जनकपुरधाम– धनुषाको धनौजी गाउँपालिका कार्यालयको सम्पूर्ण काम डेढ महिनादेखि ठप्प छ । गाउँ कार्यपालिका सदस्यले समयमा गाउँसभा गर्न नसक्दा पालिकाको काम रोकिएको हो ।

पालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत कन्हैया मिश्राले समयमा नीति तथा कार्यक्रम नआउँदा र गाउँसभा हुन नसक्दा सबै कामकाज ठप्प रहेको बताए । उनका अनुसार छैठौँ गाउँसभा हुन सकेको छैन । ‘कुनै पनि कर्मचारीले चालु आर्थिक वर्षमा तलब खाएका छैनन्,’ उनले भने, ‘न कुनै प्रकारको भुक्तानी भएको छ । ४०–४५ दिनदेखि कुनै काम पनि भएको छैन ।’

उनले आफू कार्यालय जान सक्ने अवस्था समेत नरहेको बताए । गाउँ कार्यपालिकामा सदस्यहरूको मतभेदका कारण गाउँसभा हुन नसकेको उनको भनाइ छ । ‘गाउँ सभा नहुनुको प्रमुख कारण नै कार्यपालिका सदस्यहरूको मतभेद रहेको देखिन्छ,’ उनले भने, ‘वडा कार्यालयहरूले पनि समयमा योजना छनौट गरेर पठाएका छैनन् । योजना बाँडफाँडमा पनि मतभेद देखिएको छ ।’

गाउँपालिका प्रमुख बद्रीनारायण सिंहले गाउँसभा नभएको कारण कर्मचारीले तलब नपाएको बताए । कार्यपालिका सदस्यहरूसँग गाउँसभा गर्ने सहमति भएको तर दिन टुङ्गो नलागेको उनको भनाइ छ । दोषी रहेको बताइन् । नैतिकताको अधारमा भने गाउँपालिका प्रमुख दोषी र असक्षम रहेको उनको तर्क छ ।

गाउँपालिका प्रमुख सिंहले गत वर्षको आयव्यय पारदर्शी नबनाएको, हरहिसाव सार्वजनिक नगरेको र चालु वर्षमा योजना बाँडफाँडमा मनोमानी गरेको उपप्रमुख मण्डलको आरोप छ ।

सथनीय सरकार सञ्चालन ऐन, २०७४ अनुसार स्थानीय तहको सभाको बैठक सामान्यतया वर्षको दुई पटक हुनुपर्छ । स्थानीय तहले असार १० गते भित्र आगामी वर्षको राजस्व र व्ययको अनुमान सभामा पेश गर्नुपर्छ ।

तलबको लागि भौँतारिदै कर्मचारी

धनौजी गाउँपालिकाका कर्मचारीहरू तलब नपाएर भौँतारिएका छ । कर्मचारीहरूले आफ्नो तलबबारे जानकारी लिन बुधबार संघीय कोष तथा लेखा नियन्त्रण कार्यालय, धनुषा पुगेका थिए । कार्यालय प्रमुख वीरेन्द्र मिश्रले कार्यपालिका सदस्यले भुक्तानी रोक्क गर्न दिएको उजुरीका कारण तलब रोक्का गरेको जानकारी दिए ।

गाउँसभा हुन नसक्दा कर्मचारीहरूले चालु आर्थिक वर्षमा अहिलेसम्म तलब नपाएको स्वास्थ्यका कर्मचारी उमेश साहले बताए । उनका अनुसार कर्मचारीहरूले तलब माग गर्दै पालिकाको प्राङ्णमा दोस्रो चरणको आन्दोलन गरेको पनि एक महिना बितिसकेको छ । ‘पहिलो चरणको आन्दोलन एक महिना चलेपछि ९ बुँदे सहमति भएको थियो,’ उनले भने, ‘तर कार्यन्वयन नभएपछि दोस्रो चरणको आन्दोलन चलिरहेको छ ।’

गाउँपालिकाका सामुदायिक शैक्षिक संस्था, स्वास्थ्य संस्था र कार्यपालिकाको कार्यालय लगायत गरी करिब एक सय जना कर्मचारी छन् । शिक्षकहरूले पनि साउनदेखि तलब पाएका छैन् ।

पुरानो पनि भुत्तानी भएन

राष्ट्रिय प्राथमिक विद्यालय, भररियाका प्रधानाध्यापक अनिलकुमार साहले गत वर्ष विद्यालयले पाउनुपर्ने विभिन्न शीर्षकको रकम भुक्तानी नभएको बताए । उनका अनुसार शिक्षकले चालु वर्षमा तलब र गत वर्षको कुनै पनि शीर्षकको रकम पाएका छैनन् ।

पाठ्यपुस्तक, छात्रवृत्ति, एसआइपी, मसलन्द, बुक कर्नर र लेखा परीक्षण लगायत शीर्षकको रकम नपाएको उनको भनाइ छ । ‘प्रधानाध्यापक र शिक्षकले आफ्नो जिम्मेवारीमा उधारो पाठ्यपुस्तक ल्याएर वितरण गरेका छन्,’ उनले भने, ‘त्यसको पनि अहिलेसम्म भुत्तानी भएको छैन ।’ कोरोना संक्रमणमा बन्द भएका विद्यालय अझै खुल्न नसकेको उनले बताए । नयाँ शैक्षिक सत्र बित्न लागे पनि पालिका प्रमुखको गैरजिम्मेवारीका कारण विद्यालय नखुलेको साहको आरोप छ ।