काठमाडौं- प्रमुख सत्तारुढ नेकपा एमालेले बजेटलाई लिएर देखाएको असन्तुष्टि रोकिएको छैन ।
एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले नै बजेटलाई लिएर सार्वजनिक रुपमा रोष प्रकट गरिरहेका बेला दोस्रो तहका नेता पनि त्यही बाटोमा छन् ।
आइतबार प्रतिनिधि सभाको बैठकमा एमाले सांसद योगेश भट्टराइले बजेट निर्माण प्रक्रियामा पुरानै ढाँचा अबलम्वन गरिएको भन्दै असन्तुष्टि जनाए ।
विनियोजन विधेयक, २०८१ अन्तर्गत विभिन्न मन्त्रालयको विनियोजन शीर्षकमाथिको छलफलमा भाग लिँदै भट्टराईले बजेट निर्माण प्रक्रिया पुरानै ढाँचाबाट आएको टिप्पणी गरे । उनले यसमा ठूलो नीतिगत र संरचनागत परिवर्तन आवश्यक भएको पनि उनले सुझाए ।
तीन करोडमाथिका मात्रै आयोजनालाई बजेटमा राख्ने प्रधानमन्त्रीको प्रतिबद्धताविपरीत स-साना आयोजना पनि राखिँदा कुनै प्रतिफल नआउने धारणा राखे ।
तीन तहलाई निश्चित अंक बराबरको बजेट व्यवस्था गर्ने प्रणालीलाई स्थापित गर्न सके परिणाममुखी रुपमा बजेटको कार्यान्वयन गर्न सकिने उनले बताए ।
पुँजीगत खर्च घटिरहेको र वित्तीय खर्च धेरै भइरहेको अवस्थालाई सुधार ल्याउनुपर्नेमा उनले जोड दिएका छन् ।
भट्टराईले २५ वर्षमा आयोजना हस्तान्तरण गर्ने नियमलाई बढाउनुपर्ने सुझाव पनि दिए ।
राष्ट्रिय गौरवका आयोजना समयमै सम्पन्न हुन नसकेकोतर्फ सरकारको ध्यानाकर्षण गराउँदै लगानी बढेको अवस्थामा सरकारले गम्भीर रुपमा ध्यान दिनुपर्ने उनले बताए ।
पुँजीगत खर्चलाई बढाउने वित्तीय व्यवस्थापन नियन्त्रण गर्ने कुरा नै मुलुकको अर्थतन्त्रको निम्ति स्थायी भरपर्दो बाटो हुन सक्ने उनको भनाइ छ ।
‘अर्थमन्त्रीको त्यस विषयमा ध्यान जान जरुरी छ । योजना आयोगको आयोजना बैंकमार्फत अर्थमन्त्रालयले योजनाहरू ल्याउनुपर्ने हुन्छ’, उनले भने, ‘तर, आगामी आर्थिक वर्षको बजेट बनाउने क्रममा योजना बैंकको प्रतिविम्ब छैन । प्रोजेक्ट बैंकको सट्टामा पकेट बैंक जस्तो योजना छनोट भएको देखिएको छ ।’
उनले सानातिना आयोजना लगेर निर्वाचन जितिन्छ भन्ने मानसिकता भए त्यसले कुनै पनि प्रतिफल नदिने पनि बताए ।
‘विगतमा निर्वाचनमा धेरै नेताहरूको परिणाम हेर्दा देखिरहेका छौँ । जसले धेरै बजेट लैजान्छ, त्यसले चुनाव जित्दैन । कम बजेट लैजानेले चुनाव जितेर आइरहेको छ’, उनले भने, ‘बजेट लैजाँदैमा चुनाव जितिन्छ भन्ने आधारबाट मुक्त हुन जरुरी छ । विगतदेखि बजेट बनाउँदा व्यापारिक घरानाले फाइदा लिएको आंशका गर्दै आएका छौँ । त्यसमा अर्थमन्त्रीले ध्यान दिनुभएको होला ।’
प्रतिक्रिया