ह्याप्पी ग्रीन डे ! | Khabarhub Khabarhub

ह्याप्पी ग्रीन डे !



साउन ११ गते, सोमबार अर्थात साउने सोमबार । अघिल्लै दिन महादेवीको उर्दी जारी थियो, परिवारका सबै सदस्यले ब्रत लिने अर्थात नियमितरूपले सेवन गरिने परिकारमा बन्देज । शाकाहारी भोजन । बिहान शिवजीको पूजाआजा आदि ।

ब्रत भए नि नभए नि नियमित काममा बन्देज हुने कुरो भएन । आजभोलि म ‘पठाओ’ नामक सेवा प्रदायकका ट्याक्सी प्रयोग गर्छु । रङ्गीबिरङ्गी सवारी चालकहरूसँग भेट हुन्छ । कुनैले नक्साको कुरा बुझ्दैन । कुनैलाई कुन ठाउँ कता पर्छ भन्ने थाहा हुँदैन ।

धेरैलाई चार दिशा छुट्याउने भेउ छैन । कोही ग्राहकको सिग्नल अठ्याएर फोन नगरी बस्छन् । कोही फोन गर्छन् र सोध्छन्–

‘कहाँ हुनुहुन्छ ?’

यो प्रश्नले म झस्कन्छु । निचोड निकाल्छु, सवारी चालक व्यावसायिक परेन । अनि सिधा जवाफ दिन्छु ।

‘ठ्याक्कै लोकेसनमा छु ।’

ऊ के कम ! मेरो आशय नबुझी फेरि भन्छ, ‘लोकेशन कहाँ हो र ?’

अब मेरो कन्सिरी तातेर आउँछ । भैरव अर्यालले ‘टाउको’ शीर्षकको निबन्धमा लेखेझैँ ‘तृतीय पुरुष’ सम्बोधन गरेर आक्रोश व्यक्त गर्न मन लाग्छ ।

‘लोकेसन तेरा टाउकामा छ ।’

भित्र जे भए नि बाहिर संयमित हुन्छु । चालकको सवारीसाधन भएको स्थान नक्सामा हेर्छु र म भएको ठाउँमा आउने उपाय बताउँछु ।

आज पनि प्रायः हुने गरेकै दृष्टान्त दोहोरियो । नेपाल थरका एक जना चालकले मेरो सङ्केत अठ्याए तर फोन उनैले गरे ।

‘हजुर कहाँ हुनुहुन्छ ?’

‘म लोकेसनमा छु ।’

‘हुन्छ म जीपीयस चलाएर आउँछु ।’

मैले राहत महसुस गरेँ । नभन्दै उनी आइपुगे । घर सिन्धुली रहेछ । स्नातक तहको पढाइसकेका रहेछन् । कोरिया जाने धुनमा रहेछन् ।

म प्रायः चालकहरूसँग कुराकानी गर्छु । यो अन्यत्र नपाइने र सम्भवत नेपालमा मात्रै पाइने रमाइलो हो । म चालकको घरको भूगोलबाट वार्ता आरम्भ गर्छु । अधिकांशको घर काठमाडौँ बाहिर हुन्छ । जीपीयस जडित ट्याक्सीले कसरी उत्कृष्ट सेवा दिनसक्छ भन्ने कुरा मैले जानेको जति बताइदिन्छु ।

अघिल्लो दिन मलेशियाबाट ठूलो सङ्ख्यामा कामदारका लास नेपाल आएको खबर छापिएको थियो । मैले त्यही खबरलाई अधार मानेर उनलाई नेपालमै इलम गर्ने सल्लाह दिएँ । उनले ध्यान दिएर सुने ।

मेरो गन्तव्य थियो जावलाखेलको बरिस्ता कफी लाभाजा । स्ट्यान्डर्ड चार्टर्ड बैँक भएको भवनको पहिलो तलामा छ यो कफी पसल ।

म केही काम गर्नुपर्‍यो भने मुड बनाउन कफी पसल चाहार्छु । कफी मगायो, ल्यापटप खोल्यो र शुरू गर्‍यो आफ्नो काम । कति सहज पारेको छ प्रविधिले !

पसल, बैंक र कार्यालयहरू भर्खर खुल्दै थिए । म सरासर माथि उक्लिएँ । कफी पसलको अग्रभागमा बाटो छेकेर उभिएका दुई युवती भेटिए । उनीहरू दोस्रो तलामा रहेको क्लिनिकले राखेको जानकारीपाटी हेर्दै केही गफमा मस्त थिए । मेरो सम्बोधनले झस्किए ।

‘एक्सक्युज मी । अलिकता बाटो छोडिदिनुहुन्छ कि ?’

मैले बाटो पाएँ । उनीहरूसँग केही संवाद गर्ने बुद्धि पलाएको आभास भयो । आखिर म ‘प्रत्युत्पन्नमति’ की वाग्देवीको भक्त न परेँ ! म रोकिएँ, १८० डिग्रीको फन्को मारेँ र दुईमध्ये मेरा लागि अधिक बाटो छोडिदिने देवीजीसँग आँखा जुधाउँदै भने,

‘रङ्गमन्च नै बिथोल्नु प¥यो । क्षमा गर्नु होला ।’

उनीहरूले मुखामुख गरे । मैले स्पष्ट पारेँ ।

‘स्टेजको बीचबाट हिँड्नुपर्‍यो भनेको क्या !’

‘के फरक पर्‍यो र आखिर बाटो त सबैको हो !’

मुस्कान मिश्रित आवाज आयो । मेरो प्रत्युत्पन्नमतिको तीरले पूर्णता हासिल गरेको थियो । म तृप्त भएँ ।

दुर्भाग्य ! कफी पसल बन्द रहेछ । अघि आएकै बाटो ओर्लिएँ । अर्को पसलतिर लागेँ । जावलाखेलबाट कुमारीपाटीतिर जाँदा ‘डल्ले मोमोको पसल’ पुग्नुअघिको भवनको चौथो तलामा मेरो रोजाइको अर्को कफी पसल छ । त्यसैलाई गन्तव्य बनाएँ, त्यो पनि बन्द !

त्यसपछि नेपाल प्रशासनिक प्रशिक्षण प्रतिष्ठान (जनजिब्रोमा स्टाफ कलेज) को विपरीत दिशामा रहेको हिमालयन हाइल्यान्ड कफी पसल पुगेँ । यो पसलका सञ्चालकसँग म परिचित छु । उनीहरूले बत्तिसपुतली र वानेश्वरमा पनि शाखा चलाएका छन् । अर्को दुर्भाग्य ! त्यो पनि बन्द रहेछ ।

त्यसपछि म पुगेँ लबिम मलको भुइँतलामा रहेको हिमालयन जाभा कफी । यो खुलै थियो । शायद मै पहिलो ग्राहक थिएँ । अमेरिकानो मगाएँ । लामखुट्टेको टोकाइका बाबजुद कफी पिउने र स्लाइडको तयारी गर्ने दुवै काम सम्पन्न भए ।

म पुल्चोकस्थित कार्यालयमा मध्याह्न १२ बजेतिर पुगेँ । अपराह्न साढे दुई बजे एशियाली विकास बैँककी परियोजना अधिकृतसँग जुम बैठक तय थियो । कोरोना कहरका कारण उनी लन्डनमै बसेर काम गर्दैछिन् । हाम्रा सबै काम भर्चुअल दुनियाँमा सम्पन्न हुन्छन् । म कहिलेकाहीँ ‘देवी प्रसङ्ग’ सिर्जना गरेर साथीभाइसँग ठट्टा गर्छु ।

‘म आजभोलि दुई देवीको निर्देशन पालना गर्छु । एक महादेवी र अर्की कामको रिमोट हातमा लिएर लन्डनमा बस्ने देवी ।’

छलफलको लागि गृहकार्य एक बजेतिरै सकियो । मसँग अब साढे एक घण्टा समय थियो । म जिउ तन्काउन कार्यकक्षबाट बाहिर निस्किएँ । वित्तीय व्यवस्थापकसँग भेट भयो ।

‘साउने सोमबारको शुभकामना ।’

‘हजुरलाई पनि शुभकामना । सरलाई म पनि सम्झिरहेकी थिएँ । एउटा चेक दिनु थियो ।’

कतिपय कार्यालयमा लेखा शाखा र प्रशासन शाखाका कर्मचारी भेट भए म ठट्यौली पारामा भन्छु–

‘मलाई लेखा शाखामा जाऊँ जाऊँ लाग्छ, त्यसले बोलाइरहोस् जस्तो लाग्छ तर प्रशासनपट्टि भने आँखा लाउन पनि मन लाग्दैन ।’

यसरी रमाइलो उम्रिन्छ । कार्यसम्पादनसँग जोडिएका यस्ता ठट्यौली र विनोदप्रिय कुराकानी नै कार्यालयहरूमा लम्पसार परेर मडारिइरहने मलामी–गाम्भीर्य चिर्ने अस्त्रहरू हुन् ।

चेक लिएर आफैँ बैँक जाने निधो गरेँ । पुल्चोकको मेरो कार्यालयका वरिपरि धेरैवटा वाणिज्य बैँकका शाखाहरू छन् । तोकिएको बैँकको चेक सटही काउन्टरमा पुग्दा खासै भिड थिएन । सुरक्षाकर्मीले मलाई एकछिन पर्खन आदेश दिइन् । अधिकांश काउन्टर बन्द थिए । केही मिनटको पर्खाइपछि काउन्टरमा एक महिला कर्मचारी उदाइन् । मैले अघि बढ्ने आदेश पाएँ ।

उनी चेकलाई नगदमा रूपान्तरण गर्ने काममा लागिन्, म उनलाई नियाल्न लागेँ । निधारमा रातो टीका थियो, नाडीमा हरिया चुरा, हरियै सलवारकुर्ता लगाएकी थिइन् । साउने सोमबारको फल प्राप्त गर्ने कित्तामा यी चेली पनि रहिछन् !

दुई वटा हस्ताक्षर गरी मोबाइल नम्बर पनि लेखेर मैले चेक बुझाएँ ।

उनी चेकलाई नगदमा रूपान्तरण गर्ने काममा लागिन्, म उनलाई नियाल्न लागेँ । निधारमा रातो टीका थियो, नाडीमा हरिया चुरा थिए । हरियै रङको सलवारकुर्ता लगाएकी थिइन् । साउने सोमबारको फल प्राप्त गर्ने कित्तामा यी चेली पनि रहिछन् ! उनले मतिर हेरिन् र औपचारिक प्रश्न सोधिन् ।

‘यो रकम तपाईंको तलब हो ?’

‘होइन ।’

‘उसो भए के को आम्दानी हो त ?’

बैंकिङ कारोबारको बारेमा मेरो ज्ञानभण्डार सानो छ । सेयर कारोबार गर्न पनि खासै रुचि छैन । सानोतिनो रकमको पनि केरकार गर्नुको अर्थ देख्दिनँ । विदेशी मुद्रा सटही गर्दा पनि यो झन्झट मैले व्यहोरेको छु । अमेरिकी डलरका हरेक नोटहरूको नम्बर कागतमा लेख्न लगाउँछन् । सानोतिनो नगद सटहीका लागि पनि घण्टौँ लाग्छ । विदेशमा, खास गरी विमानस्थलहरूमा, चुट्कीभरमा यी काम हुन्छन् ।

‘मेरो संस्था सेवाप्रदायक हो । मैले परामर्श सेवा दिए वापतको रकम हो ।’

उनले प्रतिप्रश्न गरिनन् । मैले रकम समातेँ अनि उनीतिर हेर्दै भनेँ, ‘थ्याङ्क यू, ह्याप्पी ग्रीन डे !’

उनले नबुझेको जस्तो गरेर हेरिन् ।

‘तपाईंले पनि साउने सोमबार मानेको जस्तो लागेर शुभकामना दिएको ।’

उनी मजैले हाँसिन् । मास्क लगाएकाले अनुहारको पूरै भाव पढ्न सकिनँ ।

‘थ्याङ्क यु सो मच ।’

उनी मेरो शुभकामनामा सहज प्रस्तुत भइन् । यसरी साउने सोमबारको साधना दोस्रो पटक प्रखरित भयो । म कार्यालय फर्किएँ । लन्डनकी देवीजीसँगको छलफल परिणाममुखी भयो ।

बिहान शिवजीको पूजा गर्दा मैले रातो अक्षताको टीको लगाएको थिएँ । विदेशीहरूलाई चासो पर्ला भनेर मैले देवीजीलाई जुमको भिडियो खोल्नासाथ भनेँ ‘आजको सोमबार नेपालमा पर्वको रूपमा मनाइन्छ । यसैले मैले निधारमा रातो टीका लगाएको छु ।’

भर्चुअल प्लेटफर्ममा आजभोलि छलफल गर्दा भिडियो खोलेर बोल्न मिल्ने सुविधा छ । कतिपयले यो सुविधाको सही उपयोग गरेका छन्, कतिपयले जानेका छैनन् ।

केही दिनअघि एक विशिष्ट व्यक्ति मदिराले लट्ठ भएको अवस्थामा जोडिएका थिए । कतिपयले पृष्ठभूमिका अनावश्यक दृष्यहरू देखाउँछन् । कोही पहिरनको बेवास्ता गर्छन् । कोही चियाखाजा खाइरहेको भिडिओ देखाउँछन् ।

अपराह्न पनि म थप दुई वटा जुम बैठकमा सहभागी भएँ । पहिलो थियो डा. रुजु शर्माले संयोजन गरेको छलफल । उनले भिडियो खोलिन्, हरियो वस्त्र लगाएकी थिइन् तर निधारमा टीको भने देखिनँ । मैले शुभकामना दिँदै भनेँ, ‘हरियो दिनको शुभकामना । अनि खै त टीका ?’

उनले प्रसन्नतापूर्वक जवाफ दिइन् ।

‘सानो लगाएकी थिएँ, मेटिइसकेछ ।’

दोस्रो थियो रोटरी नारी समूहले आयोजना गरेको ‘एजलेस ट्यालेन्ट’ अर्थात ‘उमेरविहीन प्रतिभा’ विषय केन्द्रित छलफल ।

मेरा दौँतरी स्वर्गीय सूर्यमान शाक्यले मलाई सन् २०१० मा रोटरी क्लबको सदस्य बन्न सिफारिस गरेका थिए । यो क्लबको सदस्य भएर मैले स्वदेशी र विदेशी गरी धेरैवटा क्लबहरूका बैठकहरूमा सहभागी मौका पाएको छु । अहिले नेपाल लगायत संसारभरि नै असल नेतृत्वको खाँचो छ । रोटरी अभियानले त्यो खाँचो केही हदसम्म सम्बोधन गर्न सक्छ भन्ने मलाई लाग्छ ।

सोमबारको त्यो कार्यक्रममा नेपाल र भारतका विभिन्न रोटरी क्लबहरूमा विशिष्ट पदाधिकारी नारीहरूको उपस्थिति थियो । पूर्व गभर्नर जया शाह र यो वर्षका गभर्नर सन्तोष रिजालको उपस्थिति थियो ।

केही बेर सुनेपछि मैले हात उठाएँ ।

यसरी कुनै समारोहमा वा सामूहिक भेलामा आफूलाई प्रदर्शन गरी एकै झ्वाँकमा भुइँमान्छेबाट नायक बन्न सक्ने अद्वितीय गुणले भरिभराउ थिए मेरा मित्र सूर्यमान । उनले मलाई धेरै गुन लगाएका छन् । मैले उनैलाई सम्झिँदै यो कार्यक्रममा पनि ‘नेतृत्व कौशल’ को त्यो कडी प्रदर्शन गर्ने सुर झिकेँ ।

कार्यक्रम सञ्चालिकाले मलाई अवसर दिइन् ।

मैले भनेँ, ‘मैले अहिले भर्खरै गुगलदेवीको सहयोगले के थाहा पाएँ भने रोटरी क्लबको ११५ वर्षको इतिहासमा एक नौलो काम हुन लागेको छ । पहिलो पटक एक नारी आरआई प्रेसिडेन्ट अर्थात रोटरी क्लबकी अन्तराष्ट्रिय अध्यक्ष हुन लागेकी छन् । ती भाग्यमानी नारी हुन् क्यानाडाकी जेनिफर जोन्स । म यो सभामा के निवेदन गर्न चाहन्छु भने तपाईंहरूसँग पनि त्यो ताकत छ । नारी नेतृत्वका गहिरा खाडलहरू पुरिन बाँकी छन् । नेपालले पहिलो महिला प्रधानमन्त्री पाएको छैन । भारतले दोस्रो महिला प्रधानमन्त्री पाएको छैन । नेपाल रोटरीको पहिलो महिला गभर्नर आदरणीय जया शाह यहाँ उपस्थित हुनुहुन्छ । दोस्रो महिला गभर्नर हुने अवसर तपाईंहरूसँग छ । यहाँ उपस्थित हुनुभएका सम्पूर्ण नारी प्रतिनिधिलाई नायकत्वको सगरमाथा आरोहण गर्नका लागि हृदयदेखि नै शुभकामना दिन्छु ।’

मेरो सम्बोधनमा ताली बजेका केही सङ्केतहरू देखिए । पछि मेरो प्रशंसामा डा. दिनेशराज मानन्धरको फोन आयो ।

मलाई लाग्यो, हरियो दिनको सबैभन्दा सशक्त शुभकामना त्यही थियो ।

दिउँसो साटेको चेकको रकम खाममा राखेर दिइएको थियो । त्यो खाम मैले सटको खल्तीमा ठाडो पारेर राखे । यो तरिका पनि मलाई सूर्यमानले नै सिकाएका थिए । घरमा पुगेपछि खामले महादेवीको ध्यानाकर्षण गर्‍यो । उनको मुहारमा प्रसन्नताका लहर देखिए । उनले मैले प्रसार गरेको मौन भाकाको सन्देश सहजै बुझिन् ।

मनमनमा भनेँ, ‘ह्याप्पी ग्रीन डे कैलाशपति ! आजको मेरो दिन सफल भयो ।’

 

 

प्रकाशित मिति : १६ श्रावण २०७८, शनिबार  ७ : ५५ बजे

बेलायतबाट अनिश पाण्डेको ‘तिमी छौ र पो म छु’ सार्वजनिक

लण्डन– गायक अनिश पाण्डेको नयाँ म्युजिक भिडियो ‘तिमी छौ र पो

सुनको मूल्य घट्यो, कतिमा भइरहेको छ कारोबार ? 

काठमाडौं– आज सुनचाँदी दुवैको मूल्य घटेको छ । शुक्रबार प्रतितोला

बेनी–रणवाङ–दरवाङ सडक स्तरोन्नति गरिँदै

म्याग्दी– बेनी–दरबाङ सडक आयोजनाको तेस्रो (रणवाङ–दरवाङ) खण्ड कालोपत्र गर्न धमाधम

बागलुङको बुर्तिवाङमा ५० शय्याको अस्पताल सञ्चालनमा

बागलुङ– बागलुङको ढोरपाटन नगरपालिका–१ बुर्तिवाङमा शुक्रबारदेखि ५० शय्याको अस्पताल सञ्चालन

कालीकोटमा भूकम्पको धक्का

काठमाडौं– कालीकोटको ओडानकु केन्द्रविन्दु भएर आज बिहान ३.६ म्याग्निच्युडको भूकम्प