१५ वर्ष निरन्तर पत्रकारिता गरेका बीपी साह राजनीतिमा सक्रिय भएका छन् । राजनीतिप्रति जनता निराश हुँदै गर्दा र पार्टीहरूप्रति अविश्वास गहिरिँदो गएको अवस्थामा उनी राजनीतिमा प्रवेश गरेका हुन् । झण्डै तीन वर्ष पहिले डा. सीके राउतको नेतृत्वमा गठित जनमत पार्टीबाट साहले राजनीतिक यात्रा सुरु गरेका छन् । सक्रिय पत्रकारितामा छँदासमेत तराई/मधेश र सीमान्तकृतका मुद्दाका साथै आन्दोलनमा सहभागी हुँदै आएका साह जनतामा परिचित अनुहार हो । पत्रकारितामा पहिचान स्थापित गरिसकेका साहको अब राजनीतिक पहिचान र यात्राका बारे उनीसँग गरिएको कुराकानीको सम्पादित अंश :

पत्रकारहरू राजनीतिमा किन आउँछन् ?
पत्रकारितामार्फत् ल्याउन खोजेको परिवर्तनको सम्भावना नदेखेमा । गर्न चाहेको क्रान्ति वा फैलाउन खोजेको सचेतना मिडिया उद्योगमा काम गरेर सम्भव नदेखेमा । समाजको पहरेदारका रूपमा रहेका पत्रकारहरू राजनीतिमा आउनु स्वभाविक हो ।

हामी जस्ता पढे लेखेका पत्रकारहरूको तलब पनि आकर्षक नै छ मिडिया उद्योगमा । तर, त्यहाँ हामी पत्रकार होइन कामदारको भूमिका निभाउनु पर्छ । अब कामदार होइन समाजप्रतिको जिम्मेवार नागरिक, समाज सुधारक, जनताको जीवन सुधारका लागि नेतृत्वदायी भूमिकामा पनि आएको छु ।

भनेपछि पत्रकारिताबाट निराश भएर ?
पत्रकारिता मात्र पेशा होइन । यो समाजप्रतिको जिम्मेवारी पनि हो । समाज सुधार र परिवर्तनमा पत्रकारको महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ । तर, पछिल्लो समय सञ्चार क्षेत्रमा आएको प्राविधिक क्रान्तिका कारण हरेक व्यक्ति सूचना सम्प्रेषक भएका छन् ।

मोबाइलबाट खिचिएको एउटा फोटो वा लेखिएको एउटा स्ट्याटसले ठूलो तरंग ल्याउन सक्छ । अब हाम्रो समाजका व्यक्तिहरू सामाजिक प्राणी मात्र रहेनन् ‘सामाजिक सञ्जालका प्राणी’ भइसकेका छन् । जहाँ प्रशस्त सूचना लिन र दिन सक्छौँ ।

सामाजिक सञ्जालहरूले मूलधारको मिडियालाई विस्थापित गरिरहेका छन् । पहिले मूलधारको मिडियाले एजेन्डा सेट गथ्र्यो वा कुनै मुद्दा उठाउँदा समाजले त्यसमाथि बहस गर्ने गरेको थियो । तर, अब सामाजिक सञ्जालमा उठाइएका मुद्दा वा विषय बस्तुमाथि मूलधारका मिडियाहरू समाचार–विचार लेख्न बाध्य छन् ।

अब उद्योगका रूपमा स्थापित मिडियाहरू मात्र दीर्घकालीन रूपमा सञ्चालनमा आउन सक्छन् । अर्थात् मिडिया उद्योग भनेपछि उसले सामाजिक उत्तरदायित्वभन्दा पनि घाटा र मुनाफामा ध्यान केन्द्रीत गर्दैछ । अब सम्पादकहरूको भूमिका व्यवस्थापकको बन्दैछ ।

भनेपछि मिडिया उद्योगका पत्रकारहरूले समाजका लागि काम गर्ने दायरा, समाजप्रतिको जिम्मेवारी बहन गर्ने स्वतन्त्रता, समाजको पहरेदार बन्ने भूमिका, समाज परिवर्तनका लागि खेल्ने भूमिकाहरूको दायरा खुम्चिँदै गएको छ । मिडिया उद्योगमा काम गर्ने पत्रकारहरू अब मिडिया मालिकले भनेका वा अह्राएरका कुरा टाइप गर्ने टाइपिस्ट मात्र हुँदैछन् । अर्को शब्दमा भन्ने हो भने मिडिया मालिकलाई धनाढ्य बनाउने कामदारको भूमिकामा पत्रकारहरू छन् ।

के पत्रकारलाई राजनीति फाप्छ ?
मैले राजनीतिमा आदर्श मान्नेहरूमध्येका एक मधेश राजनीतिका पिता भनौँ स्व.रघुनाथ ठाकुर ‘मधेशी’ पनि सम्पादक हुनुहुन्थ्यो । उहाँले २०१४ सालतिर विराटनगर आसपासबाट राजहंश पत्रिका प्रकाशित गर्नुहुन्थ्यो । उक्त पत्रिकामार्फत् मधेशी समाजमा उहाँले क्रान्ति ल्याउन खोज्नु भएको थियो । तर, अहिले हामी उहाँसँग पत्रकार वा सम्पादकका रूपमा होइन मधेशका महामानवका रूपमा परिचित छौँ ।

समाज परिवर्तक बाबासाहेब डा.भीमराव अम्बेडकर पनि मुक नायकका सम्पादक हुनुहुन्थ्यो । नेपाली राजनीतिमै पूर्वप्रधानमन्त्री स्व.कृष्णप्रसाद भट्टराई पत्रकार हुनुहुन्थ्यो । अहिले दिल्लीका उपमुख्यमन्त्री मनीष सिसोदिया पनि पत्रकारिता पेशाबाटै आएका हुन् । भनेपछि पत्रकारहरू सफल नेता भएका धेरै उदाहरण छन् । मैले पनि हुलाकी न्यूज दैनिक, देशिया मासिक, हुलाकी न्यूज डटकमलगायत मिडियाहरूको सम्पादकका रूपमा काम गरेको छु ।

करिब एक दशक संविधानसभादेखि संघीय संसदको गतिविधि नियाले, राजनीति र मधेश मामिलामा काम गरे । त्यही भएर मेरो लागि राजनीति नयाँ विषय होइन । राजनीतिमा सामान्य भनाइ छ पत्रकार र वकिलले राजनीतिमा जुनसुकै बेलामा पनि जस्तो परिस्थितिमा पनि राम्रो काम गर्छ ।

तपाईँको अध्ययन पनि सोही विषय वस्तुमा होइन र ?
हो, मैले पत्रकारितामा स्नात्तकोतर, कानुनमा स्नातक, राजनीतिक शास्त्रमा स्नातक गरेको छु । अहिले पुनः राजनीतिक शास्त्रमा स्नात्तकोतर गर्दैछु । त्यही भएर मेरो अध्ययनका विषयहरूले पनि मलाई राजनीतिमा सैद्धान्तिक एवं वैचारिक रूपले सहयोग गरेको छ ।

तर, नेपाली राजनीतिमा युवालाई स्थान दिइँदैन नि ?
बीपी कोइराला ३३ वर्षकै उमेरमा काँग्रेस सभापति बने, मदन भण्डारी ३७ वर्षकै उमेरमा एमाले महासचिव बनेको उदाहरण हामीसँगै छ । राजनीतिमा कसैले कसैलाई स्थान दिँदैन । खोसेर लिनु पर्छ ।

पछिल्लो समयमा युवाहरू राजनीतिप्रति निराश भए । अहिलेको अवस्थामा युवा नेता हुनका लागि कुनै ठूलो राजनीतिक घरानामा जन्मेको हुनु पर्छ वा कुनै नेताको छोराछोरी हुनु पर्छ । उनीहरूले फरक परिवेशबाट आउने युवाहरूको बाटो छेकेर बसेका छन् । हामी जस्ता युवाहरूले प्रयास पनि गरेका छैनौँ । कसैले बाटो छेक्दैमा रोकिने होइन । हामी युवाहरूले राजनीतिमा आफैँ स्थान बनाउने हो ।

हामी युवाहरू राजनीतिमा आएनौँ भने डेट एक्सपायरहरूले हामीमाथि शासन गर्ने छन् । उनीहरूको नीति नियम पनि एक्सपायर हुने खालकै हुनेछ । राजनीति खराब छ, भ्रष्ट छ, फोहर छ भनेर बाहिरबाट गाली गरेर हुँदैन । हामी चुप लागेर बसे पनि राजनीतिक शिकार हुन्छौँ । त्यसकारण युवाहरू राजनीतिमा आउनु पर्छ । र, हामी आउँदैछौँ । युवाहरूका लागि राजनीतिक ठेगाना नै जनमत पार्टी बन्दैछ ।

अनि तपाईँ पार्टीमा कस्तो जिम्मेवारीमा आउँदै हुनुहुन्छ त ?
राजनीतिमा नेतालाई पोजिशनल पावर अर्थात् पद पनि चाहिन्छ । तर, मेरो लागि पोजिशनल पावरभन्दा पनि पर्सनल पावर महत्वपूर्ण छ । अहिलेसम्मको यात्रा पर्सनल पावर अर्थात् व्यक्तिगत क्षमताले नै अगाडि बढेको छ । अहिले जनमत पार्टीको कार्यकर्ताका रूपमा काम गर्दैछु । अब पार्टीले मेरो योग्यता, कार्यक्षमता र अनुभवका आधारमा जस्तो जिम्मेवारी दिन्छ त्यो जिम्मेवारी अक्षरस बहन गर्नेछु ।

अब जनमत पार्टीको विषयमा कुराकानी गरौँ । जनमत पार्टीको विचारधाराको बारेमा चर्चाहरू भएको छैन ?
जनताको जनजिविका सुधार गर्ने विचारधारा हाम्रो हो । कुनै जमानामा प्रतिपादन भएको कुनै राजनीतिक सिद्धान्तका पछाडि लागेर हामी गोलचक्करमा फस्ने होइन । जुनबेला जुन सिद्धान्तले वा मार्गले जनहित गर्छ हामी त्यही मार्गमा हिड्छौँ ।

हामीले सामुदायिक स्वराजलाई कार्यदिशा बनाएका छौँ । हामीले अष्टांग–सम्यक मार्गलाई कार्यनीतिको रूपमा अगाडि सारेका छौँ । जनहितका लागि डा. सीके राउतले राखेका विचार र नीतिमा वा भनौँ ‘सीके राउत पथ’ मा हामी अगाडि बढेका छौँ ।

तपाईँले सीके राउत पथको कुरा गर्नुभयो । तर, ‘लिडर कल्ट’ अर्थात् नेता नै पथ बन्छ भने पार्टीभित्रको लोकतन्त्र समाप्त हुन्छ नि ?
सीके राउत पथलाई हामीले नै अगाडि सारेका छौँ । उहाँ स्वयम्ले यो पथ थुपार्नु भएको होइन । सीके राउत पथबाट पार्टीले जनहितमा काम गर्न सक्छ भने किन अगाडि नबढाउने ।

आन्तरिक लोकतन्त्र त्यो पार्टीमा समाप्त हुन्छ जहाँ परिवारवाद र जातिवाद हुन्छ । पार्टीमा छलफल हुँदैन, पार्टी महाधिवेशन हुँदैन । तर, जनमत पार्टी स्थापनाकालदेखि नै महाधिवेशन, स्वतन्त्र एवं समावेशी नेतृत्व र बहसलाई उच्च स्थान दिएको छ । त्यसकारण हामी सीके राउत पथलाई अंगीकार गर्दै अगाडि बढ्दा कुनै समस्या हुँदैन ।

तर, अहिलेका पार्टीहरू यसरी गर्दा मर्ने अवस्थामा पुगेका छन् नि ?
सन् २०१८ मा क्याम्ब्रिज युनिर्भसिटीको एउटा रिसर्चले पार्टीहरू मर्नुका दुईवटा कारणलाई मुख्य रूपमा प्रस्तुत गरेको थियो । पहिलो कारण भनेको पार्टीका नेताले अधिकतम् आफ्नो लाभ मात्र हेर्नु र दोस्रो पार्टी समुदायस्तरसम्म नपुग्नु तथा विचारधारामा नविनता नल्याउनु । यी विषयका बारे हामी जानकार छौैँ ।

ज्यानको बाजी थापेर स्वतन्त्र मधेश गठबनधनमार्फत् संघर्ष गरेर आएका नेतृत्व छौँ । जसका त्याग महत्वपूर्ण छ, स्वार्थ होइन । हाम्रो नेतृत्व स्वार्थी भएको भए देश विदेशको आराम छोडेर तराई मधेशको गामघरमा चप्पल हातमा बोकेर खोला नाला तर्ने थिएनन् । त्यसकारण पहिलो थ्यौरीमा पनि हामी सफल छौँ अर्थात् हाम्रो नेतृत्व व्यक्तिगत फाइदामा होइन समग्र परिवर्तन र सुधारमा केन्द्रित छ ।

दोस्रो थ्यौरीमा, हामी विभिन्न कार्यक्रम र आन्दोलनमार्फत् जनतासमक्ष पुग्दैछौँ जनतासँग जोडिदैछौँ । हामी कुनै एक विचारको बन्धनमा नबसी नयाँ विचार सामुदायिक स्वराजलाई अगाडि सारेर परिस्कृत गर्दै जानेछौँ । त्यसकारण हामी दोस्रो थ्यौरीमा पनि सफल छौँ । त्यसले जनमत पार्टी दीर्घकालसम्म रहिरहने बैज्ञानिक प्रमाणहरू नै देखिन्छ । अरु पार्टी जस्तो हामीले गफ नै लगाउनु पर्दैन ।

तर, तपाईँको पार्टीमा डा. सीके राउतको अनुहार मात्र नेतृत्व तहमा देखिन्छ नि ?
हेर्नुस्, राजनीतिक दल बन्नका लागि नेतृत्व र सिद्धान्त महत्वपूर्ण हुन्छ । हाम्रो दक्षिण एसियाको प्राक्टिसमा यही दुई कुरा अगाडि छन् । तर, पछिल्लो समय हामी कहाँ धेरै सिद्धान्तवादी पार्टीहरू आए तर न सिद्धान्तमा अडिग रहन सके न जनताको हित गर्न सके । त्यसकारण राजनीतिक सिद्धान्तहरूबाट जनताको भरोसा उठ्यो । अहिलेका जनताले नेतामाथि विश्वास गर्न थालेका छन् ।

नेताकै कारण पार्टी अगाडि बढ्ने वा समाप्त हुने अवस्था आएको छ । त्यसकारण सिद्धान्तभन्दा पनि हाम्रो नेतृत्वमाथि विश्वास गरोस् । त्यही भएर हामी डा. सीके राउत पथको चर्चा गर्दैछौँ । कतिपय अवस्थामा बाहिरबाट डा. सीके राउतको अनुहार मात्रै देखिन्छ । तर, त्यो सत्यता होइन । पार्टीभित्र अन्य धेरै नेताहरू छन् । जो अहिले जसरी पनि पार्टी र नेतृत्वलाई स्थापित गर्नतिर लागेका छन् । को देखिन्छ के देखिन्छ भन्दा पनि जनताको विश्वास हामीमाथि बढ्दैछ कि घट्दैछ त्यसमा हामी केन्द्रित छौँ । जनताले विश्वास गरे भने धेरैले नसोचेका परिवर्तन हामी गर्न सक्छौँ ।

स्वतन्त्र मधेशको आन्दोलनमा डा.राउत फेल भएको होइन त ?
स्वतन्त्र मधेशको आन्दोलनमा डा. राउतलाई फेल भएको देख्ने आँखाहरू अवैज्ञानिक र राजनीतिक सुझबुझभन्दा बाहिरका हुन् । स्वराज आन्दोलन जस्तो ग्राण्ड सफलता प्राप्त गरेको मधेशको कुनै पनि आन्दोलन नै छैन ।

राजनीतिक विज्ञानको भाषामा बुझौँ, कुनै पनि आन्दोलन सफल भयो वा असफल भयो भन्ने कुराको मापन चारवटा स्तम्भले हुन्छ । जनचेतना विस्तार, जनसहभागिता, माग सम्बोधन र माग पूरा । स्वराज आन्दोलनले स्वतन्त्र मधेशप्रतिको जनचेतना व्यापक रूपमा विस्तार गरेको छ । हरेक मधेशीले त्यो एजेण्डा बुझे । त्यही भएर अहिले पनि तपाईँ चर्चा गर्दै हुनुहुन्छ । अर्थात् जनचेतना विस्तारमा हामी सफल ।

दोस्रो, स्वतन्त्र मधेश गठबन्धनले वा स्वराज आन्दोलनका क्रममा भएका सभा–प्रदर्शनहरूको सहभागिता हेर्नुस् । व्यापक थियो । सडकमा आएका समर्थकभन्दा मनमनै समर्थन गर्नेको संख्या अत्यधिक थियो । त्यसकारण हामी दोस्रो स्तम्भमा पनि सफल ।

तेस्रो, कुनै पनि देशले उच्चस्तरमा गर्ने सम्झौता स्वतन्त्र मधेश गठबन्धन र नेपाल सरकारबीच भएको हो । त्यो पनि बन्द कोठामा वा गोप्य सम्झौता होइन । राष्ट्रियसभा गृहमा राष्ट्रिय अन्तर्राष्ट्रिय निकायको नजरमा खुला रूपमा ११ बुँदे सम्झौता भएको हो । त्यसकारण हामी स्वराज आन्दोलनको माग सम्बोधन गराउन सफल भयौँ ।

अब चौथो अर्थात् अन्तिम स्तम्भ माग पूरा गर्ने विषयमा । स्वतन्त्र मधेश गठबन्धनले कहिल्यै पनि बन्दुकको नालमा आन्दोलन गर्ने भनेको होइन । शान्तिपूर्ण जनमत संग्रहमार्फत् माग पूरा गराउने भनेको हो । ११ बुँदे सम्झौताबमोजिम अब स्वतन्त्र मधेशको माग जनअभिमतबाट उठाउन कसैले रोकटोक गर्न पाउने छैन ।

अर्थात् हाम्रो स्वराज आन्दोलनको सफलतालाई वैज्ञानिक आधारमा हेर्ने हो भने ७५ प्रतिशतभन्दा बढी सफल भएका छौँ । जम्मा २५ प्रतिशत बाँकी छ र त्यसका लागि हामीले मार्ग निर्माण गरिदिएका छौँ । त्यसकारण डा. सीके राउत वा हामी कहीँ कतै असफल भएका छैनौँ । ऐतिहासिक सफलता प्राप्त गरेका छौँ ।

हाल जारी किसान आन्दोलनको कुरा गरौँ, किसान देशैभर छन् । तर, तराई–मधेशमा मात्रै किन सशक्त किसान आन्दोलन ?
नेपाल सरकारले नीतिगत रूपमै देशको अन्नको भण्डार तराई–मधेशलाई आत्मनिर्भरबाट परनिर्भर बनाएको छ । तराई–मधेशका अन्नदाता मधेशी किसानहरूलाई मजदुरमा परिणत गरेको छ । त्यही भएर मधेशका किसानमा बढी आक्रोश र पीडा छ । कुनै बेला सिंगो देशलाई आफ्नो कृषि उपजले पाल्ने मधेशी किसानहरू अहिले सात समुद्र पारि गएर मजदुर बनेका छन् । अर्थात् हाम्रो सरकारले षड्यन्त्र गरेर मधेशी किसानलाई मालिकबाट नोकर बनाएको छ र बनाउँदैछ ।

सरकारले अब मधेशमा रैथाने मधेशी, आर्थिक रूपले सम्पन्न, खेतीपातीबाट सम्पन्न मधेशी नरहोस् र लेबर अर्थात परनिर्भर मजदुर मात्र रहोस् भनेर चाहेको छ । सरकारले मधेशलाई लेबर क्याम्प बनाउँदैछ । ताकी मधेशीले आफ्नो जग्गा बेचोस् र अरुलाई बसाइँसराइ गरी मधेशमा औपनिवेशिकको शासन बढोस् ।

त्यही भएर मधेशका किसानहरू आफ्नो पीडा र आक्रोश थाम्न नसकेर सडकमा आएका हुन् । देशका अन्य भागका किसानहरूको सहयोग र समर्थन छ, हाम्रो किसान आन्दोलनमा ।

जनमत पार्टीले किसानलाई कस्तो बनाउन चाहेको छ त ?
संयुक्त राष्ट्र संघको तथ्यांक अनुसार सन् १९९२ मा एक क्विन्टल गहुँको मूल्य ४ सय ८८ रुपैयाँ र एक तोला सुनको मूल्य ६ हजार ८ सय ८० रुपैयाँ थियो । त्यतिखेरको तुलनामा अहिले सुनको मूल्य झण्डै १४ गुणाले बढेको छ, तर गहुँको मूल्य जम्मा ७ गुणाले ।

अर्को उदाहरण, सन् १९९२ मा एक क्विन्टल चामलको मूल्य ५ सय ४४ रुपैयाँ थियो भने एक तोला सुनको मूल्य ६ हजार ८ सय ८० रुपैयाँ थियो । सुनको मूल्य १४ गुणाले बढ्यो तर चामलको मूल्य जम्मा साढे ७ गुणाले । अब भन्नुस् यति फरक किन ?

झण्डै ३० वर्ष पहिले सरकारी कर्मचारीको एभरेज तलब १२/१३ सय रुपैयाँ थियो । अहिले एभरेज तलब ३२ हजार छ । अर्थात् सरकारी कर्मचारीको तलब २६ गुणाले बढ्यो तर चामलको मूल्य जम्मा ७ गुणाले । भनेपछि राज्यले किसानलाई बर्बाद पार्न खोजेको प्रमाण यही छ ।

खेतीपाती र अन्य पेशामा यति ठूलो भिन्नता आएपछि किसान कसरी बाँच्ने ? त्यसकारण किसानको उपजको मूल्य पनि सोही अनुपातमा बढाइनु पर्छ जुन अनुपातमा कर्मचारीको तलब भत्ता बढेको छ । जुन अनुपातमा सुनको मूल्य बढेको छ । अनि मात्र किसान सम्पन्न रहन सक्छ । र, उत्पादन गर्न सक्छ । त्यसकारण हाम्रो किसान आन्दोलनको अन्तिम लक्ष्य भनेकै किसानको मेहनत, लागत र कृषि उपजको मूल्याङ्कन सही होस् । र, किसानले आफ्नो जीवनस्तर एउटा उच्च ओहदाका सरकारी कर्मचारी जस्तो बाँच्न पाओस् । जहाँ उसले पेन्सनसहितका हरेक सुविधा पाओस् । उनका छोराछोरी पनि आफ्नै खेतीपातीको आम्दानीबाट विश्वको जुनसुकै विश्वविद्यालयमा पढ्न सक्ने हैसियत राखोस् ।

जनमत पार्टी आक्रामक रूपमा सडकमा देखिनुको कारण के होला ? किसान आन्दोलन वा भ्रष्टाचार आन्दोलनमा पनि उग्र–उदण्ड देखियो ?
यसका दुईवटा कारण छन् । पहिलो, जनमत पार्टीमा सामन्त वा समाजको उच्च तप्काका व्यक्तिहरूको सहभागिता न्यून छ । जनमत पार्टीमा मध्यम वर्गीय र समाजले तल्लो तहमा राखेका जनताको व्यापक सहभागिता छ । उनीहरूको शासन र प्रशासनमा पहुँच र पकड छैन । त्यसकारण जनमत पार्टीका नेता तथा कार्यकर्ताहरूले आफ्नो कुरा आक्रमक रूपमै राख्नुपर्ने बाध्यता हुन्छ ।

तल्लो तप्काको कुरा शासन र प्रशासनले बुझेको भए हामीबीच यत्रो दूरी नै हुने थिएन । प्रशासकले आक्रामकतालाई बुझेर मात्र जनताको जिम्मेवारी पुरा गर्नेछ । होइन भने हामीसँग घुस दिएर वा प्रभाव देखाएर काम गराउन सक्ने सम्भावना छैन । न त त्यो प्रशासनतन्त्रलाई पालेर बस्ने, भ्रष्टाचारमा हिस्सेदारी दिने सम्भावना छ । त्यसकारण जनमत पार्टीका नेता तथा कार्यकर्ताहरू आक्रामक हुनु वा चर्को रूपमा आफ्नो आवाज उठाउनु जायज हो । यिनीहरूलाई नियन्त्रण नियमन गर्ने निकायहरू नै निकम्मा भएका छन् । त्यसकारण जनताको दबाबले मात्र यिनीहरू सही दिशामा जान सक्छ । जसको नेतृत्व जनमत पार्टीले गर्दैछ ।

दोस्रो कुरा, किसान आन्दोलनको सबै मिडियाले आलोचना गरेको छैन । धेरै मिडियाले समर्थन गरेका छन् । नागरिक समाजले पनि समर्थन गरेको छ । अब कतिपय मिडियाहरूले किसानको विरोध गर्नु स्वभाविकै हो ।

मिडिया उद्योगले घाटा र मुनाफामा ध्यान दिँदा उसले विज्ञापन खोज्छ । तर, किसानले धान, गहुँ, मकै, आलु बिक्रीका लागि विज्ञापन गर्ने होइन । किसानले विज्ञापन नै नगर्ने भएपछि किसानबाट मिडिया उद्योगलाई फाइदा हुने कुरै भएन । मिडिया उद्योगलाई त त्यही व्यापारी, उद्योगीहरूबाट फाइदा हुन्छ । त्यसकारण मिडिया उद्योगले आफ्नो विज्ञापनदाताको हितलाई पहिलो प्राथमिकतामा राख्छ । र, अधिकतर किसानको पीडामा उद्योगी व्यापारीको पनि भूमिका छ । त्यसकारण किसान आन्दोलनलाई बदनाम गराउन कतिपय मिडिया उद्योग लाग्नुको कारण प्रष्ट छ ।

कतिपय मिडिया उद्योगले आफूनिकट सरकार र पार्टीको हितका लागि किसान आन्दोलनको विरोध गरेका छन् । भारतकै किसान आन्दोलनलाई गोदी मिडियाहरूले खालिस्तानी, नक्सली, देशद्रोहीको बिल्ला भिडाए पनि आन्दोलन सफल भयो । हाम्रो किसान आन्दोलनलाई पनि केही मिडियाले र विश्लेषकहरूले उदण्ड, उग्र भनेर बदनाम गराउन खोजे पनि किसान आन्दोलन सफल हुनेछ । पछि त्यही मिडियाहरूले पनि वाहवाही गर्ने छन् ।

जनमत पार्टीको जनाधार तराई–मधेशमा छ, तर उसले मधेशको राजनीतिक मुद्दा किन उठाउँदैन ?
जनमत पार्टीले मधेशको कुनै पनि राजनीतिक एजेन्डा छोडेको छैन । कथित मधेशवादी भनिएका दलहरू असफल भएपछि मधेशको राजनीतिक एजेन्डा पूरा गराउने अभिभारा हाम्रो काँधमा आएको हो । मधेशी शहीदहरूको सपना साकार गर्न मधेशका राजनीतिक मागहरू आत्मनिर्णयसहितको संघीयता, पहिचान, नागरिकता समस्यालगायतका मुद्दाहरूलाई जनमत पार्टीले नयाँ सिरा र नयाँ शैलीबाट उठाउँदैछ ।

जुन तरिकाले अन्य राजनीतिक दल अगाडि बढेर असफल भए त्यही शैली हामी अपनाउँदैनौँ । पुराना गल्तीहरू दोहोर्‍याउँदैनौँ । जनमत पार्टीले आफ्नो कार्यदिशा र कार्यनीतिमार्फत् मधेशका राजनीतिक मागहरू पूरा गराउने प्रक्रिया सुरु गरिसकेको छ ।

अन्तिममा जनता समाजवादी पार्टीसँग तपाईँहरूको किचलो बढेको देखिन्छ नि ?
सबभन्दा पहिले त उनीहरूले पार्टीको नाममा सुधार गर्नु पर्नेछ । उनीहरूले समाजवादी होइन परिवारवादी पार्टी नाम राख्दा उपयुक्त हुनेछ । राममनोहर लोहिया पनि समाजवादी थिए, जर्ज फर्नान्डिस पनि समाजवादी थिए तर उनीहरूले अगाडि बढाएको समाजवादमा परिवारवाद र जातिवाद कतै थिएन ।

यो कस्तो समाजवादी पार्टी हो ? जुन पार्टीको अध्यक्ष उपेन्द्र यादवका छोरा अहिले पनि राजनीतिक पदमा छन् र उत्तराधिकारीका रूपमा तयार गरिँदैछ । अर्को अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईको परिवारका सबै सदस्य पार्टीकै कुनै न कुनै पदमा छन् । रेणु यादव आफै पटक–पटक मन्त्री अनि छोरालाई प्रदेश सांसद । यी सबै लालु यादव र मोलायम सिंहको परिवारवादी फोटो कोपी हुन् । यिनीहरूलाई समाजवादी भनेर समाजवाद कै बेइज्जती नगर्नुस् ।

यस्ता परिवारवादीहरू लोकतन्त्र र मधेशका लागि खतरा हुन् । यी परिवारवादीहरूले मधेशमा नयाँ नेतृत्व निर्माण हुन दिने छैनन् । यिनीहरूले मधेशवादलाई त्यागेकै छन् अब मधेशका मागहरूलाई पनि पूरा हुन दिने छैनन् । परिवारवाद र जातिवादले मधेशीहरूलाई खण्डित तुल्याएर मधेश आन्दोलनको बदनाम गराउने छन् ।