नेपालका ५ जिल्ला चियामा आत्मनिर्भर, वार्षिक ३ अर्बको निर्यात | Khabarhub Khabarhub

नेपालका ५ जिल्ला चियामा आत्मनिर्भर, वार्षिक ३ अर्बको निर्यात



काठमाडौं– आज वैशाख १५ गते अर्थात् चिया दिवस । वि.सं. १९२० सालदेखि नेपालमा चिया खेती शुरु भएको पाइन्छ । चिया खेतीको विस्तारका लागि किसान, उद्योगी र व्यवसायीलाई प्रोत्साहन गराउने उद्देश्यले हरेक वर्ष वैशाख १५ गतेका दिन चिया दिवस मनाइँदै आएको पाइन्छ ।

चिया र कफीका क्षेत्रमा नियमन गर्ने निकायका रुपमा सरकारले हालसम्म मुख्य कार्यलयसहित १२ वटा कार्यालय खोलेको छ । झापास्थित विर्तामोडमा केन्द्रीय कार्यलय र पोखरामा प्रादेशिक कार्यालय रहेका छन् ।

त्यसैगरी इलाममा ३, पाँचथरमा १, तेह्रथुममा १, धनकुटाको हिलेमा १, सोलुखुम्बुको कागेलमा १, प्यूठानको बरडाडामा १ गरी हालसम्म १२ वटा कार्यलय रहेको चिया तथा कफी विकास वोर्डले जानकारी दिएको छ ।

चियाको उत्पादन गुणस्तरीय छ कि छैन ? कति उत्पादन हुन्छ ? उत्पादन के ले निर्धारण गरिरहेको छ ? त्यसलाई कसरी सहजीकरण गर्ने ? किसानहरुका समस्या के के छन् ? यस्ता विषयहरुलाई यी कार्यालयले हेर्दै आएका छन् ।

चिया भिरालो पहाडी क्षेत्रमा उत्पादन हुने नगदे बाली हो । नेपालमा चियाको खेती १ सय ६० वर्ष पहिले इलामबाट शुरु गरिएको पाइन्छ । तर व्यावसायिक रुपमा भने २०२० सालपछि मात्र विस्तार भएको हो ।

झापा, इलाम, पाँचथर, धनकुटा, तेह्रथुम गरी ५ जिल्ला चियामा आत्मनिर्भर बनिसकेका छन् ।

यी जिल्लाबाट फैलिएको चिया खेती पछिल्लो समय सिन्धुपाल्चोक, दोलखा, कास्की, नुवाकोट, रामेछाप, ललितपुर, सोलु, संखुवासभा, ताप्लेजुङ जिल्लामा समेत फैलिएको छ । नेपालका ७७ जिल्लामध्ये १२ भन्दा बढी जिल्लामा हाल चिया खेती भइरहेको छ ।

वार्षिक कति उत्पादन ?

नेपालमा उत्पादन हुने चियाको तथ्यांक हेर्दा आर्थिक वर्ष ०७०/७१ मा २ करोड १० लाख, ०७१/७२ मा २ करोड १ लाख, ०७२/७३ मा २ करोड ४२ लाख मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएको थियो ।

त्यस्तै आर्थिक वर्ष ०७०/७१ मा २० हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा चिया रोपिएको थियो । त्यसैगरी ०७१/७२ मा २६ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा चिया रोपिएको थियो भने ०७२/०७३ मा साढे २७ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा चिया रोपिएको र ०७३/०७४ मा आइपुग्दा २८ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा चिया उत्पादन भइरहेको बोर्डले जनाएको छ ।

चिया निर्यातका क्षेत्रमा हेर्दा आर्थिक वर्ष ०७०/७१ मा ११ हजार ३५७ मेट्रिक टन, ०७१/७२ मा ११ हजार १४५ मेट्रिक टन, ०७२/७३ मा १३ हजार २९० मेट्रिक टन र ०७३/०७४ मा ११ हजार ७४५ मेट्रिक टन चिया निर्यात भइरहेको छ ।

नेपालबाट चिया निर्यात हुने देशहरुमा भारत, पाकिस्तान, बंगलादेश, जर्मन, अमेरिका, जापान रहेका छन् ।

नेपाल चिया खेतीमा आत्मनिर्भर भइसकेको बताउँदै राष्ट्रिय चिया तथा कफी विकास बोर्डका निर्देशक दीपक खनाल भन्छन्–‘चियाका क्षेत्रमा हाम्रो उन्नती राम्रो छ, नेपालले वार्षिक ३ अर्ब रुपैयाँ बराबरको चिया निर्यात गर्दै आएको छ ।’

साथै नेपालले वार्षिक रुपमा ९ करोड मूल्य बराबरको चिया आयात गरिरहेको समेत उनले बताए । नेपालमै प्रशस्त मात्रामा चिया उत्पादन भइरहेको छ तर नेपालीहरुले विदेशी चिया आयात गरिरहेका छन् ।

आयातमा नेपाल डराउनु पर्ने अवस्था नरहेको खनालको भनाइ छ । ‘विश्वका सामान आउनुपर्छ, आयातलाई प्रतिस्थापन गर्नुहुदैँन, बजार प्रतिस्पर्धात्मक हुनुपर्छ’ निर्देशक खनालले खबरहबसँग कुरा गर्दै भने ।

साना किसानको संलग्नता

चिया खेतीमा धेरै जसो साना किसान संलग्न रहेको पाइन्छ । बोर्डका अनुसार १५ हजारभन्दा बढी साना किसानहरुले चियाबाटै जीविकोपार्जन गरिरहेका छन् ।

चिया खेतीको उत्पादन हेर्दा आर्थिक वर्ष ०७२/०७३ मा साढे २ करोड मेट्रिक टन चिया उत्पादन भएकोमा लगभग १ करोड मेट्रिक टन साना किसानबाटै उत्पादन हुने गरेको निर्देशक खनालले बताए ।

प्रकाशित मिति : १५ बैशाख २०७६, आइतबार  ११ : ०७ बजे

जबरर्जस्ती सामुदायिक वनका रुख नकाट्न माग

काठमाडौं । मलुकभरको सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहहरुको छाता सङ्गठन सामुदायिक

स्ट्रबेरी खेतीतर्फ आकर्षित हुँदै दाङका युवा

दाङ – लहरै रोपिएका स्ट्रबेरीका बिरुवामा फलेका फल पाकेर लटरम्म

नेपाल हुँदै भारत प्रवेश गर्न खोज्ने दुई चिनियाँ नागरिक पक्राउ

काठमाडौं । नेपाल हुँदै अवैध रुपमा भारत प्रवेश गर्न खोजेको

नेपालीपन झल्कने गरी विद्यालयको नामकरण गर्न आग्रह

काठमाडौं – काठमाडौं महानगरपालिकाले महानगरभित्रका निजी विद्यालयलाई नेपाली नामकरण गर्न

केजरीवाललाई थप चार दिन हिरासतमा राख्न अनुमति

नयाँ दिल्ली – मदिरा नीति घोटाला प्रकरणमा पक्राउ परेका दिल्लीका