काठमाडौं– पाकिस्तानमा बालश्रम शोषणको भयावह अवस्था सार्वजनिक भएको छ । पाकिस्तानको सिन्ध प्रान्तमा मात्रै १३ लाख बालबालिका श्रम गर्न बाध्य रहेको पाइएको छ । यीमध्ये ६५ प्रतिशत कृषि क्षेत्रमा काम गर्न बाध्य छन् ।

पाकिस्तानको श्रम विभागले संयुक्त राष्ट्रसंघीय बालकोषसँगको सहकार्यमा सिन्ध बालश्रम सर्वेक्षण २०२३–२४ जारी गरेको छ । यस सर्वेक्षण अनुसार प्रान्तमा श्रम गर्न बाध्य १३ लाख बालबालिकामध्ये झण्डै दुई तिहाइ कृषि क्षेत्रमा आबद्ध छन् ।

त्यसैगरी, पाकिस्तानबाट प्रकाशित हुने डन अखबारको अनलाइन संस्करणमा प्रकाशित प्रतिवेदन अनुसार १२.४ प्रतिशत बालबालिका उत्पादन क्षेत्रमा र १०.८ प्रतिशत खुद्रा तथा थोक व्यापारमा आबद्ध छन् ।

३० वर्षअघि पनि पहिलो पटक यस्तै सर्वेक्षण गरिएको थियो । त्यस सर्वेक्षणमा बालश्रम शोषण अन्त्य गर्न कठोर नीति लागू गर्नका लागि आवश्यक प्रमाण तयार पारिएको थियो ।

३० वर्षअघि सन् १९९६ को सर्वेक्षणयता सिन्धमा बालश्रम शोषणमा आधाले गिरावट आएको देखिएको छ । त्यसबेला श्रम गर्न बाध्य बालबालिका २०.६ प्रतिशत रहेका थिए । हाल भने यो सङ्ख्या १०.३ प्रतिशत रहेको छ ।

सवेक्षणमा ४४.३ प्रतिशत अभिभावकले परिवारको आम्दानीमा योगदान पुर्‍याउनका लागि आफ्ना बालबालिकालाई श्रममा लगाउने गरेको पाइएको थियो ।