काठमाडौं– स्वस्थ रहन उमेर अनुसार तौल हुनुपर्छ । विशेष गरी जन्मँदादेखि १८ वर्षसम्मको मानिसमा शारीरिक तौलको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहन्छ । कुन उमेरका मानिसको तौल औसत कति हुँदा राम्रो हुन्छ ?‍ शरीरको तौल स्वस्थ रहन्छ भने, यसले मधुमेह, उच्च रक्तचाप र हृदय रोगको जोखिम कम गर्छ ।

स्वास्थ्य विज्ञका अनुसार २० वर्षभन्दा माथिका मानिसको शरीर स्वस्थ हुन्छ । एक स्वस्थ शरीर बडीमास इन्डेक्स (बीएमआई ) १८.५ देखि २४.९ बीच हुनुपर्छ । बीएमआई २५ देखि ३० सम्म अधिक तौल मानिन्छ । बीएमआई ३० भन्दा माथि मोटोपना मानिन्छ यद्यपि, त्यहाँ कुनै व्यक्तिको आदर्श वजन निर्धारण गर्न सक्ने कुनै सिद्ध मन्त्र छैन।

जन्ममा निर्धारित उमेर, उचाइ र लिङ्ग जस्ता कारकहरू मध्य वजन दायरा गणना गर्न प्रयोग गरिन्छ । कोही भन्छन् कि मध्यम तौल कायम राख्दा उच्च रक्तचाप, कोरोनरी धमनी रोग, टाइप २ मधुमेह र हृदय रोग सहित धेरै चिकित्सा अवस्थाहरूको जोखिम कम गर्न सकिन्छ। यद्यपि, अधिक तौल भएका सबैलाई स्वास्थ्य समस्या हुँदैन ।

कुनै पनि व्यक्तिले स्वस्थ आहार र सक्रिय जीवनशैलीबाट आफ्नो तौल नियन्त्रणमा राख्न सक्छ। एकै समयमा, तपाईं धेरै गम्भीर रोगहरूको शिकार हुनबाट बच्न सक्नुहुन्छ सामान्य वजनको परिभाषा प्रत्येक व्यक्तिको लागि फरक हुन्छ। व्यक्तिको शरीरको प्रकार, उचाइ र उमेर र शारीरिक अवस्था अनुसार तौल पनि फरक हुन सक्छ।

 ब्यक्तिको तौल उमेर अनुसार कति हुनुपर्छ ?

उमेर अनुसार भर्खर जन्मिएको बच्चा छोरा हो भने उसको तौल कम्तीमा पनि ३.३ केजी वा सो भन्दा माथि हुनुपर्छ भने छोरी हो भने ३.२ केजी भन्दा माथि हुनुपर्छ । जन्मिँदा बच्चाको तौलबारे धेरै चर्चा हुनुको कारण स्वस्थता नै हो । ३ देखि ५ महिनाको बच्चा हो भने उसको औसत तौल छोरा हो भने ६ केजीभन्दा बढी वा छोरा हो भने ५.४ केजीसम्म हुनुपर्छ । ३ देखि ५ महिनाको बच्चा छोरा हो भने ६ केजीभन्दा बढी वा छोरा हो भने ५.४ केजी हुनुपर्छ ।

यदि ६ देखि ८ महिनाको छोरा हो भने उसको तौल कम्तीमा ७.८ केजी हुनुपर्छ भने छोरीको तौल ७.२ वा सो भन्दा बढी हुनुपर्छ । ९ देखि ११ महिनाको पुगेको छ भने उसको औसत तौल ८.६ केजी भन्दा बढी हुनुपर्छ, छोरा हो भने ९ केजी भन्दा बढीको हुनुपर्छ ।

१ वर्षदेखि माथि २ वर्षसम्म बच्चाको तौल त्यति धेरै बढ्दैन तर पनि औसत उसको तौल ९.५ केजीदेखि १२ केजी सम्मको हुनुपर्छ । यो उमेरमा बच्चा धेरै चल्ने शारीरिक रूपमा हिँड्न कोसिस गर्ने, दाँत आउने, बोल्ने, खेल्न मन पराउने हुन्छ । तौल १० देखि १२ केजीसम्मको ब्यालेन्समा हुँदा राम्रो हुन्छ ।

२ वर्षदेखि ३ वर्षको बच्चाको औसत तौल १२ देखि १४.५ केजीसम्मको हुनुपर्छ । ३ वर्षदेखि ४ वर्ष उमेरमा हो भने छोराको तौल १४.६ केजी र छोरीको तौल १४.१ केजी भन्दा माथि हुनुपर्छ ।

४ वर्ष पुगेको हो भने उसको तौल छोरा भए १६.७ केजी र छोरी भएमा १६ केजी हुनुपर्छ । ५ वर्षमा उसको तौल १८ केजीको वारपार हुनुपर्छ, यकिन भन्ने हो भने छोरा भएमा १८.७ केजी र छोरी भए १७.७ केजीसम्मको हुनुपर्छ । ६ वर्ष देखि ८ वर्षको बीचमा छ भने उसको उमेर २० वर्षदेखि २५ केजीको हुनुपर्छ ।

६ वर्षको बच्चाको औसत तौल २०.५ केजी छ भने ७ वर्षको हुँदा २२.९ र ८ वर्षको हुँदा २५ केजीसम्मको हुनुपर्छ । यो उमेरमा छोरीको तौल छोराको भन्दा आधा केजी देखि १ केजी जति कम हुन सक्छ । ९ वर्षको छोरा हो भने २८.१ केजीसम्मको तौल हुनुपर्छ भने छोरी हो २८.५ केजीसम्मको हुनुपर्छ ।

छोरा १० वर्षको छ भने ३१.४ केजी र छोरी हो भने उसको तौल ३२.५ हुनुपर्छ । यो उमेरबाट छोरीको शारीरिक वृद्धि विकास छोरीको भन्दा तीव्र हुने हुँदा छोरा भन्दा छोरी बढी तौलको हुन्छन् ।

छोरा ११ वर्षको छ भने उसको उमेर ३२.२ केजी छ भने छोरीको औसत तौल २२.७ केजी हुनुपर्छ ।

महिलाको तौल १२ देखि १४ वर्ष ३२-३६ केजी, १५ देखि २० वर्ष ४५ केजी, २१ देखि ३० वर्ष ५०-६० केजी, ३१ देखि ४० वर्ष ६०-६५ केजी, ४१ देखि ६० वर्ष ५९-६३ केजी । मानिसको उमेर बढ्दै जाँदा तौल बढ्ने जोखिम पनि बढ्दै जान्छ । यस्तो अवस्थामा उमेरसँगै बीएमआई संख्या बढ्दै जान्छ ।

युवा अवस्थामा मानिस बढी व्यस्त हुने, दौडधुप तथा विविध कारण शारीरिक रूपमा स्वस्थ हुनसक्छ तर यही उमेरमा खानपानको ब्यालेन्स मिलाउन नसक्दा व्यायाम नगर्दा, खाने कुरामा समय नमिल्दा तथा मद्यपान, धूम्रपानको कारण अस्वस्थ हुन सक्छ । युवा उमेरको लापरबाही विभिन्न रोगको रूपमा ४० वर्ष काटेपछि देखिन सक्छ ।

४० वर्षदेखि ६० वर्षसम्मको उमेरमा पनि स्थिर तौल हुनुपर्छ । तर त्यसपछि भने तौल क्रमशः घट्दै जान्छ । बुढेसकालमा पनि नियमित व्यायाम र खानपानमा ध्यान दिने हो भने स्वस्थ भइन्छ । तर उमेर अनुसार रोगसँग लड्ने शक्ति र शारीरिक शक्तिमा समेत ह्रास आउने हुँदा स्वाभाविक रूपमा तौल घट्दै जान्छ । एजेन्सीको सहयोमा