डोनाल्ड ट्रम्प लगातार तेस्रो पटक अमेरिकी राष्ट्रपति  पदको उम्मेदवार हुने सम्भावना प्रबल भएको छ । यसको मतलब अब अमेरिकी राष्ट्रपति पदको निर्वाचन चार वर्ष अघिकै पुनरावृत्ति पनि हुने छ । डोनाल्ड ट्रम्प र जो वाइडेन नै आपसमा भिड्ने सम्भावना बलियो हुँदै आएको छ   ।

रिपब्लिक पार्टीमा अन्तिम प्रतिस्पर्धीको रूपमा बाँकी रहेकी निक्की हेलीलाई उनकै गृहनगर साउथ क्यारोलीनामा ६० –४० प्रतिसतको मत भारतले हराउनु ट्रम्पको रिपब्लिक यात्रा विना कुनै अवरोध अगाडि बढेको प्रस्ट प्रमाण हो । हेलिले सोही स्थानमा सन् २०११ देखि २०१७ सम्म गभर्नरको रूपमा काम गरेकी थिइन् । त्यत्ति मात्र होइन, कुनै समय उनी ट्रम्पको राष्ट्र सङ्घीय दूतको रूपमा पनि कार्यरत थिइन् ।

सुरुवात देखि नै रिपब्लिक दलको हरेक निर्वाचनमा जित हात पार्दै गए पछि अन्य उम्मेदवारले ट्रम्पका लागि बिस्तारै मैदान खाली छाड्ने गएका हुन् । ट्रम्पको अन्तिम प्रतिस्पर्धीको रूपमा रहेकी हेलिले पनि उनलाई पाखा लगाउन सक्ने कुनै छाँट काट देखिएको छैन । हेलिले अझै कथाको अन्त्य नभई सकेको बताएकी छिन् ।

मंगलबार मिचिगनमा रिपब्लिकले आन्तरिक मतदान गर्ने छ । यस पछि ५ मार्चमा १५ राज्यको मतदान हुने छ । सो मतदानमा पनि ट्रम्प अघि रहे सायद हेलीले उनका लागि बाटो खुला छाड्नको कुनै विकल्प  रहँदैन ।  हेलीले लगातार आफ्नो अडान कायम राखेकी छिन् । उनले बहु सङ्ख्यक अमेरिकीहरू वाइडेन र ट्रम्प बिचकै चुनावी भिडन्त नचाहेको कुरामा जोड दिइरहेकी छिन् ।

ट्रम्प माथि लागेका चार अभियोगहरू र ९१ वटा मुद्दामा रिपब्लिकले उम्मेदवार चयन गर्दा ध्यान दिनुपर्ने उनको जिकिर छ । यसैमध्येको एउटा मुद्दाको सुनुवाइ यसै साता हुँदै छ । यस कारण निर्वाचनमा वाइडेनलाई दोस्रो पटक रोक्न ट्रम्प असफल हुने उनको मत छ ।

आफ्नो पहिलो कार्यकालमा आप्रवासीमाथिको कठोर नीतिका कारण ट्रम्पलाई संसारका धेरैले मानवताको सवालमा कमजोर रहेको भन्दै आलोचना गरेका थिए ।

साउथ क्यारोलीनामा प्राप्त जितपछि ट्रम्पले रिपब्लिक पार्टीमा यस किसिमको अभूतपूर्व एकता पहिले कहिले पनि नदेखेका बताए । अहिले धेरै दक्षिणी राज्यका रिपब्लिक समर्थकले ट्रम्पलाई रुचाएका छन् ।

अमेरिकी प्रतिनिधि रुसेल फ्राई कै मतमा पनि हेली ट्रम्पलाई रोक्न सफल हुने कुरा कल्पना पनि गर्न सकिँदैन । उनी ट्रम्पले रिपब्लिक दलमा पारेको प्रभावका कारण अब औपचारिकताको विषय मात्र बाँकी रहेको बताउँछन् । उनको बिचारमा ट्रम्पले सहजै रिपब्लिकहरूको विश्वास जित्ने छन् ।

ट्रम्पका अर्का समर्थक टेक्सासका गभर्नर ग्रेग अबर्ट दल भित्रको ट्रम्पको उम्मेदवारीको बाटो मार्च मध्यमा नै खुला हुने जिकिर गर्छन् । अबर्टकै बिचारमा पनि अहिलेको रिपब्लिक हुरी ट्रम्पको पक्षमा चली रहेको छ । साउद क्यारोलीनाका सिनेटर लिन्ड्से ग्राहक त हेलीले अहिले नै ट्रम्पका लागि मैदान छाड्ने उपयुक्त हुने बिचार राखेका छन् । ग्राहमकै मतमा हेलिले सो कदम चालेमा रिपब्लिक एक जुट हुने छ । साथै रिपब्लिक दलको नेतृत्व पनि हेली ले नै गर्ने छिन् ।

दुवै दलले उम्मेदवार चयन गर्न बाँकी नै छ । परन्तु धेरै अमेरिकीको मतमा यी दुईको बिचमा नै फेरी अर्को पटक निर्वाचन भिडन्त हुने छ । क्वीनीपीयाक विश्वविद्यालयले  पनि गत साता वाइडेन र ट्रम्प नै उम्मेदवार हुने आङ्कलन गर्दै सर्वेक्षण गरेको थियो । सो सर्वेक्षणका अनुसार वाइडेनको पक्षमा ४९ प्रतिशत तथा ट्रम्पको पक्षमा ४५ प्रतिशत मतदाता थियो । अन्यले निष्कर्ष निकाल्न बाँकी नै थियो ।

३१ जनवरीमा भएको सर्वेक्षण भन्दा यो केही अर्थमा फरक थियो । सो सर्वेक्षणमा ५० प्रतिशत वाइडेन तथा ४४ प्रतिशत ट्रम्पको पक्षमा थिए । परन्तु यो सर्वेक्षण अन्य दललाई बाहिर राखेर गरिएको सर्वेक्षण थियो । सबैलाई समेटेर सर्वेक्षण गरेमा वाइडेनको पक्षमा ३८ तथा ट्रम्पको पक्षमा ३७ प्रतिशत मतदाता देखिने छन् । यसैगरी स्वतन्त्र उम्मेदवार रोबर्ट एफ केनेडीको पक्षमा १५ प्रतिशत मतदाता देखिए ।

स्वतन्त्र उम्मेदवार कार्नेल वेस्टको पक्षमा तीन तथा ग्रिन पार्टीका जेल स्टनेले तीन प्रतिशत मत पाए । मतदाताले यी दुई को गुण दोषका बारे पनि आफ्नो धारणा राखेका छन् । ट्रम्पको पक्षमा मत राख्नेहरूले वाइडेनको उमेर अर्को चार वर्ष अमेरिकाको नेतृत्व गर्न उपयुक्त नरहने भन्ने छ । उनीहरूको बिचारमा ट्रम्प वाइडेन भन्दा शारीरिक रूपमा तन्दुरुस्त छन् ।

वाइडेनलाई लायक ठान्नेहरूले ट्रम्प भन्दा मूल्य र मान्यताको रक्षा गर्न सफल तथा धैर्यवान् व्यक्तिको रूपमा चित्रण गरेका छन् । यस काल्पनिक सर्वेक्षणले वाइडेनको मत भार उनको कार्यशैली भन्दा पनि  अडिग रहने आदतका कारण समर्थक रहेको पाइएको छ । शान्त र धैर्यवान् व्यक्तित्वका रूपमा उनको छवि छ ।

अहिले अमेरिकी मतदातामा केही गम्भीर मुद्दाले प्राथमिकता पाएका छन् । पहिलो प्राथमिकताको विषय प्रजातन्त्रको संवर्द्धन, दोस्रो अर्थतन्त्र, तेस्रो आप्रवासी समस्या तथा चोथो बन्दुक हिंसा रहेको छ । रिपब्लिकहरूले अहिले आप्रवासी समस्यालाई मुख्य मुद्दा बनाएर वाइडेनमाथि आक्रमण गरिरहेका छन् ।

अहिले ट्रम्पले रिपब्लिकको माझमा आफूलाई लोकप्रिय पुष्टि गरिरहेको समयमा उनी माथि लागेको आरोपले उम्मेदवारीलाई पार्ने प्रभावका बारे पनि बहस सुरु भएको छ । अमेरिकी कानुनका ज्ञाताहरु उनी  उम्मेदवार हुनबाट ती कुनै पनि अभियोगले नरोकिने दाबी गर्छन् । अहिलेको यो सुनुवाइ प्रकरणले पक्कै पनि ट्रम्पका चुनावी अभियानलाई असर गर्ने छ ।

समय-समयमा न्यायालयमा हाजिर हुनुपर्ने बाध्यताले उनलाई सताउने छ । साथै उनको विरुद्धमा डेमोक्र्याटहरुको आक्रमण पनि अझ तीव्र हुन सक्ने छ ।

अहिले संसारका धेरै देश गृह युद्धले प्रभावित छन् । गरिबी पनि त्यत्तिकै छ । कोरोना महामारी पछि संसारका धेरै देशमा समस्या बढेको थियो भने रुस युक्रेन युद्ध पछि यसले विश्वव्यापी समस्या निम्त्याएको छ ।

यी सबै कारणले संसारका धेरै देश अहिले गरिबिको चपेटामा परेका छन् । यत्ति मात्र होइन, यी देशहरूको शासन पद्धतिका कारण पछिल्लो पुस्तामा आफ्नो देशप्रतिको आकर्षण घट्दो छ । यस कारण अमेरिका र युरोपमा मानिसहरू जाने क्रम बढ्दो छ ।

पछिल्लो वर्षहरूमा कीर्तिमानकै रूपमा शरणार्थी बन्ने चाहनामा वैध र अवैध दुवै बाटोबाट अमेरिका छिर्नेहरूको सङ्ख्या बढी रहेको छ । मेक्सिकोको सीमा हुँदै जानेहरूको सङ्ख्या बढी रहेको छ । यो मुद्दा अमेरिकी निर्वाचनमा पेचिलो बनेको छ । केही महिनाअघि ९ जना गभर्नरले पत्र नै लेखेर सङ्घीय सरकारले यसबारे कदम चाल्नु पर्ने आवाज उठाएका छन् ।

आफ्नो पहिलो कार्यकालमा आप्रवासीमाथिको कठोर नीतिका कारण ट्रम्पलाई संसारका धेरैले मानवताको सवालमा कमजोर रहेको भन्दै आलोचना गरेका थिए ।

वाइडेनलाई मानवतावादीको रूपमा जितका रूपमा पनि व्याख्या गरियो । ट्रम्पको नीतिका कारण कतिपय परिवारको बीचमा विच्छेद भएको भन्दै आलोचना समेत भएको थियो । परन्तु मानवतावादी वाइडेनको लचिलोपन नै समस्या त बन्ने होइन भन्ने चिन्ता धेरै डेमोक्र्याटमा पनि देखिन थालेको छ । यो नै आसन्न निर्वाचनमा  ट्रम्पको मुख्य मुद्दा समेत हो ।

श्रोत :  पोल क्यु एडु, भ्वाइस अफ अमेरिका, अल जजीरा, एपी