'सिक्दै अभ्यास गर्दैछौँ तर राष्ट्रियसभा अपरिपक्व छैन' | Khabarhub Khabarhub

‘सिक्दै अभ्यास गर्दैछौँ तर राष्ट्रियसभा अपरिपक्व छैन’


२३ जेठ २०८०, मंगलबार  

पढ्न लाग्ने समय : 2 मिनेट


48
Shares
  • change font
  • change font
  • change font

काठमाडौँ – राष्ट्रियसभा संघीय संसदको माथिल्लो सदन हो । यो परिपक्व हुन्छ, हुनुपर्छ भनिन्छ । नेपालमा पनि राष्ट्रियसभाले संसदीय अभ्यासमा गहन र प्रभावकारी ढङ्गबाट भूमिका खेल्दै आइरहेको छ तर के यसले अपेक्षित भूमिका निभाउन सकेको छ त ? यसै  प्रश्नको सेरोफेरोमा केन्द्रीत रहेर राष्ट्रियसभाका अध्यक्ष गणेश तिमिल्सिनासँग सुशील पाण्डेले गरेको कुराकानीको सम्पादित अंश :

६ वर्ष राष्ट्रियसभाको अध्यक्षता गर्दा कस्तो अनुभव रह्यो?

राष्ट्रियसभाले गर्ने कामहरू संविधानमा परिभाषित छन् । जुन मर्म र उद्देश्यका साथ राष्ट्रियसभाको स्थापना गरियो त्यो सबै कुराहरू हेर्दा उपयुक्त छन् । राम्रो गरेका छौँ । सिक्दै सुधार्दै अगाडि गएका छौँ ।

दलहरूले राष्ट्रियसभालाई दोस्रो प्राथमिकतामा राख्न खोजेको जस्तो देखिन्छ नि !

दलहरू भनेको जनताको प्रतिफल हो । उनीहरूले कस्ता प्रतिनिधि पठाउँछन् त्यसको आधारमा प्रतिनिधिसभा सदस्य चुनिने हुन्। राष्ट्रिय सभा सदस्य बन्ने प्रक्रिया अलि फरक छ। प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भएको व्यक्ति कार्यकारी पद (प्रधानमन्त्री) पद पाउँछ । निर्वाचन प्रणाली र समानुपातिक समावेशिताको आधारमा हेर्दा त्यस्तो देखिएको हुनसक्छ।

राष्ट्रियसभाले अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यासमा हुनुपर्ने परिपक्वता र संसदीय अभ्यासलाई दिशा निर्देश गरेको छ त ?

राष्ट्रियसभामा आएका विषयलाई सरकारले कसरी लिन्छ भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हो । राष्ट्रियसभालाई दलीय ह्विप लाग्दैन । ह्विप नलाग्ने भएपनि सदस्यहरूले पार्टीले यो हो भनेपछि सबैले त्यही मान्नुपर्ने अवस्था छ । त्यसैले आफ्ना सदस्यहरूलाई दलहरूले कसरी बोल्न भन्छन्, त्यो हेर्नुपर्छ । सबैले बोल्दा महत्वपूर्ण कुराहरू उठाऔँ, संसदीय मूल्य मान्यता र शिष्टतालाई अनुकरणीय हिसाबबाट गरौँ भन्ने अभ्यासमा लागेका छौँ ।

तपाईंको कार्यकाल अवधिमा राष्ट्रिय सवालका भूमिकामा वाह ! भन्ने खालको केही घटना छ ?

हामीले धेरै मुद्दाहरू उठाएका छौँ । सरकारका कतिपय कामहरूमा सङ्कल्प प्रस्तावहरू ल्याएर सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका छौँ । विवादास्पद विधेयकहरू पनि सर्वसम्मतिले पास गरेका छौँ । राष्ट्रियसभामा जसरी विचार आएका छन् त्यसलाई सहमतिका साथ अगाडि बढाएका छौँ । मिडिया काउन्सिल विधेयक विवादास्पद थियो, तर हामीले यसलाई निश्कर्षमा पुर्‍याएर प्रतिनिधिसभामा पठायौँ ।
नागरिकता विधेयकमा पनि सहमतिमा लैजाऔँ भनेर राष्ट्रपतिकोमा पठायौँ तर फिर्ता आयो । प्रतिनिधिसभाबाट पनि जस्ताकोजस्तै समितिबाट पास गरियो । राष्ट्रियसभामा आइसकेपछि फास्ट ट्र्याबाट पास गरौँ भनेर सरकारबाट प्रस्ताव आयो । त्यसपछि मैले राष्ट्रपति भनेको संस्था हो, त्यस कारण संस्थाले राखेको चासोलाई केही पनि हैन भन्नु हुँदैन, नजरअन्दाज गर्नु हुँदैन भनेँ र सबै दलको सहमतिमा समितिमा पठाएँ ।

राष्ट्रियसभालाई परिपक्व बनाउन के गर्नुपर्छ?

सिक्दै, अभ्यास गर्दै जाने हो । छलफलमा राष्ट्रियसभा परिपक्क छैन भन्ने अहिलेसम्म सुनिएको छैन ।

राष्ट्रियसभा कस्तो भूमिकामा केन्द्रित हुनुपर्ला ?

पहिला त विधि निर्माण गर्ने, कानून बनाउने कुरामा अध्ययनशील हुँदै जाने, दलहरूले पनि आफ्ना संसदहरुको मूल्याङ्कन गर्दा कति विधिको निर्माण गर्याे भनेर हेर्नु पर्छ । यसो गर्दा राम्रो हुन्छ ।

देशमा आएका भ्रष्टाचारका काण्डहरूमा राष्ट्रियसभाले कस्तो भूमिका खेल्यो ?

राष्ट्रियसभाले समिति बनाएर, त्यसका सुझावको निष्कर्ष बनाएर सरकारलाई दिने, संघीयताको कार्यान्वयनका लागि धेरै कामहरु गरेको छ ।

नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणबाट देशमा अन्तर्राष्ट्रिय छविमा लागेको दाग मेटाउन के गर्नु पर्ला ?

नक्कली भुटानी शरणार्थी केश म रसियाबाट फर्केपछि आएको हो । नेताहरु सुशासन भएन–सुशासन भएन मात्र भन्छन् । तर, सुशासनका काम गर्ने चाहिँ कसले हो त ? सरकारले जवाफ दिँदैन। कुनै पनि आम नागरिकले सेवा सुविधामा काँही कतै केही नभई छिटो छरितो पाउनुपर्ने हो तर आज पनि भनसुनमा काम हुने गरेको छ । पैसा नदिई केही कुनै काम नै हुँदैन भने त्यो पनि भ्रष्टाचार हो । त्यसो हुनु हुँदैन । अहिले देशमा सबैभन्दा महत्वपूर्ण कुरा भनेको सुशासन र भ्रष्टाचार हो । भ्रष्टाचारको अन्त्य हुनुपर्छ । यसको लागि एउटा संयन्त्र बनाएर निष्पक्ष छानबिन गर्नुपर्छ ।

जनतालाई प्रतिफल दिनसक्ने गरी के गर्नु पर्ला त ?

यो एक व्यक्तिले मात्र सम्भव छैन । पूरै दल लाग्नु पर्छ । धेरै कुरा हामीले राम्रो काम गरेका छौँ ।

प्रकाशित मिति : २३ जेठ २०८०, मंगलबार  ८ : १५ बजे

११ जिल्लाका सीडीओ फेरिए (सूचीसहित)

काठमाडौं– गृह मन्त्रालयले ११ जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीको सरुवा र

एमएडब्लु वृद्धिले सोकोन इलेक्ट्रिक भ्यान नेपालमा ल्याउने

काठमाडौं– एमएडब्लु वृद्धिले सेरेस ग्रुपको सोकोन ईसी ३६, ११ सिटर

अमेरिकन पेस्तोलसहित २ जना पक्राउ

सर्लाही– सर्लाही प्रहरीले एकथान अमेरिकन पेस्तोल र गोलीसहित दुईजना भारतीय

बस दुर्घटनामा ११ विद्यार्थीको मृत्यु, ४२ जना घाइते

नैरोबी– केन्याली विश्वविद्यालयका विद्यार्थी चढेको एउटा बस भारी वर्षाका कारण

साथीको हत्या गरी फरार अभियुक्त २१ वर्ष पछि पक्राउ

काठमाडौं–  साथीको हत्या गरी फरार रहेका अभियुक्त २१ वर्ष पछि