काठमाडौं – चीनको अर्थतन्त्र अहिले गम्भीर संकटमा छ। सरकारले लागू गरेका कठोर नीतिहरू, विदेशी लगानीकर्ताको विश्वास गुम्नु, सम्पत्ति नियन्त्रण, र व्यापारिक अस्थिरताले गर्दा धनी चिनियाँहरू देश छोड्न बाध्य भएका छन्।

राष्ट्रपति सी जिनपिङको आर्थिक अक्षमता र निजी व्यवसायमाथि सरकारले झन् कडाइ गरेपछि देशभित्र लगानी गर्ने वातावरण समाप्त हुँदै गएको छ। चीनमा उत्पादन गतिविधि सुस्त बन्दै गएको, सम्पत्ति बजार संकटमा परेको, र उपभोक्ता माग घट्दै गएकाले करोडौं डलर बराबरको सम्पत्ति विदेश सार्ने क्रम तीव्र बनेको छ।

२०२४ मा मात्र १५,२०० जना मिलियनियरहरू अमेरिका, क्यानडा, सिंगापुर, र अन्य सुरक्षित मुलुकहरूमा स्थानान्तरण भएका छन्। चिनियाँ अर्बपतिहरूको संख्या ५२० बाट घटेर ४२७ मा झरेको छ, जुन स्वतन्त्र बजारमाथि सरकारले गरेको हस्तक्षेपको सीधा परिणाम हो। हुरुन रिसर्च इन्स्टिच्युटका अनुसार, चीनले २०२१ देखि अहिलेसम्म ४३२ अर्बपतिहरू गुमाइसकेको छ, र यो क्रम जारी रह्यो भने चीनको आर्थिक वर्चस्व समाप्त हुन सक्छ।

राष्ट्रपति सी जिनपिङले ‘साझा समृद्धि’ भन्ने नारा दिएर धनीहरूलाई जबरजस्ती सम्पत्ति बाँड्न बाध्य पार्न खोजे, तर यसको नतिजा उल्टो भयो। धनी वर्ग देश छोड्न थाले, विदेशी लगानीकर्ताले चीनमाथि विश्वास गर्न छाडे, र निजी उद्योगहरू संकटमा परे। शून्य कोभिड नीति, क्रूर कर प्रणाली, र कम्पनीहरूमाथि धरपकडले गर्दा उद्यमशीलता समाप्त हुँदै गएको छ। युरोपियन इन्स्टिच्युट फर एसियन स्टडिजका वरिष्ठ विश्लेषक जुनहुआ झाङ भन्छन्, ूसी जिनपिङ अर्थतन्त्र चलाउन असक्षम छन्। जब धनीहरू आफ्नो सम्पत्ति बढाउन सक्दैनन्, उनीहरू देश छोड्न बाध्य हुन्छन्।ू

सरकारको कठोर नियमन, निजी व्यवसायीहरू माथिको धरपकड, आर्थिक अनिश्चितता, र अविश्वासका कारण चीनमा व्यवसाय गर्न झनै कठिन बन्दै गएको छ। ठूला कम्पनीहरू माथि सरकारी नियन्त्रण, बैंक खातामाथिको निगरानी, र कर प्रणालीलाई मनपरी बनाएपछि लगानीकर्ताहरू अन्यत्र गए। चीनका ठूला व्यवसायीहरू आफ्नो सम्पत्ति सुरक्षित राख्न अन्य मुलुकमा लगानी गरिरहेका छन्।

चिनियाँ अर्बपति बैंकिङ म्याग्नेट बाओ फानको रहस्यमय रूपमा बेपत्ता हुनु अर्को चिन्ताजनक संकेत हो। यस घटनाले अन्य धनी चिनियाँहरूमा डर पैदा गरेको छ, र उनीहरूले चीन छोड्ने निर्णयलाई अझ सशक्त बनाएको छ। व्यवसायी जेन मेंग भन्छिन्, ूअब चीनमा सुरक्षित महसुस गर्न सकिँदैन। धेरै धनी व्यक्तिहरू आफ्नो सम्पत्ति बचाउन बाहिर जाने योजनामा छन्।ू

चीन सरकारले अमेरिका द्वारा लगाइएका उच्च भन्सार शुल्कको सामना गर्न रणनीति बनाइरहे पनि धनी वर्ग भने बसाइँ सर्नमै प्राथमिकता दिइरहेका छन्। यही कारण, सरकारले कर छली छानबिन, सम्पत्ति जफत, र उद्योग बन्द गर्ने कार्यमा केही समयका लागि सुस्तता अपनाएको छ। तर, यसले प्रवृत्ति रोक्न सकेको छैन।

चीनको अर्थतन्त्र अहिले विश्वको सबैभन्दा अनिश्चित क्षेत्रहरू मध्ये एकमा परेको छ। अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष ९क्ष्ःँ० ले चीनको अर्थतन्त्रलाई ‘उच्च अनिश्चितता’ क्षेत्रमा राखिसकेको छ। हुरुन रिसर्च इन्स्टिच्युटका अनुसार, चीनको अर्बपति वर्गले हरेक वर्ष ५५ घाटा बेहोर्दै आएको छ।

धनी चिनियाँहरू पलायन गरिरहेकै छन्। सरकार नियमनलाई अझ कडा बनाउँदै छ, विदेशी लगानीकर्ताहरू पछि हटिरहेका छन्, र बजारहरू निरन्तर ओरालो लाग्दै छन्। यदि यो क्रम रोकिएन भने, चीनको आर्थिक शक्ति कमजोर हुने मात्र होइन, सम्पत्ति पलायनको मामिलामा चीन विश्वकै पहिलो देश बन्ने निश्चित छ।