जहाँ भाउजूलाई पत्नी नबनाउँदा समाजले हेप्छ ! | Khabarhub Khabarhub

जहाँ भाउजूलाई पत्नी नबनाउँदा समाजले हेप्छ !


३ मंसिर २०८०, आइतबार  

पढ्न लाग्ने समय : 2 मिनेट


267
Shares
  • change font
  • change font
  • change font

काठमाडौं– हुम्लाका सांसद् एवं पूर्वमन्त्री छक्कबहादुर लामा पञ्चायतकालमै बिहेवारी गरेर राजनीतिमा होमिए । घरैमा रहेकी श्रीमती र देवरबीच मायाप्रेम झाँगियो । छोराछोरी जन्मे । छक्कबहादुरको समुदायमा देवर र भाउजूबीच सम्बन्ध रहे पनि दाजुले बहुपतिका रुपमा त्यसलाई स्वीकार्नैपर्दछ र बहुपतिका रुपमा रहनुपर्दछ । तर, सांसद लामाले बहुपतिप्रथा मानेनन् र अर्कै बिहे गरे ।

सांसद लामाले एकनिष्ट परिवार रोजेका कारण उनको समुदायबाट अहिलेसम्मै आलोचित छन् । अहिले पनि सांसद लामा आफ्नो मूलघरमा सहज रुपमा जान पननि हिच्किचाउँछन् । यसको एउटै कारण हो– उनले साझा श्रीमतीसँग बस्न चाहेनन् । श्रीमतीसँग उनको बोलचाल नभएको धेरै भइसक्यो ।

हुम्लाका अघिकांश हिमाली गाउँमा रहेका आदिवासी समुदायमा अहिले पनि एउटी महिलाले ३/४ जना पति राख्ने चलन छ । घरमा जति दाजुभाइ छन्, उनीहरुमध्ये जेठाले बिहे गरेपछि पुग्छ । अरु भाइले बिहे नै गर्दैनन् । दाजुकी पत्नीलाई उनीहरु भाउजू भन्छन् तर श्रीमतीकै रुपमा शारीरिक सम्बन्ध राख्छन् ।

कुनै भाइले भाउजूसँग रहन चाहेन र छुट्टै बिहे गर्यो भने परिवारबाट अंश दाबी गर्न पाउँदैन । उसले गाउँ नै छाडेर हिँड्नुपर्ने हुन्छ । सांसद छक्कबहादुर लामा पनि अहिलेसम्म यही पीडा भोगिरहेका छन् ।

घरको सम्पूर्ण व्यवहार भाउजूले सम्हाल्छिन् । जेठो भोटतिर गएको छ भने माइलो खर्कतिर जान्छ । साँहिलो देवर शहरतिर लागेको हुनसक्छ । कान्छो देवर घरमै छ भने उसबाट पहिले सन्तान जन्मन्छ । अरु भाइको सन्तान जन्माउने पालो पछि आउँछ ।

हुम्ला बारगाउँकी इंकित लामाका तीन श्रीमान् छन् । हरेक भाइका तर्फबाट उनले पालैपालो तीन सन्तान जन्माएकी छिन् । व्यवहारतः पति–पत्नी भए पनि माइला र साइँलाले उनलाई भाउजू भन्छन् । तीनै जना पति र एक जना पत्नी आपसमा मिलेर घरबार चलाएका छन् ।

नेपालको दुर्गम हिमाली भेगमा रहेको यही अनौठो किसिमको बहुपति प्रथालाई ‘सहायक श्रीमान’ नामक सर्ट मुभीका रुपमा उतारेका छन् पत्रकार गणेश पाण्डेले । पाण्डेको यही डकुमेन्ट्रीले अहिले क्यानडाबाट उत्कृष्ट सर्ट फिल्म अवार्ड जितेको छ ।

पाण्डेले हिमाली भेगमा चार वर्ष लगाएर अध्ययन गरी निर्माण गरेको चलचित्र हेर्दा यस्तो लाग्छ, त्यहाँको समुदायमा एक पुरुषले एक जना महिलासँग बिहे गर्नु समाजविरोधी कार्य हो । त्यहाँको समाजमा भाउजूलाई साझा पत्नी मानेर बस्नुपर्ने बाध्यता छ ।

तर, पछिल्लो समय बजार र पुँजीको विकाससँगै बहुपति प्रथा कम हुँदै गएको सांसद लामाले डकुमेन्ट्रीमा बताएका छन् ।

३९ मिनेटको सहायक श्रीमान् मुभीमा नेपालको एउटा अनौठो सामाजिक परम्परा देख्न पाइन्छ । यस्तो बहुपति प्रथालाई नेपालको कानूनले मान्यता दिएको छैन । तर, हुम्लाका गाउँमा राज्यको कानुन लागू हुँदैन ।

प्रकाशित मिति : ३ मंसिर २०८०, आइतबार  ३ : ३३ बजे

पूर्वराष्ट्रपतिद्वारा गृहमन्त्री श्रेष्ठको स्वास्थ्य अवस्थाबारे जानकारी

काठमाडौँ– पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले उपप्रधानमन्त्री एवम् गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठको स्वास्थ्य

महिला हकअधिकारका लागि कानुनमा विशेष प्रावधान छ : मन्त्री आचार्य

काठमाडौँ– महिला, बालबालिका तथा ज्येष्ठ नागरिकमन्त्री सुरेन्द्रराज आचार्यले राज्यका संरचनामा

एडीबीले बङ्गलादेशलाई ४० करोड अमेरिकी डलर ऋण सहयोग गर्ने

ढाका- एसियाली विकास बैंक (एडीबी) ले बङ्गलादेशलाई ४० करोड अमेरिकी

ब्राउन सुगरसहित एक युवक पक्राउ

सप्तरी– सप्तरीबाट प्रहरीले ब्राउन सुगरसहित एक युवकलाई पक्राउ गरेको छ।

यात्रामा प्राप्त सुझाव पूरा गर्ने अध्यक्ष ओलीको प्रतिबद्धता

लमजुङ– नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले संकल्प यात्राका क्रममा