इजरायल र प्यालेस्टाइनी लडाकु समूह हमासबीच गत अक्टोबर ७ मा युद्ध सुरु भएयता पहिलो पटक अस्थायी युद्धविरामको ठोस सम्भावना देखा परेको छ । विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमले कतारको मध्यस्थतामा युद्धविराम सम्झौता हुन लागेको र कुनै पनि बेला यसबारे घोषणा हुने दावी गरेका छन् ।
समाचारमा जनाइएअनुसार युद्धविराम सम्झौतामा हमासले बन्दी बनाएका इजरायली र अन्य विदेशी नागरिकलाई रिहा गर्ने र इजरायलले पनि प्यालेस्टाइनी बन्दीहरुलाई रिहा गर्नेबारे घोषणा हुने अपेक्षा गरिएको छ । बदलामा इजरायलले डेढ महिनायता गाजा क्षेत्रमा गर्दै आएको आक्रमण ५ दिनका लागि स्थगित गर्नेछ । यससँगै हमासको कब्जामा रहेका कञ्चनपुरका विपिन जोशीसँगै अन्य विदेशी र दर्जनौँ इजरायली बन्दीहरु रिहा हुने सम्भावना बढेर गएको छ ।
मंगलबार हमास प्रवक्ता इस्माइल हानियेहले इजरायलसँगै चाँडै युद्धविराम सम्झौता हुनसक्ने सम्भावना रहेको बताएपछि नयाँ आशा पलाएको हो । त्यसैगरी, अर्को प्यालेस्टाइनी लडाकु समूह प्यालेस्टाइनी इस्लामिक जिहादले पनि युद्धविराम सम्झौताको सम्भावनाउच्च रहेको जनाएको छ ।
‘हामी युद्धविराम सम्झौताको नजिक पुगेका छौँ’, फ्रान्सेली समाचार संस्थाएएफपीलाई पठाएको एक विज्ञप्तिमा हानियेहले भनेका छन् । नाम नछाप्ने सर्तमा एएफपीसँग हमास र इस्लामिक जिहादको स्रोतले उनीहरूको संगठन युद्धविराम सम्झौताको शर्तमा सहमत भएको बताएको छ ।
त्यसैगरी, इजरायलका राष्ट्रिय सुरक्षामन्त्री इतमर बेन ग्भिरले पनि यस्तो सम्झौताबारे आफूले जानकारी पाएको जनाएका छन् । यद्यपि इजरायलमा उग्र दक्षिणपन्थी नेताको छवि बनाएका उनले युद्धविराम सम्झौताबारे जानकारी पाएको भएपनि आफू यस्तो सम्झौताको पक्षमा नरहेको स्पष्ट पारेका छन् ।
‘म धेरै नै चिन्तित छु किनभने केही (युद्धविराम) सम्झौताबारे कुरा चलेको छ ।’ राष्ट्रिय सुरक्षामन्त्री बेन ग्भिरलाई उद्धृत गर्दै टाइम्स अफ इजरायलले जनाएको छ, ‘हामीलाई यसबाट अलग्गै राखिएको छ र हामीलाई साँचो कुरा बताइएको छैन ।’ यद्यपि इजरायलले यसबारे आधिकारिक धारणा सार्वजनिक गरेको छैन ।
अस्थायी सम्झौतामा पाँच दिने युद्धविराम समावेश छ । यसमा जमिनमा युद्धविराम र दक्षिणी गाजामा इजरायली हवाइ सञ्चालनको सीमा समावेश छ । बदलामा प्यालिस्टाइनी लडाकु समूहले पक्रिएका ५० देखि एक सय मानिसलाई रिहा गरिनेछ ।
तीमध्ये इजरायली र अन्य मुलुकका मानिसलाई रिहा गरिने भए पनि कुनै पनि सैन्यकर्मीलाई रिहा गरिने छैन । प्रस्तावित सम्झौताअन्तर्गत महिला र बालबालिकासहित करिब तीन सय प्यालेस्टाइनीलाई पनि इजरायली जेलबाट रिहा गरिने छ ।
कतारी टेलिभिजन अलजजिराले कतारको राजधानी दोहा, इजरायलको तेल अभिव, इजिप्टको राजधानी कायरो, गाजा क्षेत्र तथा गाजा र इजिप्टको सीमामा पर्ने रफाह नाकामा रहेका टोलीलाई उद्धृत गर्दै सम्झौतालाई अन्तिम रुप दिने तयारी भइरहेको जनाएको छ । यससँगै कुनै पनि बेला युद्धविराम सम्झौताबारे घोषणा हुनेछ ।
बन्दी आदान प्रदानगर्न रेडक्रस तयार
अल जजिराका पत्रकार हसेम अहलबराले अहिले हमासले रिहा गर्ने बन्दीहरुको विवरणलाई अन्तिम रुप दिने काम भइरहेको जनाएका छन् ।
उनका अनुसार हमासले इजरायली पक्षलाई आफूले रिहा गर्ने बन्दीको नामावली दिने र बदलामा इजरायली जेलमा रहेका प्यालेस्टाइनी बन्दीहरुलाई पनि सोही समयमा रिहागरिनु पर्ने माग गरेको छ ।
हमासले सुरक्षाको कारण देखाउँदै तत्कालै सबै बन्दीहरुलाई एकैसाथ रिहा गर्न नसकिने र युद्धविराम सम्झौताको ५ दिनमा उनीहरुको रिहाइ हुने स्पष्ट पारेको छ । अहलबराले जनाएअनुसार गाजाबाट बन्दीलाई इजरायल लैजान अन्तर्राष्ट्रिय रेडक्रसको टोली तयारी अवस्थामा राखिएको छ ।