भोजपुर – भोजपुरको टक्सारमा लाखेजात्रा विधिवत् सुरु भएको छ । यहाँ २१० वर्ष अघिदेखि निरन्तर लाखेजात्रा मनाइदै आइएको बताइन्छ । परम्परा र संस्कृति जगेर्नाका लागि निरन्तर जात्रा मनाउने क्रम चलिरहेको भाषा प्रशिक्षक तथा अगुवा प्रेमकुमार शाक्यले बताए ।
भोजपुर टक्सारमा लाखेजात्रा प्रत्येक वर्ष श्रावण पूर्णिमाको दिनदेखि सुरु गरी कृष्ण जन्माष्टमीका दिनसम्म बनाउने परम्परा रहँदै आएको उनले जानकारी दिए । उनले भने, “परम्परागत संस्कार र संस्कृतिको जगेर्ना गर्दै नयाँ पुस्तामा पुस्तान्तरण गर्ने उद्देश्यले टक्सारमा जात्रा मनाउन क्रम निरन्तर जारी छ ।”
स्थानीय विमल रणपेहलीले स्थानीय संस्कृति संरक्षण, प्रवर्द्धन र पुस्तान्तरण गर्ने उद्देश्यले भोजपुरका युवाको सक्रियतामा परम्परागत लाखे नाच सुरु भएको बताए । संस्कार र संस्कृति जगेर्नामा टक्सारका नेवार समुदाय मात्र नभई सबै समुदायका व्यक्ति सक्रिय रहेका उनले बताए ।
टक्सार बजारमा श्रीकृष्ण जन्माष्टमीमा लाखेजात्रासँगै मेलासमेत लगाउने परम्परा रहँदै आएको छ । तत्कालीन राजा गिर्वाणयुद्ध विक्रम शाहको पालामा विसं १८७२ मा स्थापित टक्सार ऐतिहासिक धार्मिक सम्पदाहरू भएको बजार हो ।
यहाँ ललितपुरको पाटनमा भएका प्रायः धर्मिक सम्पदाहरू स्थापित गरिएका छन् । स्थानीय भीमसेन स्थानको परिसरमा टक्सार खानी अड्डाको स्थापना भएपछि सो अड्डाबाट तामाका एक पैसे र दुई पैसे डोली पैसा छापिन गर्दथ्यो ।
एक तोला र दुई तोलाको डोली पैसा तौल गर्ने कार्यमा पनि प्रयोग गरिने भएकाले यिनीहरुलाई स्थानीय भाषामा ढःढेवा अर्थात् ढक पैसा पनि भनिन्थ्यो । यहाँ ‘टक्सार’ स्थापना भएपछि गाउँकै नाम टक्सार रहन गएको इतिहास पाइन्छ ।
प्रतिक्रिया