्यो पानी तातेपछि बाफको रूपमा बाहिर जान खोज्दा दूधमा भएको चिल्लो पदार्थले माथिबाट ढाक्छ (जसलाई हामी तर पनि भन्ने गर्छौँ) ।

यो क्रममा दूधमा रहेको पानीको आयातन बढ्दै जान्छ र यसले माथिल्लो भागलाई धकेल्दै लैजान्छ । यो प्रक्रिया बढ्दै जाँदा माथिल्लो पत्र भाँडो बाहिर निस्कने गर्छ र बाँकी भएको दूध भाँडोमा नै उम्लिरहन्छ ।

अब पानी चाहिँ किन उम्लिएर जाँदैन त ? पानीमा दूधमा जस्तो कुनै पनि खालको फ्याट, प्रोटिन, कार्बोहाइड्रेट, भिटामिन हुँदैन जसको माध्यमबाट माथि पत्र बन्न पाउँदैन । यसरी पत्र नबनेपछि बाफलाई बाहिर निस्कने बाटो चाहिँदैन ।

उम्लिएको पानीमा बाफ निस्कनका लागि बाधा हुँदैन त्यसैले पानी भाँडोमा नै उम्लिरहन्छ ।

 

प्रकाशित मिति : २६ भाद्र २०८०, मंगलबार  ६ : ५५ बजे

प्रधानमन्त्रीद्वारा स्पेनको प्रादो राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयको अवलोकन

मेड्रिड– स्पेनको औपचारिक भ्रमणमा रहेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आज

फाँट र खोला किनारमा देखिन छाडे बकुल्ला

तानसेन– केही वर्ष अघिसम्म वर्खा लागेपछि यहाँका फाँट र सिमसारमा

सुदूरपश्चिमका वनमन्त्री चौधरी बर्खास्त 

धनगढी– सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारका उद्योग पर्यटन वन तथा वातावरणमन्त्री रामेश्वर

विनोद चौधरीलाई दिनेश कोइरालाको जवाफ- पार्टीलाई चन्दा दिँदैमा जे पनि गर्न मिल्दैन  

काठमाडौं– नेपाली काँग्रेसका केन्द्रीय सदस्य दिनेश कोइरालाले पार्टीलाई चन्दा दिएकै

पार्किङ सुरू भएपछि खुले न्यूरोडका सटर (तस्बिरहरू)

काठमाडौं– न्यूरोड ताम्राकार हाउस क्षेत्रमा ग्राहकहरूको मोटरसाइकलमा व्हील लक गरेको