काठमाडौं- गत भदौ २३ र २४ गते भएको जेन-जी आन्दोलनमा विवादित पृष्ठभूमिको हामी नेपाल संस्थाबाट स्वयम्सेवकका रुपमा माइती घरमा खटिएका सुदन गुरुङमाथि अहिले अनेक आरोप लागिरहेका छन् ।

उनीमाथि लागेको आरोपमध्ये एक हो, जेन-जीको आन्दोलन हाइज्याक गरेर आफैं हर्ताकर्ता बनेको । सुदन र उनका साथी काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर बालेन्द्र साहमाथि अहिले जेन-जी पुस्ता नै सामाजिक सञ्जालमा खनिइरहेका छन् ।

यद्यपि सुदन रोकिएका छैनन्, कहिले प्रधानमन्त्री सुशीला कार्कीलाई ढोग्न पुग्छन् त कहिले उनैविरुद्ध कार्यकर्ता नाराबाजीमा उतार्छन् ।

पछिल्लो समय ५ असोजमा प्रधानमन्त्री कार्कीलाई भेट्न जाँदा संविधान खारेज गर्न खोजे पनि नेपालमा भारतीय सेना आउने डरले त्यसो नगरेको विवादास्पद टिप्पणी दिए ।

उनै सुदन, बालेन्द्र र निकोलस भुसालहरू अहिले जेन-जी का नाममा प्रधानमन्त्री कार्कीसँग अनेक प्रकरणमा बार्गेनिङ र दबाब दिन उत्रिइरहेका छन् । बालेन्द्र र सुदन दुवैले तत्कालीन गृहमन्त्री रमेश लेखक र प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई कारबाही गर्नैपर्ने दबाब भेटेरै दिएका छन् ।

तर, प्रधानमन्त्रीले पूर्वन्यायाधीश गौरीबहादुर कार्कीको संयोजकत्वमा न्यायिक जाँचबुझ आयोग बनेकाले त्यसकै सिफारिसअनुसार सबैलाई कारबाही प्रक्रिया थालिने बताएकी छन् । उनले बिहीबार राष्ट्रका नाममा सम्बोधनका क्रममा पनि जेन-जीका नाममा विध्वंशमा संलग्नलाई कारबाही हुने बताइन् ।

उता अन्तरिम सरकारका सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री जगदीश खरेलले पनि आन्दोलनलाई दमनमा संलग्नहरूलाई कारबाहीको दायरामा ल्याउन राहदानी रोक्का लगायतका प्रक्रिया अघि बढिसकेको बताएका छन् ।

यहीबीचमा प्रदेशसमेत खारेज गर्नुपर्ने बोल्दै आएका उनै सुदन र आफूलाई जेन-जीका अभिभावक बताउने डा. निकोलश भुसालले गत असोज ५ गते काठमाडौंमा एउटा घोषणा गरे ।

काठमाडौंमा आयोजित उक्त कार्यक्रममा काठमाडौंका मेयर साह सहभागी थिएनन् । तर सुदन र निकोलश दुवैजना उपस्थित भएर राजनीतिक दलकै शैलीमा सातै प्रदेशमा संयोजक तोक्ने कार्यक्रम आयोजना गरे ।

काठमाडौंमा भएको उक्त कार्यक्रममा सुदनले सातै प्रदेशका संयोजक तोक्दा निकोलशले हात मिलाउँदै बधाई दिए ।

यसरी संयोजक तोकिएकाहरूमा कोशी प्रदेशमा खोटाङको दिक्तेल रुपाकोट नगरपालिका–९ निर्मलीडाँडा निवासी उपार्जुन चाम्लिङ राई, मधेशमा शिव यादव, बागमतीमा किरण केसी र गण्डकी प्रदेशको संयोजकमा प्रदीप पाण्डेलाई चयन गरियो ।

उनीहरूले कोशी प्रदेशलाई नस्वीकारी १ नम्बर प्रदेश नै भनेर उपार्जुनलाई संयोजक तोके । उता लुम्बिनीमा आदित्य आचार्य, कर्णालीमा सुप्रिया शाही र सुदूरपश्चिममा खेमराज साउदलाई संयोजक बनाइयो । यसको संयोजन निकोलश भुसालले गरेका थिए ।

भदौ २३ र २४ गतेको आन्दोलनबाट केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सत्ता ढाल्न सफल जेन-जी नेपालका नाममा प्रदेश शाखा गठन गरिएपछि संयोजकहरूले बिहीबार गृहमन्त्री ओमप्रकाश अर्याल र प्रहरी महानिरीक्षक चन्द्रकुवेर खापुङलाई पनि भेटे ।

सुदन र निकोलशनिकट जेन-जीका प्रदेश संयोजकहरूले गृहमन्त्री अर्याल र आईजीपी खापुङलाई भेटेर गत भदौ २३ र २४ गतेको आन्दोलनमा सहभागी भई परिवर्तनमा योगदान गर्ने कोही जेन-जीलाई पक्राउ नगर्न दबाब दिन भ्याए ।

उक्त भेटपछि कोशी प्रदेश संयोजक उपार्जुन चाम्लिङ राईले कुनै जेन-जीलाई पक्राउ गरिएमा तुरुन्त रिहा गर्न दुवैजनालाई भनिएको पत्रकारलाई समेत सुनाए । ‘यसबीचमा कुनै जेन-जी पक्राउ परेका भए तत्काल रिहा गर्न अनुरोध गरेका छौँ’, उनले बिहीबार सञ्चारकर्मीलाई भने ।

उनले उक्त भेटमा आफूहरूलाई दलका कार्यकर्ताहरूबाट हुने सम्भावित आक्रमणबारे पनि सरकारलाई सचेत गराएको जिकिर गरे । ‘गृहमन्त्रीज्यू (ओमप्रकाश अर्याल) ले पनि जघन्य अपराधबाहेक कसैलाई पनि पक्राउ नगर्ने जवाफ दिनुभएको छ’, उनले पत्रकारसँग भेटको उपलब्धि सुनाउँदै यसो भने ।

अनि सार्वजनिक भयो सीसीटीभी फोटो

जेन-जीका संयोजकका नाममा आईजीपी अर्याललाई समेत दबाब दिन यो समूह पुगेपछि शुक्रबार प्रहरीले सीसीटीभीमा रेकर्ड भएको एउटा फोटो सार्वजनिक गरेको छ ।

जसमा सुदन र निकोलशले कोशी संयोजक बनाइएका उपार्जुन चाम्लिङ देखिएका छन् । यो दृश्य काठमाडौं उपत्यकाका प्रहरी युनिटमध्ये धेरै हतियार लुटिएको रानीपोखरीको हो ।

रानीपोखरीको छेवैमा काठमाडौं उपत्यका प्रहरी कार्यालय छ । उक्त कार्यालयमा भदौ २४ गते एआईजी दानबहादुर कार्की प्रमुख बनेर आएका थिए । तर त्यही दिन उक्त कार्यालयमा ठूलो विध्वंश मच्चाइयो, भएभरका हतियार लुटियो ।

जेन-जी आन्दोलनका क्रममा काठमाडौँ उपत्यकाको सुरक्षा कमान्ड सम्हालेको रानीपोखरीस्थित उपत्यका प्रहरी कार्यालयबाट मात्रै एक हजार ५ सय नाल हतियार लुटिए ।

भदौ २३ गते १९ जनाको ज्यान जाने गरी भएको हिंसापछि कार्कीले प्रहरीलाई डिफेन्सिफ हुन निर्देशन दिएका थिए । त्यसदिन उपत्यकाका अधिकांश प्रहरी इकाइ जलाइँदा कोतखाना पनि रित्तिए ।

उपत्यका प्रहरी कार्यालयमा मच्चाइएको लुट र विध्वंशमा जेन-जीका कोशी संयोजक उनै उपार्जुन चाम्लिङसमेत संलग्न भएको पुष्टि हुने प्रमाण भेटिएको छ ।

प्रहरी स्रोतबाटै सार्वजनिक गरिएको सीसीटीभी फुटेजमा उपार्जुन उपत्यका प्रहरी कार्यालयभित्र पार्किङ गरिराखिएको गाडीमा खुकुरी हानिरहेको देखिएका छन्।

हरियो धर्के सट कम्मरमा बाँधेर कालो गञ्जीमा सजिएका उनी चिनियाँ अभिनेता ज्याकी च्यान शैलीमा प्रहरीको गाडीमाथि खुकुरी हानिरहेका देखिएका छन्।

‘बिहीबार गृहमन्त्री अर्याल र आईजीपी खापुङलाई भेटेर कारबाही नगर्न दबाब दिएका उनै उपार्जुन प्रहरी कार्यालयमा विध्वंशमा संलग्न भएको पुष्टि हुने प्रमाण भेटिएको छ’, एक प्रहरी अधिकारीले भने, ‘आफूसमेत तोडफोड र आगजनीमा संलग्न भएकै कारण जेन-जीका नाममा उनीसहितले दबाब दिएको हुन सक्छ। ’

उता काठमाडौं उपत्यका प्रहरी कार्यालय प्रमुख दानबहादुर कार्कीले भदौ २४ गते कार्यालयमा तोडफोड, आगजनी र हतियार लैजानेको पहिचान जारी रहेको बताए । उनले उक्त घटनामा संलग्नहरूको फोटो, भिडियो र सीसीटीभी फुटेजसहितबाट पहिचान खुलाउने क्रम जारी रहेको उल्लेख गरे ।

उता सीसीटीभी फुटेजमा देखिएका उपार्जुनले यसबारेमा अहिलेसम्म केही बोलेका छैनन् । यद्यपि उनले गृहमन्त्री र आईजीपीलाई भेटेर भदौ २४ को आन्दोलनका क्रममा तोडफोड, आगजनी र लुटपाटमा संलग्न जेन-जीहरूलाई कारबाही गर्न नहुने मत भने राखिसकेका छन् ।