सपना के हो र किन देखिन्छ ? 

हामी राति होस् या दिउँसो, निदाएको समयमा सपना देख्ने गर्छौँ। केही त्यस्ता सपना हुन्छन् जसले हाम्रो मनलाई आनन्द दिन्छ भने केही सपनाले डर उत्पन्न गर्छ । कथा, दृश्य र तस्वीर, जुन हाम्रो मस्तिष्कमा हामी निदाएको बेला उत्पन्न हुन्छ, त्यसलाई हामी सपना भन्छौँ । सपना रमाइलो, डरलाग्दो, रोचक र अनौठो हुनसक्छ ।

वैज्ञानिकहरूले सपनाका बारेमा केही अध्ययनहरू गरेका छन् । उनीहरूले सपना मानिसको दैनिक जीवनमा देखिएका बाहिरी दृश्यहरूमा कल्पनाको प्रतिविम्ब उत्पन्न हुने बताएका छन् ।

वैज्ञानिकहरूका अनुसार मानिसहरूले पनि त्यसकै आधारमा सपना देख्ने गर्दछन् । सपनाको सम्बन्ध मानिसको सोच्ने तरिका, बाहिरी वातावरण र कल्पनाको संयोग पनि हो भनेका छन् । 

घुरेको बेलामा सपना देखिँदैन । एउटा सपना कम्तीमा पनि ५ देखि २० मिनेटसम्म देखिन्छ । सपना देखेको पाँच मिनेटमा ५० प्रतिशत र १० मिनेटभित्र ९० प्रतिशत सपना बिर्सिने हुन्छ । हरेक मनिसले एक रात वा दिनमा तीनदेखि सात वटासम्म सपना देख्न सक्छ ।

नराम्रो सपना देख्नुको कारण धेरैजसो सपना भय, चिन्ता र डरसँग सम्बन्धित हुन्छन् । यसो हुनुको कारण मस्तिष्कमा नकारात्मक विचारको प्रधानता हुनु हो ।

मस्तिष्कले दिनभर जम्मा गरेका सूचनाहरू निद्राको समयमा प्रतिबिम्बित हुन्छन् । हामीले दिउँसो जुन सूचना प्राप्त गर्छौँ, त्यसकै वरिपरि र सन्दर्भसँग जोडिएका सपना बढी देखिने गर्दछ ।

सपनाले विभिन्न किसिमका व्यवहारहरू देखाउँछ । भविष्यका योजनाको तयारी, कहिलेकाहीँ आत्मशक्ति र क्षमता वृद्धि गर्न पनि सपनाले सहयोग गर्दछ । मस्तिष्कको एउटा यस्तो अवस्था जसले भविष्य, वर्तमान र भूतलाई दर्साउने अनुसन्धानकर्ता बताउँछन् ।