काठमाडौं– खाना पकाउने एलपी ग्यास घाटा व्यहोरेर बिक्री गर्दै आएको नेपाल आयल निगमल नयाँ प्रणाली लागू गर्ने भएको छ । खाना पकाउने ग्यासको बिक्री प्रणाली फेर्ने तयारी निगमले थालेको हो ।

निगमले व्यावसायिक र घरायसी प्रयोजन दुई आधारमा ग्यास बिक्री गर्ने तयारी अगाडि बढाएको प्रवक्ता मनोजकुमार ठाकुरले बताए । उनका अनुसार निगमले अहिले ग्यास बिक्रीका लागि सफ्टवेयर निर्माण गरिरहेको छ ।

प्रवक्ता ठाकुरका अनुसार निगमले हाल प्रतिसिलिण्डर ३ सय ३० रुपैयाँ घाटा सहेर ग्यास बिक्री गरिरहेको छ । पछिल्लो समय उद्योगीहरूले कमिशन बढाउन माग गरेपछि ग्यासको मूल्य प्रतिसिलिण्डर १२ रुपैयाँ ७५ पैसाले वृद्धि भइसकेको छ ।

जुन मूल्यवृद्धि उपभोक्ताले खरिद गर्ने मूल्यमा नजोड्ने निगमले जनाएको छ । जसले निगमको घाटा बढेर प्रतिसिलिण्डर ३ सय ४२ रुपैयाँ ७५ पैसा पुग्ने उनले बताए ।

उपभोक्तालाई सहुलियत, व्यावसायीलाई परल मूल्य

प्रवक्ता ठाकुरका अनुसार निगमले ग्यास बिक्रीका लागि सफ्टवेयर राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकसँग मिलेर बनाइरहेको छ । ‘अहिले राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकले सफ्टवेयर निर्माण गरिरहेको छ, अबको २ महिनामा तयारहुने जानकारी आएको छ’, उनले भने, ‘त्यसपछि कार्यविधि बनाएर ग्यास बिक्री फरक मापदण्डअनुसार अगाडि बढाउँछौं ।’

उनका अनुसार सफ्टवेयर निर्माण भइसकेपछि देशैभरका ग्यास उपभोक्ताको विवरण प्रणालीमा जोड्ने काम गरिने छ । त्यही विवरणका आधारमा ग्यास बिक्री प्रक्रियालाई निगमले अगाडि बढाउने छ ।

‘सफ्टवेयर प्रणालीमा उपभोक्ताको नागरिकता र बैंक खातालाई जोडिन्छ । ग्यास खरिद गरिसकेपछि उपभोक्तालाई सहुलियत रकम फिर्ताको व्यवस्था मिलाइनेछ, व्यावसायिक क्षेत्रलाई भने परल मूल्यमै उपलब्ध गराइनेछ’, उनले भने ।

निगमले २ जना उपभोक्ता संख्यालाई वर्षमा २ सिलिण्डरका दरले सहुलियत मूल्यमा ग्यास उपलब्ध गराउनेछ । तर, कति सहुलियतको अनुपात सफ्टवेयर बनेपछि तयार गरिने कार्यविधिमा व्यवस्था हुने प्रवक्ता ठाकुरको भनाइ छ ।

निगमले अहिले प्रतिसिलिण्डर ३ सय ४२ रुपैयाँ घाटा व्यहोरेर ग्यास बिक्री गर्दा वर्षेनि ६ अर्बभन्दा बढी घाटा व्यहोरिरहेको छ । उपभोक्ता मूल्य र व्यावसायिक मूल्य कायम गरेर अगाडि बढ्दा फाइदा हुने प्रवक्ता ठाकुरले बताए ।

दशकअघिको प्रयास

एक दशकअगाडि नै खिलराज रेग्मी नेतृत्वको सरकारले एलपी ग्यासमा निगमले ठूलो घाटा व्यहोर्न थालेपछि घरायसी र व्यावसायिक प्रयोजनका लागि रातो र निलो रंगको ग्यास सिलिण्डर बिक्री गर्ने तयारी गरेको थियो ।

तर, उक्त व्यवस्था लागू हुन नसक्दा निगमले वर्षेनि झण्डै ३ अर्ब बढी घाटा खाएर व्यावसायिक क्षेत्रलाई ग्यास बेच्दै आएको छ । राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयको होटेल तथा रेष्टुरेन्ट सर्वेक्षण, २०८० प्रतिवेदन अनुसार हाल नेपालमा आवास तथा भोजन सेवा दिनेकोे संख्या १ लाख ४२ हजार २२३ छ । जुन संस्थाले लामो समयदेखि परलभन्दा कम मूल्यमा निगममार्फत् व्यावसायिक प्रयोजनका लागि ग्यास प्राप्त गर्दै आएका छन् ।

निगमले गत आर्थिक वर्षमा ५५ अर्ब ६१ करोड ८४ लाख २५ हजार रुपैयाँ बराबरको खाना पकाउने ग्यास आपूर्ति गरेको थियो । जसमध्ये निगमले खाना पकाउने ग्यास प्रतिसिलिण्डर १ हजार ९१० रुपैयाँमा बेच्न खुद्रा मूल्य तोकेको छ ।