चियाको राजधानी इलामलाई झापाको चुनौती, इलामभन्दा झापामा ८ गुणा बढी चिया उत्पादन | Khabarhub Khabarhub

चियाको राजधानी इलामलाई झापाको चुनौती, इलामभन्दा झापामा ८ गुणा बढी चिया उत्पादन


६ श्रावण २०७६, सोमबार  

पढ्न लाग्ने समय : 2 मिनेट


0
Shares
  • change font
  • change font
  • change font

इलाम– चियाका लागि प्रख्यात जिल्ला कुन हो ? उत्तर हुन्छ, इलाम । फेरि प्रश्न आउन सक्छ, नेपालमा सबैभन्दा बढी चिया उत्पादन हुने जिल्ला कुन हो ? धेरैलाई लाग्न सक्छ, इलाम नै हो ।

तर, पछिल्लो एक तथ्याङ्कअनुसार इलाममा भन्दा झापामा ८ गुणा बढी चिया उत्पादन हुने गरेको पाइएको छ । इलाममा १ हजार ८ सय ८१ हेक्टर क्षेत्रफलमा चिया खेती हुने गरेकोमा झापामा ६ हजार ५ सय ३४ दशमलव दुई हेक्टरमा चिया खेती हुने गरेको पाइएको छ ।

केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले गरेको सर्वेक्षणअनुसार इलाममा १ करोड ५९ लाख ७० हजार ६ सय ७२ दशमलव ८ किलोग्राम हरियोपत्ती उत्पादन हुने गरेको छ ।  झापामा भने इलामको भन्दा ८ गुँणा ८ करोड २५ लाख १७ हजार ४१५ दशमलव ६ किलोग्राम हरियो चियापत्ति उत्पादन हुने गरेको छ ।

केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले ०७४/०७५ मा गरेको सर्वेक्षणमा चिया खेती गर्ने व्यवासायी भने इलाममा बढी देखिएका छन् । इलाममा ५ हजार ५ सय ९८ चिया खेती गर्ने व्यवसायी भएकोमा झापामा भने १ हजार ६ सय १ चिया व्यवसायी रहेको देखिएको छ ।

यस्तै, उत्पादन दिने चियाको विरुवाको पनि झापामै बढी भएको तथ्याङ्कले देखाएको छ । झापामा ६ करोड ३५ लाख ४८ हजार ५७४ उत्पादन दिने चियाको विरुवा भएकोमा इलाममा ४ करोड ५ लाख ८१ हजार ३१८ उत्पादन दिने विरुवा रहेको पाइएको छ ।

सरकारले पूर्वका ५ जिल्लालाई चिया क्षेत्र घोषणा गरेको भए पनि अन्य जिल्लामा भने चिया उत्पादन कम मात्र हुने गरेको देखिएको छ । सरकारले घोषणा गरेका जिल्लामध्ये धनकुटामा ३ लाख ८ हजार ९ सय २६ दशमलव ५ किलोग्राम, तेह्रथमुमा १ लाख ५० हजार ७ सय ४२ दशमलव ६ किलोग्राम, पाँचथरमा ७ लाख ६४ हजार ५ सय ५५ दशमलव ८ किलोग्राम हरियो चियापत्ति उत्पादन हुने गरेको तथ्याङ्कले देखाएको छ ।

देशका १४ जिल्लामा अहिले चिया खेती हुने गरेको छ । कुनैबेला सीमित र कम जिल्लामा मात्र चिया खेती हुने गरेको भएपनि विस्तारै अन्य क्षेत्रमा खेती गर्ने क्रम बढेको देखिएको छ । चिया खेती सुरु भएको डेढ सय वर्षभन्दा बढी भए पनि यसले व्यवासायिक रूप लिएको भने खासै बढी समय भएको छैन ।

सरकारले २०३९ सालमा पूर्वका ५ जिल्लालाई चिया क्षेत्र घोषणा गरेपछि नेपालमा चिया खेतीले व्यावसायिक रूप लिएको हो । सर्वेक्षणअनुसार नेपालमा ९ हजार २ सय ३६ व्यावसायिक चिया खेती हुने बगान रहेकामा २९ दशमलव ९प्रतिशत मात्र प्राङ्गारिक चिया खेती हुने बगान रहेको पाइएको छ ।

चिया खेतीमा अधिकांश पुरुष

नेपालमा हालसम्मको तथ्याङ्क हेर्दा चियाका व्यवसायीमध्ये ८५ प्रतिशत पुरुष र १५ प्रतिशत मात्र महिला रहेको देखिएको छ । सर्वेक्षणअनुसार नेपालमा सबैभन्दा बढी चिया सिटिसी चिया उद्योगबाट उत्पादित हुने गरेको पाइएको छ ।

नेपालमा १६ हजार ३६ मेट्रिक टन चिया सिटिसि उत्पादन हुने गरेको छ भने २ हजार छ सय ७० मेट्रिक टन अर्थोडक्स, २ सय २० मेट्रिक टन ग्रीन टी र ३२ मेट्रिक टन स्पेसियल टी  उत्पादन हुने गरेको छ ।


–किरण पौड्याल/रासस

प्रकाशित मिति : ६ श्रावण २०७६, सोमबार  ४ : ४१ बजे

कमलसिंह ऐरीले लिए आयरल्याण्डको विकेट

काठमाडौं – आयरल्याण्ड ए विरूद्ध कमलसिंह ऐरीले विकेट लिएका छन्

प्रमोद खरेलको गीतमार्फत् अभिनयमा पुरु भण्डारीकाे डेब्यू 

काठमाडौं – प्रमोद खरेलको स्वरमा सार्वजनिक भएको गीत ‘कसैको हुन

टस जितेको नेपाल पहिला फिल्डिङमा

काठमाडौं – टी–२० सिरिज अन्त्रगतको पहिलो खेलमा नेपाल ए ले

अतिथि सत्कार घरबासमा विदेशी पर्यटक बढ्दै

गलकोट– बागलुङको पर्यटकीय गाउँ भकुण्डेमा सञ्चालित जिल्लाकै पहिलो अतिथि सत्कार

निर्माण उद्योगमैत्री कानुन निर्माण सरकारको प्राथमिकता : प्रधानमन्त्री 

हेटौंडा– प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले निर्माण उद्योगमैत्री कानुन निर्माण गरेर