आरोही माया भन्छिन्– प्रत्येक हिमालको आफ्नै सुन्दरता र चुनौती छ | Khabarhub Khabarhub

आरोही माया भन्छिन्– प्रत्येक हिमालको आफ्नै सुन्दरता र चुनौती छ



काठमाडौं– माया गुरुङ सिन्धुपाल्चोक जिल्लास्थित जुगल हिमालको काखमा हुर्केकी हुन् । हिमाललाई हेर्दा उनलाई हिमाल चढ्ने इच्छा लागिरहन्थ्यो । सानो हुँदा उनलाई जुगल हिमाल सगरमाथा हो भन्ने लागेको थियो, उनले पछि पो थाहा पाइन्, त्यसो होइन रहेछ । त्यो हिमश्रृङ्खला त ग्याल्जेन हिमालसहितका ११ हिमाल रहेका जुगल हिमश्रृङ्खला पो रहेछन् । पहिचान भएका ११ हिमालमध्ये ८ हिमालहरु ६२५६ मिटर देखि ६९६६ मिटर अग्ला छन् ।

अन्ततः उनले अप्रिल १९, २०१९ का दिन बिहान ११ बजे ६१५१ मिटर उचाइको ग्याल्जेन हिमाल चढिन् ।

विश्वका सात महादेशमा रहेका सात उच्च हिमालको आरोहण गरेपछि बल्ल उनले ग्याल्जेन हिमाल आरोहण गरिन् । आफ्नै गाउँमा केही गर्ने उनको विचार थियो । पर्वतारोहीका रुपमा उनले आफ्नो गाउँमा पर्यटनको विकास गरी उनी आफैंले आरोहण गर्नुअघि कसैले नचढेको ग्याल्जेन हिमाल आरोहणलाई प्रवद्र्धन गर्ने उनको चाहना छ ।

नेपालमा सयौं हिमालहरु छन्, यदी हिमालहरुको प्रवद्र्धन भएको खण्डमा यसबाट व्यापार, होटेल व्यवसाय, रोजगारीको सिर्जना भई विकासमा पहल हुने थियो ।

काठमाडौंबाट नजिकै भएपनि यसलाई कसैले पनि आरोहण गरेका थिएनन् । ‘हामी पर्यटनका सम्भावनाहरुको खोजी गरी रोजगारी र आय बढाउन चाहन्छौं,’ उनले भनिन् ।

ग्याल्जेन हिमाल तुलनात्मक रुपमा छोटो समय तथा सानो खर्चमा पनि चढ्न सकिन्छ । हिमाल अरोहण अनुमति लिन नेपालीलाई ४ हजार र विदेशीलाई २५० डलर तोकिएको छ । ८ हजारभन्दा मुनीका हिमाल आरोहण गर्न चाहने आरोहीले यसको आरोहण गर्न सक्छन ।

उनका अनुसार सगरमाथा आरोहण गर्नुअघि आरोहीको सीप विकासका लागि तालिम दिलाउन समेत ग्याल्जेन हिमालको प्रवद्र्धन गर्न सकिन्छ । सगरमाथा आरोहण गर्नुअघि होचा हिमालहरुको आरोहण गरेको हुनुपर्ने अनिवार्य व्यवस्था गर्न सक्ने आरोहीहरु बताउँछन् । यसबाट आरोहीहरु दुर्घटनाबाट जोगिने र उनीहरुको ज्यान जोगिनुका साथै फिटनेस जाच्न सकिने उनीहरुको भनाइ छ ।

सगरमाथासहितका अन्य ७ हिमालको आरोहण गर्नु र ग्याल्जेन हिमालको आरोहण गर्नुमा धेरै नै अन्तर रहेको माया गुरुङ बताउँछिन् । उनका अनुसार पहिलोपटक आरोहण गरिएकाले ग्याल्जेन हिमाल चढ्ने बाटो क्याम्पहरुको व्यवस्था आफैं गर्नुपरेकाले ग्याल्जेन हिमाल आरोहणको हरेक कदम कोसेढुङ्गा रहेको उनको भनाइ छ । उनको आरोहण दलमा उनीसहित मिलन लामा र शर्मिला थापा पनि सामेल थिए ।

‘हाम्रो आँखा टालिएको थियो, हामीलाई हिमालको शिखरबाहेक अरु केही थाहा थिएन । आरोहण दलका अरु आरोहीहरु अनुभवहीन पनि थिए । नयाँ साथीहरुसँग हिमाल आरोहण गर्नु ठूलो चुनौति हो । हामीले उनीहरुको स्वास्थ्यसहित सबै कुराको ध्यान दिनुपर्छ ।

हामीले ४५००० मिटर उचाईको ग्याल्गेन हिमालमा क्याम्प खडा गर्यौं । यहाँबाट जुगल श्रृङ्खलाका अरु ६ हिमाल आरोहण गर्न सकिन्छ । वातावरणमा अभ्यस्त हुन २–३ दिन सम्म हामी त्यही बस्यौँ । त्यपछि हामीले ४७०० मिटरसम्म पुग्यौं । तयसपछि फेरि ५ हजार मिटरको उचाइमा हामीले क्याम्प बनायौं । हामीले चिरा परेको दरारबाट जोगिन रातभर उकालो चढ्यौं । हामीलाई शिखर पुग्न २३ घण्टा लाग्यो । तर ओर्लिने बेला हामीले छोटो बाटो पत्ता लगायौं । यसकारण ओर्लिन भने आधा समय पनि लागेन । अहिले आरोहीहरु छोटो बाटो प्रयोग गर्न सक्छन् । ग्याल्जेन हिमालको बाटो निश्चित भइसकेको छ भने हामीले आरोहीलाई सहयोग पुगोस् भन्ने हिसाबमा हामीले नक्सा पनि तयार पारेका छौं ।

उनी आफ्नो हिमाल आरोहणको सम्झना गर्छिन् । उनीले सन् २००८ मा अरु १० महिला आरोहीसहितको ‘फस्ट इनक्युसिभ वमन सगरमाथा एक्सपिडिसन दलका साथ सगरमाथाको आरोहण गरेकी थिइन् । यससँगै उनी गुरुङ समुदायबाट सगरमाथा आरोहण गर्ने पहिलो महिला बन्न समेत सफल भइन् ।

पर्वतारोहणमा महिलाहरुको सहभागिता बढाउने उद्देश्यका साथ दागोम्बु शेर्पा र पेम्बा दोर्जी शेर्पाको परिकल्पनामा निर्माण भएको यो आरोहण दलमा साइली बस्नेत, पुजन आचार्य, माया गुरुङ, आशाकुमारी सिंह, निम्दोमा शेर्पा, पेमा डिकी शेर्पा र चुनु श्रेष्ठ सहित १० नेपाली महिला आरोहीको सहभागिता थियो । फरक जातीय पृष्ठभूमीका आरोहीहरुमध्ये अधिकांश पर्वतारोहणका लागि नयाँ थिए । उनीहरुले मे २००८ मा सगरमाथाको शिखरमा पुग्दै इतिहास कायम गर्न सफल भए । अनेकतामा एकता भन्ने सन्देशका साथ सगरमाथा आरोहण अभियानमा लागेको यो समूह सगरमाथाको शिखरमा पुग्ने सबैभन्दा ठूलो महिला सम्मिलत दल बन्न पुग्यो ।

त्यसपछि सन् २००९ जनवरी १ मा उनका साथ साथीहरु मिलेर ‘एभरेष्ट वुमन सेभेन समिट्स एको एक्सन’ नामक समूह बनाएर ७ महादेशका ७ अग्ला हिमाल आरोहण गर्ने योजना बनाए । ‘टुगेदर वि आर हायर’ भन्ने नाराका साथ हरेक महादेशमा रहेका सर्वोच्च शिखर पुग्ने यो समूहको उद्देश्य थियो । उनीहरुले शिक्षा, सशक्तिकरण र वातावरणको सन्देशलाई हरेक महादेशका हरेक उच्च शिखर पुर्‍याउन चाहन्थे ।

उनीहरुले एशियाको सगरमाथा (८८४८ मिटर), अष्ट्रेलियाको काउजियास्को हिमाल (६९६२ मिटर), युरोपको एल्ब्रुज हिमाल (५६४२ मिटर) अफ्रिकाको किलिमन्जारो (६१९४ मिटर) दक्षिण अमेरिकाको अकोन्कागुवा (६९६२ मिटर), उत्तर अमेरिकाको डेनाली हिमाल (६१९४ मिटर) र अन्टार्कटिकाको भिन्सन मसिफ (४८९२ मिटर) को आरोहण गरिसकेका छन् ।

उनी भन्छिन्, ‘हरेक हिमालका आफ्नै सुन्दरता र चुनौति हुन्छन् ।’

प्रकाशित मिति : ३२ श्रावण २०७६, शनिबार  ११ : १२ बजे

रास्वपाबारे ओलीको टिप्पणी- आफैं सरकारी ठगी गर्ने अनि अरूलाई मुख छाड्ने ?

काठमाडौं- प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले नेकपा एमाले हल्लाको पछि नदौडने

ओलीले भने- कांग्रेससँग असमझदारी छैन, १८ महिनापछि देउवा प्रधानमन्त्री

काठमाडौं- प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आगामी अर्को सत्ता साझेदार नेपाली

कम्बोडिया जानुअघि सभामुखले भेटे राष्ट्रपति

काठमाडौं– राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलसँग सभामुख देवराज घिमिरेले भेटवार्ता गरेका छन्

महाकाली सन्धिको बचाऊ गर्दै शंकर पोखरेलले भने- त्यसबेला एमाले फुटाए, अहिले सक्न खोज्दैछन्

काठमाडौं– नेकपा एमालेका महासचिव शंकर पोखरेलले एमालेलाई समाप्त पार्न ठूलो

चिसो मौसमलाई माइडियाको न्यानो राहत

काठमाडौं– माइडिया ब्रान्डले नेपाली बजारमा चिसो मौसमकालागी उपयोगी  विभिन्न इलेक्ट्रोनिक्स