एजेन्सी- भारतले क्वान्टम कम्प्युटरको अनुसन्धानका लागि ८ हजार करोड भारु अर्थात १ खर्ब २८ अर्ब नेपाली रुपैयाँ खर्च गर्ने भएको छ ।

भारतकी वित्तमन्त्री निर्मला सितारमनले नेशनल मिसन अप क्वान्टम टेक्नोलोजी एण्ड एप्लिकेशन प्रोजेक्ट अन्तरगत प्रविधिको अनुसन्धानका लागि उक्त रकम छुट्याइएको बताइन् । सो रकम आगामी पाँच वर्षसम्ममा खर्चिने जनाइन् ।

सन् २०१६ मा युरोपियन कमिसनले क्वान्टम कम्प्युटिक परियोजनाका लागि १ अर्ब यूरो दिएको थियो भने २०१८ मा अमेरिकी राष्टपति डोनाल्ड ट्रम्पले १ अर्ब २ करोड डलर यस क्षेत्रमा लगानी गर्ने वाचा सहित विधेयकमा हस्ताक्षर गरेका थिए ।

यसैगरी चीनले समेत यस अघि नै क्वान्टम अनुसन्धानका लागि २ अर्ब अमेरिकी डलरको प्रतिवद्धता जनाइसकेको छ । त्यसबाहेक जापान, जर्मनी, क्यानडा लगायतका देशले समेत क्वान्टम कम्प्युटिङ कार्यक्रमलाई बढावा दिन विभिन्न स्किमहरु अगाडि बढाइसकेका छन् ।

यस क्षेत्रमा पछिल्लो पटक प्रवेश गरेको भारतसँग नयाँ प्रविधिको क्षेत्रमा काम गर्न एकदमै थोरै परियोजना मात्रै रहेका छन् । गत वर्ष मात्र भारतको विज्ञान तथा प्रविधि विभागले ८० करोड रुपैयाँ भारु बजेटमा क्वान्टम इनेबल साइन्स एण्ड टेक्नोलोजी परियोजनाका लागि हैदरावादमा छुट्टै संस्था खडा गरेको थियो ।

परम्परागत कम्प्युटरले नसक्ने समस्याको समाधानका लागि क्वान्टम कम्प्युटरकोव अवधारणा विकास भएको हो । अर्को तर्फ अमेजन र माइक्रोसफ्टले यस अघि देखि नै क्वान्टम कम्प्युटिङका लागि क्लाउड सर्भिसको अफर गरिरहेका छन् ।