भरतपुर महानगरपालिका मेयरमा दोस्रो कार्यकालका लागि उमेदवारी दिएकी नेकपा (माओवादी केन्द्र)की रेणु दाहाल यतिबेला चुनावी प्रचारप्रसारमा व्यस्त छिन्। सत्ता गठबन्धनका दलबाट साझा उमेदवार बनेकी उनी जनतामा एक पटक परीक्षण भइसकेकी जनप्रतिनिधि हुन्। चुनावी तयारीको सन्दर्भमा रहेर न्युज कारखानाकर्मी कुलप्रसाद काफ्लेले मेयरकी उमेदवार रेणु दाहालसँग गरेको कुराकानी-

चुनावको तयारी र प्रचारप्रसारका लागि घरदैलोमा हिँडिरहनु भएको छ। कस्तो प्रतिक्रिया पाउनु भएको छ ?
जनतामा जाँदा सकारात्मक प्रतिक्रिया आएको छ। जनतामा उत्साह छ। विकासका लागि रेणु दाहाल भन्‍ने छ। ठूला आयोजनालाई निरन्तरता दिन र समयमै सम्पन्‍न गर्नका लागि पनि रेणु दाहालको विकल्प छैन। उहाँबाहेक अरुले गर्न सक्दैन भन्‍ने आममहानगरबासीको बुझाइ छ। जनस्तरमा मैले सोचेको भन्दा पनि राम्रो उत्साह पाएको छु।

पहिलो कार्यकालमा के गर्न सक्नुभएन र फेरि दोस्रो कार्यकालका लागि मेयरमा उमेदवारी दिनुपर्‍यो ?
पहिलो कार्यकालमा नसकेको भन्‍ने होइन। दीर्घकालीन सोचका साथ भरतपुरको विकास र समृद्धिका लागि हामीले जग तयार गर्‍यौँ। अब यसलाई पूर्णता दिनका लागि अब एक कार्यकाल चाहियो। जसले बच्चा जन्माउँछ, बच्चाको माया आमालाई जति त हुँदैन नि। जति पनि अन्तर्राष्ट्रियस्तरका, राष्ट्रिय गौरवका आयोजना अगाडि बढेका छन्। जस्तो, नारायणी तटबन्धनको पाँच अर्बको आयोजना छ। त्यसलाई सुरुवात हामीले गर्‍यौँ। अब सम्पन्‍न गर्नु छ।

नारायणी तटबन्ध भरतपुरबासीको व्यग्र प्रतिक्षाको विषय थियो। वर्षेनि बाढीका कारण हुने धनजनको क्षति हुने गर्थ्यो। यसको दीर्घकालीन समाधानका लागि आयोजना अगाडि बढेको छ। गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट रंगशालालाई पूरा गर्नु छ। ठूला सडक र पूर्वाधार बनेका छन्। ६ र ४ लेनका सडक बन्दै छन्। महानगरीय चक्रपथ योजना छ। यी सबै योजना पूरा गर्नुछ। नारायणी नदीलाई ‘सी बिच’ मोडलको रुपमा विकास गर्नुछ।

महानगरको आफ्नै प्रशासकीय भवन भर्खर शिलान्यास गरेका छौँ। महानगरपालिकाले अघि सारेका थुप्रै नीतिगत काम अधूरा छन्। अधूरा रहेका काम सम्पन्‍न गर्ने दायित्व छ। भरतपुरको भविष्य र जनताको अपेक्षालाई हेरेर पनि अब एक पटक कार्यकाल भयो भने यी सबै काम गर्न सक्थेँ। भरतपुरलाई हेर्न र गर्व गर्न लायक बनाउने भनेर उमेदवारी दिए। मलाई व्यक्तिगत रुपमा रहर त थिए। तर, समग्र आवश्यकतालाई बुझेर मेयरका लागि दोस्रो पटक पनि उमेदवारी दिएको छु।

प्रचण्डकी छोरी भएकैले तपाईंले धेरै अवसर पाएको भन्‍ने गर्छन् नि। यसमा तपाईंको भनाइ के छ ?
प्रचण्डकी छोरी भएर मैले केही अवसर पाएको छैन। मैले दुःख मात्रै गरेको छु। व्यक्तिगत इच्छा, चाहना छाडेको छु। हिजो पनि १० कक्षा पढ्दा पढ्दै कापीकिताब फालेर मुलुक परिवर्तनका लागि संघर्षमा होमिएकी हुँ। त्यसबेलादेखि आजसम्म लगभग २७ वर्ष भयो, म निरन्तर जनताको सेवामा छु। जनयुद्धमा बाँचेर आएको छु, मर्न पनि सकिन्थ्यो।

पार्टीको जिम्मेवारी लिएर कहिले रोल्पा त कहिले भारत पुगे। यहाँ मेयरमा लड्नुअघि काठमाडौँमा पार्टीको सेक्रेटरी थिए। अहिले चितवनमा पार्टीको इन्चार्जका रुपमा छु। मेयरका रुपमा एकचोटी परीक्षण पनि भएँ। जनताका पक्षमा कति काम गर्न सकेँ छर्लङ्ग देखिएको छ। जनताका हरेक सवाल शिर ठाडो बनाएर जवाफ दिनसक्छु। यसमा मलाई गर्व छ। प्रचण्डकी छोरी भएर राष्ट्रको लागि देन मात्रै गरेको छु। आफ्नो लाभको लागि गरेको छैन।

गठबन्धनकै दलमध्येको कांग्रेसको असन्तुष्ट पक्षबाट जगन्‍नाथ पौडेलले मेयरमा स्वतन्त्र उमेदवारी दिनुभएको छ। यसले गठबन्धनलाई कति प्रभाव पार्ला ?
खासै प्रभाव पार्लाजस्तो मलाई लागेको छैन। किनकी गठबन्धनका दलको साझा उमेदवारका रुपमा मेयरको आधिकारी उमेदवार म नै हो। कांग्रेसका केन्द्रीय नेता, प्रधानमन्त्री एवं सभापतिदेखि लिएर शीर्षस्त सबै नेताले उहाँ (पौडेल)लाई फिर्ताको लागि आग्रह गर्नुभयो। पार्टीले गरेको आग्रहलाई पनि जगन्‍नाथजीले स्वीकार गर्नुभएन। उहाँले स्वतन्त्र उमेदवारी दिनुभएको छ। देशभर अन्यत्र पनि स्वतन्त्र उमेदवारी दिँदाखेरी कस्तो भयो भनेर इतिहासले पनि पुष्टि गर्छ।

स्वतन्त्र उमेदवारी दिएर पार्टीको सर्लक्कै मत जान्छ भन्ने लागेको छैन। दोस्रो कुरा यो गठबन्धन कुनै दल विशेष होइन। राष्ट्रको भविष्यलाई हेरेर, आवश्यकतालाई बुझेर, संविधान र उपलब्धिका पक्षधरधर मिलेर गठबन्धन बनेको छ। जनयुद्धपछि विस्तृत शान्ति सम्झौता र २०६२–६३ को जनआन्दोलनदेखि आएका हामी सहयात्री पार्टीबीच गठबन्धन भएको छ।

तत्कालीन अवस्थामा राज्यपक्षबाट प्रधानमन्त्री नेपाली कांग्रेसका सभापति गिरीजाप्रसाद कोइराला र विद्रोही पक्षबाट नेकपा ९माओवादी केन्द्र०का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ हुनुहुन्थ्यो। हामीहरु यहाँसम्म आएका छौँ। संविधान जारी गर्‍यौँ। यी सबै परिवर्तनका हिमायती हामी हौँ। परिवर्तनको विरोधी राप्रपालाई बोकेर एमाले हिँडिरहेको छ।

गणतन्त्र, संघीयता र परिवर्तनका विरोधी अर्को खेमामा छन्। हामी अग्रगामी पक्षधर यता छौँ। जगन्‍नाथजीले यी सबै विषयवस्तु, देशको आवश्यकतालाई बुझ्न सक्नुभएन कि जस्तो लाग्छ। यो दुरगामी महत्वलाई बुझेर पाँच दलीय गठबन्धनको साझा दृष्टिकोणसहित देश अघि बढेको छ। उहाँले बुझ्न सक्नुभएन कि भन्‍ने ठान्छु। उहाँलाई पार्टी ९कांग्रेस० ले कारबाही गरिसकेको पनि छ। उहाँ कांग्रेसको आधिकारीक उमेदवार होइन। स्वतन्त्र उमेदवार हुनुहुन्छ। स्वतन्त्र हुँदै गर्दा त्यतिधेरै असर गर्छजस्तो लागेको छैन।

गठबन्धन दलविरुद्ध एमाले र राप्रपाबीच पनि तालमेल भएको छ। तपाईंलाई भारी पर्ला नि ?
एमाले र राप्रपा तालमेल प्राकृतिक छैन। अप्राकृतिक खालको छ। एउटा वाम पार्टी र गैरवाम पार्टी, त्यो पनि गणतन्त्र र परिवर्तन विरोधि। धर्मनिरपेक्षको विरोधि र हिन्दु राष्ट्रवादी शक्तिसँग एमालेले तालमेल गरेको छ। त्यसले गर्दाखेरी उहाँको हिजोका गतिविधिले गर्दा पनि। सम्मानित संसद दुई(दुई चोटी विघटन गर्ने र संसदको गला रेट्ने काम तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी ओलीले गर्नुभयो। हामीले प्राप्त गरेका उपलब्धि खोस्‍ने काम केपी ओलीबाट भयो। एकलौटी र निरकुंश ढंगबाट उहाँ अघि बढ्नुभयो।

देशलाई स्थायीत्व दिन भनेर बनाइएको पार्टी उहाँले छिनभरमै टुक्रा-टुक्रा भयो। नेकपाको दुई तिहाईको सरकार, ठूलो पार्टी क्षतविक्षत भयो। तत्कालीन एमाले पनि विभाजन भएर त्यहाँ भएका शीर्षस्त नेताहरु माधवकुमार नेपाल, झलनाथ खनाल, वामदेव गौतमहरु एमालेमा रहनसक्ने अवस्था भएन। एउटा व्यक्तिको गलत कार्यशैलीले गर्दा दुई तिहाईको सरकार गुम्यो, प्रदेश सरकार गुमे। अझै पनि यस्तो अप्राकृतिक गठजोड गरेर उहाँ अघि बढ्न खोज्दै हुनुहुन्छ।

उहाँ परिवर्तनको पक्षधर हुनुभएन। हामी बाम लोकतान्त्रिक गठबन्धन भनेका छौँ। २०७४ मा भएको चुनावमा भरतपुर महानगरपालिकामा माओवादी केन्द्र र नेपाली कांग्रेसबीच गठबन्धन भएको थियो। अहिले त झन् हामी पाँच वटा पार्टी छौँ। बलियो छौँ। पटक(पटकको प्रतिगमनबाट विजय भएर हामी यहाँसम्म आएका छौँ। अब जनताको अभिमतबाट पनि त्यो प्रवृत्तिलाई परास्त गर्नुपर्ने टड्कारो आवश्यकता भएको छ। हामीलाई हार्न छुट छैन र हामीलाई हार्दैनौँ।

सडक मात्रै कालोपत्रे गरेर विकास भएको भन्‍न नमिल्ने कुरा आइएका छन् नि। तपाईं यसमा के भन्नुहुन्छ ?
भरतपुर महानगरमा सडक कालोपत्रे मात्रै भयो र ? पाँच वर्षमा भरतपुर महानगरको बजेट कति र हाम्रो सक्रिय पहलमा संघीय र प्रदेश सरकारबाट कति आयो भन्ने कुरा हामीले घोषणापत्रमा स्पष्ट रुपमा उल्लेख गर्दै छौँ। थुप्रै आयोजना अघि बढेका छन्। सडकमा उल्लखनीय प्रगति छ। पाँच वर्षमा ६२२ किमी सडक पिच भएको छ।

चौकीडाँडादेखि गोलाघाटसम्म खानेपानीको सुनिश्चितता भएको छ। झण्डै पौने चार अर्बका खानेपानी आयोजना अगाडि बढाएका छौँ। शारदानगर खानेपानी आयोजना मात्रै ५१ करोडको छ। दिव्यनगर खानेपानी आयोजना २१ करोडको छ। जखडीमाई खानेपानी आयोजना ३७ करोडको छ। यो पाँच वर्षमा हामीले सात हजार विद्यार्थी सामुदायिक विद्यालयमा बढाएका छौँ।

विद्यालयको भौतिक पूर्वाधार र गुणस्तर बढाएका छौँ। नगरस्तरीय पार्क बनाएका छौँ। पर्यटन क्षेत्रमा पनि महानगर, संघ र प्रदेशले विभिन्‍न स्थानलाई पर्यटकीय गन्तव्यको सूचीमा राखेका छन्। दूधमा प्रतिलिटर तीन रुपैयाँ अनुदान दिएका छौँ। आजसम्म कुनै सरकारले यस्तो गरेको छैन। हामीले सुरुवात गर्‍यो। विदेश पलायन हुने युवालाई स्वदेशमै रोजगारी दिने र उद्यमशील बनाउने भनेर कृषिमा व्याज अनुदानका कार्यक्रम अघि बढाएका छौँ।

भरतपुर दिगो विकासको लक्ष्यसहित अगाडि बढेको छ। महानगरलाई प्रविधिमैत्री बनाएका छौँ। यी सबै योजनालाई हेर्दा सडकमात्रै होइन सबै क्षेत्रमा ‘स्मार्ट सिटी’को परिकल्पना अनुसार अघि बढेका छौँ। भरतपुरलाई उज्यालो शहरका रुपमा विकास गर्न झण्डै ८० किमी सडकमा स्मार्ट सडक बत्ती जडान भइरहेका छन्।