जनकपुरधाम– जनकपुरधाममा जारी छैटौं जनकपुर साहित्य महोत्सवको तेस्रो र अन्तिम दिनको सत्रमा ‘उज्यालोको यात्रा’ विषयमा नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङले मन्तव्य प्रस्तुत गर्दै महोत्सवको माहोललाई अझ उज्यालो बनाएका छन् । 

सहजकर्ता कुन्दन झाले सञ्चालन गरेको यस सत्रमा घिसिङले नेपालका विद्युत् क्षेत्रका प्रगति, चुनौती र सम्भावनाबारे गहिरो चर्चा गरे । घिसिङले आफ्नो नेतृत्वमा नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले लोडसेडिङको समस्या कसरी समाधान गरेको भन्ने विषयमा आफ्नो अनुभवहरू साझा गरे ।

 उनले भने, ‘लोडसेडिङको समस्या केवल एक दशक अघिको कुरा हो, जुन समयमा मानिसहरू दिनको १८ घण्टा अन्धकारमा बस्न बाध्य थिए । अहिले त्यो समय इतिहास बनिसकेको छ । सन् २०१६ मा लोडसेडिङ अन्त्यको कार्य सुरु गरिएको थियो र आज नेपाल प्रायः लोडसेडिङमुक्त छ ।’

नेपालमा विद्युत्को माग र आपूर्तिमा सन्तुलन कायम राख्नु चुनौतीपूर्ण कार्य भएको उल्लेख गर्दै घिसिङले भने, ‘हामीले व्यवस्थापन, पारेषण लाइन विस्तार र उत्पादन क्षेत्रमा व्यापक सुधार गरेका छौँ, जसको प्रभाव आज हामी सबैले महसुस गरिरहेका छौँ। यो यात्रा केवल एउटा प्रयास नभएर हजारौं व्यक्तिको मिहिनेतको नतिजा हो ।’

सत्रमा सौर्य ऊर्जाको महत्वमा पनि चर्चा गरिएको थियो । घिसिङले नेपाल जलविद्युत उत्पादनमा प्रगति गरेको जिकिर गर्दै सौर्य ऊर्जा पनि भविष्यको महत्त्वपूर्ण आधार रहेको बताए । जलविद्युतको ठूलो योगदान रहे तापनि अब ऊर्जा मिश्रणलाई विविधीकरण गर्नुपर्ने आवश्यकता रहेको उनले बताए । उनले सौर्य ऊर्जा स्वच्छ, नवीकरणीय र निरन्तर उपलब्धको स्रोत रहेको र जसको उपयोगले हामी अझ बढी उज्यालोको यात्रा तय गर्न सक्ने सम्भावना रहेको बताए ।

घिसिङका अनुसार, प्राधिकरणले सौर्य ऊर्जाको प्रवर्द्धनका लागि विभिन्न योजनाहरू अघि बढाइरहेको छ । ‘नेपालमा पर्याप्त सौर्य ऊर्जाको क्षमता छ । यदि यसलाई राम्रोसँग उपयोग गर्न सक्यौँ भने, हामी दुर्गम स्थानहरूमा समेत विद्युत् पुर्‍याउन सक्छौँ,’ उनले भने ।

नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले छिमेकी राष्ट्रहरूसँग विद्युत् व्यापारका विषयमा छलफल गर्दै विद्युत् निर्यातको प्रक्रिया सुरु गरेको जानकारी पनि घिसिङले दिए । 

उनले भने,‘अब नेपालमा विद्युत्को अभाव छैन । हामीले भारत लगायतका छिमेकी देशहरूलाई विद्युत् निर्यात गर्न थालेका छौँ, र भविष्यमा यसबाट ठूलो आम्दानी हुने सम्भावना छ ।’ 

जलविद्युतको भरपुर उपयोगले नेपालका आर्थिक उन्नतिमा ठूलो योगदान पुर्‍याउन सक्छ भन्ने घिसिङको विश्वास रहेको छ ।

घिसिङले जनसहभागिताको महत्वलाई पनि जोड दिएका छन् ।

 उनले भने, ‘उज्यालोको यात्रा केवल प्राधिकरणको होइन, यो सबै नेपालीको साझा यात्रा हो ।  प्रत्येक नागरिकले विद्युत्को सदुपयोग गरेर राष्ट्र निर्माणमा योगदान दिनुपर्छ। अनावश्यक विद्युत् खपत नियन्त्रण गर्नुपर्छ र ऊर्जा दिगोपनतर्फको मार्गमा अघि बढ्नुपर्छ ।’

सत्रको अन्त्यमा सहजकर्ता कुन्दन झाले जनकपुर साहित्य महोत्सवमा घिसिङजस्ता व्यक्तित्वहरूको उपस्थितिले महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको बताए । घिसिङको विचारलाई धेरैले प्रशंसा गरे र यस सत्रले उपस्थित दर्शकहरूलाई गहिरो सोच र प्रेरणा प्रदान गरेको थियो ।