आज प्रतिपदा तिथि रहेछ । बेलुकी मात्र क्यालेण्डरमा आँखा ठोक्किन पुगेछन् । झट्ट संस्कृत पढ्दाको याद आयो । प्रतिपदा तिथिमा दुर्गा पूजा आराधना गरिन्छ । सोचाइ दौड्यो– नवदुर्गाको अर्चनातिर । तर दुःखको कुरा अझ एक डेढ महिना बाँकी नै थियो । त्यसपछि आफ्नै दुर्गीको पूजा गर्नुपर्याे भन्ने लाग्यो । उनको नाम दुर्गा थियो र मैले बडो प्यारले ‘दुर्गी’ भनेर बोलाउँथे ।
‘ए दुर्गी !’ नेपथ्यमा हजुर…
मेरो यो पाइन्टको रुमाल धोइदेऊ त ।
‘चिया बनाउन लागेकी छु म’ जवाफ आयो । टेबलमा चिया ल्याएर राखेपछि मैले प्रश्न पुनः दाेहाेर्याएँ ।
ए, त्यो रुमाल धोइदेऊ त, जीवनसंगिनी, झट्ट ल त ।
सक्दिन क्या ! कस्तो चिसो छ पानी….।
एकछिन मौनता साँधेपछि पुनः बोलिन् ।
खै कहाँ छ ?
केही समयपछि उनी रुमाल धोएर फर्किइन् । मैले पूजा बढाएँ ।
ए फक्र्यौ ? अघि भन्नै बिर्सेछु । त्यो एकजोर मोजा पनि धोइदेऊ त । ल त मेरी दुर्गी ।
(चर्को स्वरमा) पानी छैन क्या । त्यसपछि साधारण लवजमा साबुन पनि सकिएको छ । मेरो पनि तीनचार वटा लुगा धुनु थियो ।
मैले आगोमा घिउ थपिदिएँ– माइतीबाट ल्याउँछ्यौ कि ?
झटारो झर्नु नै थियो– तपाईंको जस्तो हो र ? चाहेजति ल्याउन सक्छु । जमाना कहाँबाट कहाँ पुगिसक्यो । यस्तो भावनाको खेतीले पनि केही हुन्छ ? सधैँ लेख्ने मात्र काम । लाख दुःख गर्दा सय मात्र आउँछ । यहाँ त डलरको खेती गर्नुपर्छ, डलर खेती… । सदाबहार ल्याउन हरियो डलरको खेती गर्नुपर्छ, बुझ्या हो मेरो श्रीमान् महोदय ?
मेरो लेखन पेशालाई धुलो छ्यापिन्छ भन्ने मलाई लागेको त थियो तर अझै पर पुगेर उनले डलरको खेती गर्ने आदेश पो गर्न थालिन् । मैले भावुक मुद्रामा स्पष्टीकरण खोजेँ– कस्तो मलजल चाहिन्छ थाहा छ ? थाहा छ त्यसको खेती गर्ने विधि ?
यी यावत प्रश्नहरूको जवाफ दिइरहनु पर्ने जस्तो लागेनछ उनलाई, बेवास्ता गरी नेपथ्यमा प्रवेश गरिन् उनी । उनी अति नै बोलक्कड थिइन् । साँच्चै भन्नुपर्दा उनमा मौनता ल्याउन मैले कसरत नै गर्नु पर्दथ्यो । तर पनि मेरा धेरै उपायहरू प्रायः देखिन्थे । आजको साँझ खाना खाइसकेपछि म लेख्नमा मग्न थिएँ र यसैबीच दुर्गा पूजा आरम्भ गर्न लागेको थिएँ ।
म यता टेबलमा लेख्नमा व्यस्त थिएँ, उता सोफामा उनी हरतरहले मलाई ध्यान भङ्ग गराउने कोसिसमा थिइन् र यही बखत पूजा आरम्भ हुन लागेको थियो । उनी कहिले टीभीमा आवाज ठूलो पार्थिन् । कहिले के लेख्या र ? भनेर जवाफ दिनैपर्ने प्रश्न तेस्र्याउँथिन् । केही समयको मौन जुहारीपछि पूजा विधिवत आरम्भ भयो ।
मैले उनलाई अनौठो कथा सुनाउन लागेँ ।
एकपटकको कुरा हो– त्यतिबेला म ट्युसन पढाउने गर्थेँ । पढाउन जानुपर्ने लामो गल्लीको बाटो थियो । दायाँबायाँ समानान्तर रूपमा पर्खालहरू ठडिएका थिए । पढाउन जाने यो क्रमको केही दिनपछि एउटा अनौठो घटना घट्यो । म गम्भीर रूपमा प्रकट हुँदै थिएँ । उनमा पनि यसको प्रभाव पर्दै थियो । म झन्झन् उत्सुक बन्दै गएँ ।
त्यो दिन बेलुका ५, ६ त्यस्तै बजेको थियो । हिउँदको दिन । त्यसमा पनि पानी पर्ला जस्तो गरी आकासमा भूत कराइरहेको थियो । म हतार हतार गर्दै कोठातर्फ आइरहेको थिएँ । मैले अचानक १५–१६ वर्षकी खुट्टा अशक्त भएकी केटी आफ्नो अगाडि देखेँ । यति भन्दा उनी मतिर केन्द्रित हुन लागिन् । टीभीको आवाज हठात् घट्यो । मैले प्रसङ्ग बढाउन थालेँ ।
त्यो एकान्त परिवेश । म जति जति अगाडि बढ्थेँ, त्यति त्यति ऊ पनि अगाडि बढ्थी । मैले अप्ठ्यारो अनुभव गर्दै थिएँ । बेलाबेलामा ऊ एकदमै डराएको भावमा पछाडि मलाई हेर्दथी । त्यसको हेराइले ममा झन् पीडा थपिदिन्थ्यो । त्यसपछि त म छिटो छिटो हिँड्न चाहिन र सकिन पनि । ढिलो ढिलो हिँड्न थालेँ । तर झन् फसाद । ऊ पनि ढिलै हिँड्न थाली । झमक्क साँझ पर्न लागेको त्यो हिउँदको घडी, त्यसमा पनि मानिसहरू कम हिँड्ने त्यो गल्ली ।
यतिभन्दा उनी पूर्णतया मौन थिइन् । गाम्भीर्य गहिरिँदै थियो । उनको त्यस्तो प्रतिक्रियाले मलाई झन् उत्साही बनाउँदै लग्यो, मैले कथा बढाउन थालेँ ।
अगाडिबाट ५/६ जना मानिसहरू आइरहेका थिए । त्यति नै बेला मैले आफ्नो भएभरको बलले गति बढाएँ र उछिनेँ त्यस अशक्तलाई । मेरो सम्पूर्ण शक्ति टाढा बन्न कसरत गर्दै थिए । यतिभन्दा उनमा पुनः सहजरूपमा विचलन आउन थाल्यो, मानौँ कथा सकियो, औचित्यहीन कथा । यति जाबो कुरा पनि के के नै भए जस्तो भनेर टिप्पणी गरिदिइन् उनले । तर मैल कथा अझ बढाउन थालेँ सुन न सुन, त्यसपछि के भयो ? सतही रूपमा मेरो खण्डन गरिन् । मैले उनको पूजा गर्ने क्रममा थप चरु र समिधा थप्न थालेँ ।
जे हुनु त्यसपछि भयो । ती अशक्तले मलाई पछाडिबाट च्याप्प समातिन् । म झन् खङ्ग्रङ्ग भएँ । त्यसपछि उनी कराउन थालिन् । आवाज अस्पष्ट थियो । ती अगाडि गएका मानिसहरू फर्केर मलाई झपार्न थाले । ती अशक्तले गर्नु गरिन् । तिनीहरू सबै त्यसैका मानिस रहेछन् । मलाई झन् फसाद पर्याे । मलाई उनीहरूले सिधै घरमा पुर्याए । केरकार गर्न थाले । म निर्दोष थिएँ तर पनि भयभित थिएँ । मेरो विद्रोह सशक्त हुन दिएनन् तिनीहरूले ।
यतिभन्दा उनी निक्कै गम्भीर थिइन्, मानौँ अहिल्यै समस्या पर्याे । तत्काल नसुल्झाए घरमा रडाको मच्चिने भयो । यस्तो सोचिन् होला उनले । मैले थप्दै गएँ । तिनीहरूले जबरजस्ती मलाई त्यो अशक्त केटी भिराउन खोजे । म अक्क न बक्क भएँ । म झन् भयभित हुन थालेँ । त्यस रात मलाई त्यहाँबाट फुत्कन दिइएन । उनीहरू धेरै दिनदेखिको शिकार भेटे झैँ दङ्ग देखिन्थे ।
मलाई जबरजस्ती तानेर ती केटीको कोठामा घचेटिदिए । तिनी पनि त्यहीँ आइन् । शरीरको देब्रे भाग पूरै पक्षघात भएकी ती केटीले मलाई जीवनभरकै सबैभन्दा ठूलो मानसिक तनाव दिइरहेकी थिइन् । लौह दिवाकरहरू मेरो विरुद्धमा चारैतिर ठिङ्ग उभिएका थिए । म भाग्न सकिनँ । आखिर त्यो रात मैले त्यहीँ बिताउन बाध्य हुनुपर्याे ।
यतिभन्दा उनको शरीर पूरै पसिनाले भिजिसकेको थियो । त्यसपछि उनमा मानसिक विचलन आउन सक्ने भयले त्यस कथालाई टुङ्ग्याउने विचार गरेँ । त्यसपछि म बेस्सरी खित्का छोडेर हाँस्न थाले । उनी अत्यधिक क्रोधित भइन् । अरू कुरा के भयो भनी कराउन थालिन् । म उनमा गढेर बसेको गाम्भीर्य उप्काउन सफल भइसकेको थिएँ । कुरा धेरै भएकाले गाम्भीर्यपन क्रोधमा उम्लन लागेको थियो । त्यसपछि त आफैँमा एउटा समस्या ठिङ्ग उभियो– कसरी क्रोधलाई हाँसोमा बदल्ने ?
म लगातार हाँसिरहेँ । मानौँ यत्तिका कुरा त कोरा कल्पना मात्रै हो । उनले पनि त्यसपछि त बुझिन् क्यारे, क्रोधले ज्वाला घट्दै जान थाल्यो । त्यही नै निकास भए झैँ मलाई लाग्यो । त्यसपछि विस्तारै भन्न थालेँ– लाटी हेर त कस्तो शरीरभर पसिना निकालेकी त्यो त सपनाको कुरा पो हो त । फूल बुट्टा भर्दै जाँदा ती सब कुराहरू एकाएक निस्के । सपना पनि वास्तविक संसारमा अवतरण गर्न सक्छ त ?
हरेक परिस्थिति अनुसार आफूलाई अगाडि बढाउनु पर्छ, परिवारमा बसेपछि सधैँ बोलक्कड भइरहन सुहाउने कुरा होइन । अब त मजाकको समयभन्दा बढी कर्तव्यमुखी हुनुपर्छ । त्यसपछि उनी पूर्णतया चिसो भैसकेकी थिइन् । मतिर आँखा बटार्दै उनी पलंगतिर अगाडि बढिन् । त्यसपछि पूजाको चरु र समिधा बलेको खरानी सोहोरेर मैले लेख पूरा गर्न कलम दौडाउन थालेँ ।
भनिएको छ– यत्र नार्यस्तु पूज्यते रमन्ते तत्र देवता । अर्थात जहाँ नारीको पूजा हुन्छ, त्यहाँ देवता रमाउँछन् भन्ने यसको आशय देखिन्छ ।
प्रतिक्रिया