काठमाडौं – सामान्यतया पहिलो भागको विस्तारित रुपमा सिक्वेल बन्ने गर्छन् । शीर्ष भूमिकाका कलाकारहरु दोहोरिन्छन् । निश्चित अवधिपछि विकसित र परिवर्तन भएको ती पात्रहरुको दैनिक– घटनाक्रम सिक्वेलमा उत्तारिन्छ । ‘जारी २’को हक पनि त्यही लागु भएको छ ।

निर्माण पक्षका अनुसार ‘जारी २’ ०५० सालताका पाँचथरको ग्रामीण लिम्बू समुदायको कथामा आधारित थियो । ‘जारी २’ त्यसको ७-८ वर्षपछिको समयको कथामा बनेको छ ।

ट्रेलरबाटै अनुमान गर्न सकिन्छ । फिल्मका दम्पती नायक दयाहाङ राई (नाम्साङ) र नायिका मिरुना मगर ‘हाङ्मा’की छोरी ‘जारी’को अन्तिममा जन्मिएकी थिइन् । सिक्वेलमा ७-८ वर्षकी भएकी छन् ।

५० सालपछिको ७-८ वर्षमा परिस्थितिमा ग्रामीण समुदायमा माओवादी लडाकु र सेनाको बिगबिगी थियो । त्यही घटनाक्रम ‘जारी २’ देखाइएको छ । अर्थात्, ‘जारी २’ जस्तो ०५२–६२ सालको समयको कथामा बनेको सामाजिक फिल्ममा माओवादी र सेनाको उपस्थिति देखिनु सामान्य हो ।

कथामा के छ ?

‘जारी’ मा जस्तै ‘जारी २’को कथा मिरुना अर्थात् हाङ्माको कोणबाट भनिएको छ । फिल्मको चुरो कथा रिल दम्पती दयाहाङ ‘नाम्साङ’ र हाङ्माकै खटपट हो ।

‘जारी २’ मा विजय बरालले निर्वाह गरेको पात्र मङ्गलसेनको ‘स्क्रिन टाइम’ लम्बिएको छ । उनलाई सशक्त रुपमा प्रस्तुत गरिएको छ । सिक्वेलमा उनी शीर्ष पात्र बनेका छन् ।

‘लोग्ने-स्वानीको झगडा परालको आगो’ भन्ने उखान छ । अर्थात्, श्रीमान्-श्रीमतीको झगडा अस्थायी हुन्छ । यो झगडा कमजोर हो भन्ने सामाजिक बुझाइ छ ।

यो कमसल विषयलाई लेखक त निर्देशक उपेन्द्र सुब्बाले रोचक ढंगले प्रस्तुत गरेका छन् । उनले फिल्मबाट पाउनुपर्ने मुख्य तारिफ नै यही हो ।

श्रीमान्-श्रीमतीको झगडा, विकसित चिसोपनको कारक च्याब्रुङ हुन्छ । यो झगडामा माओवादी द्वन्द्व कसरी जोडिन्छ ? त्यो थाहा पाउन फिल्म नै हेर्नुपर्छ ।

पहिलो हाफले नाम्साङ र हाङ्माको समुदाय (लिम्बू समुदाय)को च्याब्रुङप्रतिको आस्था र महत्वबारे प्रकाश पारेको छ । पहिलो हाफमा ठेट लिम्बू समुदाय र कथा हेर्न पाइन्छ । यो नै फिल्मको सुन्दर पक्ष हो ।

दोस्रो हाफमा माओवादी द्वन्द्वको घटनाको प्रवेश हुन्छ । यसले नाम्साङ र हाङ्माको जीवनमा पार्ने परिवर्तनले फिल्म टुंगिन्छ ।

कमजोरी

दर्शकले ‘जारी २’को कथालाई ‘जारी’भन्दा भिन्न देख्दैनन् । ‘जारी’को कथालाई नयाँ परिवेश र घटनाक्रम दिएर ‘जारी २’ बनाइएको हो भन्दा फरक पर्दैन ।

यो फिल्मको सबैभन्दा कमजोर पाटो नै क्लाइमेक्स हो । ‘जारी’कै सँग मिल्दो क्लाइमेक्स भएकाले ‘जारी २’को दोस्रो हाफमा दर्शकले चित्त नबुझाउने पक्ष भेटिन्छ ।

ट्याग लाइन च्याब्रुङलाई निर्देशकले बीचमै छाडेका छन् ।

‘जारी २’मा बुद्धि तामाङको प्रवेश भएको छ । शीर्ष कलाकारसँग उनी कमजोर भूमिकामा जोडिन्छन् । उनको भूमिका निकाल्ने नै हो भने फिल्मलाई तात्विक असर गर्दैनन् । तथापि, निर्देशकको चलाखीले उनी दोस्रो हाफको प्रमुख मध्येको एक विषय माओवादी द्वन्द्वसँग जोडिएका छन् । माओवादीको क्रुरताको साक्षात्कार बुद्धिले गरेका छन् ।

यहाँ प्रश्न उठ्छ– यो पाटाका लागि बुद्धिकै प्रवेश आवश्यक थियो र ? यो पक्षसँग जोड्न ‘जारी’बाट सिक्वेलमा निरन्तरता पाएका पात्र नि छँदै थिए ।

नाम्साङको केही संवाद र अडानले ‘कबड्डी’को ‘काजी’को महसुस गराउँछ । तर, नाम्साङलाई ट्र्याकबाट उम्कन निर्देशकले रोकेका छन् ।

पहिलो हाफसम्म त्यस गाउँमा माओवादी द्वन्द्व नै छैन जस्तो आभाष हुन्छ । माओवादीको प्रवेश दोस्रो हाफमा हुन्छ । यो अलि ढिला भयो । निर्देशकले चाहेपछि मात्रै समाजमा माओवादीको उपस्थिति देखियो ।

माओवादीको प्रवेश भएपछि नायिका ऋचाको प्रवेश हुन्छ । उनको बोल्डनेस र संवाद कमसल महसुस हुने स्थान प्रशस्त भेटिन्छन् ।

श्रीमतीसँगको नाम्साङको द्वन्द्वले बुवासँग सम्बन्ध समधुर बन्दैनन । यो पक्षलाई साधारण होइन । तर, निर्देशक यो पक्षलाई त्यति वास्ता गरेका छैनन् ।

सकारात्मक पक्ष

यो फिल्मको सकारात्मक पक्षको कुरा गर्दा कलाकारहरुको अभिनय र डाइलग डेलिभरी नै हो ।

पर्दामा नाम्साङ र हाङ्मा वास्तविक देखिन्छन् । मिरुनाको डाइलग डेलिभरी क्षमताले हाङ्मालाई थप जीवन्त बनाएको छ । दयाहाङको कुरा गर्नै परेन ! निर्देशक उपेन्द्र सुब्बाले दयाहाङबाट निचोरेरै अभिनय निकालेका छन् ।

निर्देशक सुब्बाले डिटेलिङमा सक्दो ध्यान पुर्‍याएका छन् । पहिरनदेखि ठेट संवादमा फिल्मको पकड राम्रो छ । भावुक र हाँस्य संवादमा उस्तै सटिकता भेटिन्छ । यसले फिल्मबाट दर्शकको ध्यान भड्किन पाउँदैन । विशेषत यो पहिलो हाफ मा बढी लागु हुन्छ ।

समुदाय र भल्गर शब्दको संयोजन पच्ने किसिमकै छ । यो राम्रो भयो वा भएन कापी जाँच्ने काम भने दर्शकलाई छाड्दा उचित हुन्छ ।

संवाद नभएको स्थानमा दृश्य बोलेको छ । क्लाइमेक्सम निर्देशकले स्थापित गर्न खोजेको पनि यही हो– दृश्य बोलाउन । कमजोर क्याइमेक्स भए पनि यो मामलामा निर्देशक सफल छन् । दृश्य बोलेको छ ।

ब्याकग्राउण्ड म्युजिक औषतभन्दा माथि छ । दृश्य स्थापित गर्न ब्याकग्राउन्ड साउन्ड सफल छ । एक दृश्य मात्रै यो लागु हुँदैन । त्यो दृश्य हो– नाम्साङले हाङ्मालाई सम्झदा उनको मानसपटलमा अस्वाभाविक ध्वनि गुञ्जिन्छ । उक्त ध्वनि दर्शकलाई नै कर्कश लाग्दो छ ।

फिल्मका सबै पात्रहरुलाई निर्देशकले आटिट्युड भरिदिएका छन् । अग्र्यानिक क्यारेक्टरहरुको आटिट्युडले दर्शकलाई मनोरञ्जन दिने निश्चित छ । विजयको भूमिका मङ्गलसेनले दर्शकलाई मनोरञ्जन प्रदान गर्ने प्रमुख पात्र हो ।

कथा सरल ढंगले नै बगेको छ ।

क्यामेरा वर्क औषत छ । सिनेम्याट्रिक सटको अभाव केही स्थानमा हुन्छ । तर, यसले त्यस्तो ठूलो प्रभाव देखाउँदैन ।
सम्पादकले आफ्नो जिम्मेवारी राम्रैसँग पूरा गरेको देखिन्छ ।

०००

दुई घण्टा सात मिनेट (डिरेक्टर्स कटभन्दा बाहेक)को यो फिल्मले समग्रमा दर्शकलाई मनोरञ्जन प्रदान नै गर्छ ।

दोस्रोका तुलनामा पहिलो हाफ मजबुत छ । जसले गर्दा दोस्रो हाफको मध्यतिर फिल्मको गति सुस्त भए पनि अन्त्यमा के होला ? भन्ने कौतुहल सिर्जना हुन्छ । यसले गर्दा दर्शकको आँखा अन्त्यसम्म पर्दामा नै रहन्छ ।

फिल्ममा हास्य खुराक प्रशस्तै छ । केही भावुक दृश्यहरुले मनगाँठो पार्ने निश्चित छ ।

फिल्म पट्यार लाग्दो छैन । लिम्बू समुदायलाई यो फिल्मले थप चिन्न सहयोग पुर्‍याउँछ ।

तर, ‘जारी’ भन्दा ‘जारी २’ पटकथाको हिसाबले उत्कृष्ट होइन । क्लाइमेक्स नै उस्तै भएपछि कसरी मान्नु ?

त्यसैले, यस समीक्षामा दाबी गरिएको हो-जारी २ ‘सिक्वेल कमजोर हुन्छ’ भन्ने भाष्यलाई बढावा ।