काठमाडौं– जाडोमा खुट्टा फुट्नु सामान्य समस्या हो । जाडो मौसम नजिकिँदै गर्दा धेरैलाई हिल्स फुट्ने समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । यो असुविधाजनक मात्र होइन, यो कहिलेकाहीँ पीडादायी पनि हुन सक्छ। खुट्टाको छाला सुक्खा, बाक्लो र चर्किएपछि टाँसिएको हिल, जसलाई हिल क्र्याक्स पनि भनिन्छ।

खुट्टा फुट्नुको कारण ?

जाडोमा हावामा आर्द्रता कम हुने भएकाले छाला सुख्खा हुनु स्वाभाविक हो । चिसो र सुख्खा हावाले हिल सुख्खा र फुट्न सक्छ। घर र अफिसमा हिटरको प्रयोगले हावा सुक्छ, जसले छालाको नमी घटाउँछ।

खुल्ला ब्याक जुत्ता वा चप्पल लगाउनाले खुट्टामा दबाब बढ्छ। यदि जुत्ता ठीकसँग फिट भएन भने, यसले दरारहरू पनि निम्त्याउन सक्छ। भिटामिन र खनिज, विशेष गरी ओमेगा-३ फ्याटी एसिड, जिंक, र भिटामिन ए र ईको कमीले छालालाई सुख्खा बनाउन सक्छ । खुट्टाको नियमित हेरचाह नगर्दा छालामा मृत कोशिका जम्मा हुन थाल्छ, जसले गर्दा चर्किने सम्भावना बढ्छ ।

जाडोमा हावामा आर्द्रता कम हुने भएकाले छाला सुख्खा हुनु स्वाभाविक हो । चिसो र सुख्खा हावाले हिल सुख्खा र फुट्न सक्छ। घर र अफिसमा हिटरको प्रयोगले हावा सुक्छ, जसले छालाको नमी घटाउँछ।

खुट्टा फुट्न नदिन के गर्ने ?

हाइड्रेसन कायम राख्ने : धेरैजसो मानिस जाडोमा पानी पिउन बिर्सन्छन्। छालालाई हाइड्रेटेड राख्न दिनको कम्तीमा ८ गिलास पानी पिउने।

मोइश्चराइज गर्ने : आफ्नो खुट्टामा दैनिक बाक्लो, इमोलियन्ट-रिच मोइस्चराइजर लगाउनुहोस्। ध्यान राख्नुहोस् कि नुहाई पछि यो गर्नाले मद्दत गर्दछ। हाइलुरोनिक एसिड, ग्लिसरीन वा शिया बटर जस्ता सामग्रीहरू समावेश गर्ने उत्पादनहरू छनौट गर्ने ।

एक्सफोलिएट : हप्तामा एक पटक, आफ्नो खुट्टा भिजाउनुहोस् र प्युमिस स्टोनले एक्सफोलिएट गर्नुहोस्। यसले छालाको मृत तह हटाउँछ र हिल्सलाई चिल्लो राख्छ।

सही जुत्ता छान्ने : सधैँ राम्रो गुणस्तर, समर्थन जुत्ता लगाउनुहोस्। खुला चप्पल र धेरै टाइट जुत्ता लगाउनबाट बच्ने ।

सुत्नुअघि मोजा लगाउने : राति सुत्नुअघि खुट्टामा मोस्चराइजर लगाउनुहोस् र सुती मोजा लगाउनुहोस्। यसले नमी कायम राख्छ र दरारहरू कम गर्दछ।

ह्युमिडिफायर प्रयोग गर्ने : घरमा ह्युमिडिफायर प्रयोग गर्नुहोस्, विशेष गरी जब हिटर चलिरहेको छ। यसले हावामा आर्द्रता कायम राख्छ।

सन्तुलित आहार : आफ्नो आहारमा भिटामिन र खनिज समावेश गर्ने । फलफूल, सागसब्जी र ओमेगा-३ युक्त खानेकुराहरू जस्तै माछा र ओखर समावेश गर्ने ।

उपचार विधि

जाडो समयमा हात बारम्बार सुख्खा हुनु स्वभाविक हुन्छ । हातमा कम तैलीय ग्रन्थी भएका कारण यस्तो हुन्छ । कपडा र भाडा धुँदा हातको अवस्था झन् खराब हुन्छ । यस्तो स्थितिमा हातलाई नियमित रुपमा एक्सफोलियट र मोश्चराइजर गर्नुपर्छ । हातमा लगाउन कतिपय प्याक घरमै पनि बनाउँन सकिन्छ ।

आफ्नो खुट्टालाई १५-२० मिनेटको लागि तातो पानीमा भिजाउने गर्दा यसले छालालाई नरम बनाउँछ । त्यसपछि प्युमिस स्टोनले हिल्सलाई बिस्तारै स्क्रब गर्ने।

एक्सफोलिएट गरेपछि खुट्टामा बाक्लो मोइस्चराइजर लगाउने । यदि यसको माथि पेट्रोलियम जेलीको लेयर लगाउँदा यो अझ प्रभावकारी हुनेछ।

ग्लिसिरिन र गुलाब जलको मिश्रणलाई एउटा बोत्तलमा भरेर फ्रिजमा राख्नुस् र कुनै पनि काम गर्नुअघि यो मिश्रणलाई हातमा लगाएर मसाज गर्नुस् । नियमित प्रयोग गर्ने हो भने तपाईंको हात पूरानै स्थितिमा फर्कनेछ ।

युरिया वा सेलिसिलिक एसिड भएको क्रिम वा बाम प्रयोग गर्ने, यी तत्त्वहरूले बाक्लो छाला भत्काउन मद्दत गर्दछ।

मोइस्चराइजर लगाएपछि राती सुती मोजा लगाउनुपर्छ । यसले नमी बाहिर राख्न मद्दत गर्नेछ।

हात धुन मोश्चराइजयुक्त साबुन प्रयोग गर्नुस्, जसबाट हात सुख्खा हुन र फाट्न पाउँदैंन । साबुन किन्नुपूर्व त्यसमा ओलिभ आयल प्रयोग गरे नगरेको ख्याल गर्नुस् ।

ग्लिसिरिन र गुलाब जलको मिश्रणलाई एउटा बोत्तलमा भरेर फ्रिजमा राख्नुस् र कुनै पनि काम गर्नुअघि यो मिश्रणलाई हातमा लगाएर मसाज गर्नुस् । नियमित प्रयोग गर्ने हो भने तपाईंको हात पूरानै स्थितिमा फर्कनेछ ।

यदि कसैको हिल निको भइरहेको छैन वा दुखाइको अनुभव भएको छ भने तुरुन्तै छाला विशेषज्ञको सल्लाह लिनु पर्छ । -एजेन्सीको सहयोगमा