काठमाडौँ– प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले अचानक संघीय संसदको चालु अधिवेशन अन्त्य गरेपछि सत्तारुढ नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) को आन्तरिक द्वन्द्व वार कि पारको चरमोत्कर्षमा पुगेको छ ।

पार्टीका एक अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले संसद अधिवेशन अन्त्यको संकेत बुधबार नै पाइसकेका थिए । बिहीबार बिहान खुमलटार पुगेका ओली पक्षधर नेताहरूको अभिव्यक्तिबाट पनि दाहाललाई आफूलाई प्राप्त सूचनामा विश्वास भयो ।

बिहीबार बालुवाटारमा स्थायी कमिटी बैठक सुरु हुनुअघि मन्त्रिपरिषद बैठक बस्न लागेको जानकारी पाएपछि दाहालले प्रधानमन्त्री ओलीलाई तत्कालै भेटेर यसबारेमा सोधेका थिए । ओलीले तिक्ततापूर्ण जवाफ दिएको र त्यहाँ उत्पन्न असहज परिस्थिति महासचिव विष्णु पौडेलले सह्मालेको स्थायी कमिटीका एक सदस्यले बताए ।

प्रधानमन्त्रीले संसद अधिवेशन अन्त्य गरेपछि ओली इतरका नेताहरूले राति अबेरसम्म चरण चरणमा छलफल गरेका छन् । प्रधानमन्त्री ओलीले संसद विघटनको समेत कदम चाल्न सक्ने चार शीर्ष नेताहरू (दाहाल, झलनाथ खनाल, माधवकुमार नेपाल र वामदेव गौतम) को अनुमान छ ।

संसद अधिवेशन नचलेको अवस्थामा आफूमा झन् धेरै शक्ति केन्द्रित गरेर प्रधानमन्त्री ओली नयाँ ‘जङ्गबहादुर’ बन्न सक्ने अनुमान चार नेताको रहेको र यसको सामना कसरी गर्ने भन्ने विषयमा छलफल जारी रहेको स्रोतको भनाइ छ ।

प्रधानमन्त्री ओलीले अध्यादेश जारी गराएर पार्टी फुटको तरबार देखाउन सक्ने अनुमान गर्दै चार नेताले सोहीअनुसार तयारी गर्ने गरी छलफल केन्द्रित गरेका छन् । सकेसम्म पार्टी फुट्नबाट जोगाउने र त्यसो हुन नसके फुटको तयारी गर्ने निष्कर्षको नजिक चार नेता रहेको एक सदस्यले बताए ।

ती सदस्यका अनुसार प्रधानमन्त्री ओलीलाई पार्टी अध्यक्षबाट राजीनामा गराउने पहिलो प्राथमिकता हुनेछ । उनी यसमा तयार भए बाँकी अवधि पनि सरकार उनैले चलाउने छन् । यस विपरीत प्रधानमन्त्री पद त्याग्न तयार भए उनी पार्टीका दुई मध्येका एक अध्यक्ष रहने छन् ।

यी दुवै विकल्पमा ओली तयार नभए एक चौथाइ सदस्यको हस्ताक्षरले प्रतिनिधिसभाको विशेष अधिवेशन बोलाएर प्रधानमन्त्रीबाट हटाउने प्रक्रिया पनि हुन सक्नेछ । यो अवस्था आए पनि पार्टी विभाजन नै हुनेछ ।

शनिबार स्थायी कमिटी बैठकसम्ममा दुवै पक्षले वार कि पारको अन्तिम तयारी गर्नेछन् । स्थायी कमिटी सदस्य गणेश शाहका अनुसार ओलीको कार्यशैलीबाट सरकार र पार्टी दुवै धरापमा पर्छन् भन्नेमा चार शीर्ष नेताहरू एकमत देखिन्छन् । छिमेकीसँगको सम्बन्ध थप खराब बन्दै जाने पनि उनीहरूको ठहर छ ।

यसो भए पनि ओलीलाई एक पदमा कायम राखेर पार्टी एकताका बाँकी काम अघि बढाउने मध्यमार्गमा चार नेता दाहाल, खनाल, नेपाल र गौतम सहमत छन् ।

स्थायी कमिटीको चालु बैठकले पार्टीको द्वन्द्व समाधानमा ठोस निकास दिन नसके ओली थप निरंकुश हुँदै जाने नेताहरूको ठहर छ । ओली पक्षका नेताहरूले संसद अधिवेशन अन्त्यसँगै आफू बलियो भएको आभास दिन थालेका छन् । एक नेताले ओलीलाई संसदीय प्रक्रियाबाट अपदस्थ गरेर देखाउन चुनौती दिए ।

ओलीनिकट एक स्थायी कमिटी सदस्यका अनुसार प्रधानमन्त्रीमाथि सम्भावित अविश्वास प्रस्ताव छल्न संसद अधिवेशन अन्त्य गरिएको हो । अध्यादेश आउने होइन, अध्यादेश आउने कुरा ओलीका विपक्षीहरूको भयमात्रै हो ।

अर्का एक सदस्यले पार्टी एकता बचे नेताहरूलाई धन्यवाद दिऊँला भने । उनका अनुसार पार्टी फुटको संघारमा छ । शनिबार हुने स्थायी कमिटी बैठक अघि कुनै समाधान ननिस्के पार्टी फुट्न सक्नेछ ।

दाहाल निकट मानिने एक सदस्यले एक नम्बर अध्यक्ष (ओेली) पार्टी फुटाउन तयार भए अर्का अध्यक्ष (दाहाल) पनि तयार हुने बताए । सकेसम्म ओलीलाई पार्टी पद्धतिमा ल्याएर पार्टी एकता जोगाउने प्रयास हुनेछ ।

मझधारका एक सदस्यले भने ध्वंशै हुनेजस्तो अवस्था आइहाले  नेताहरूले सहमतिको कुनै न कुनै विन्दु फेला पार्ने विश्वास प्रकट गरे ।

अमेरिकी सहयोग नियोग मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेशनसँगको सम्झौता अनुमोदन नहुने र आफूलाई अपदस्थ गर्न सक्ने संसद अधिवेशनको औचित्य नदेखेरै ओलीले अधिवेशन अन्त्य गराएका हुन् । यसो भएपछि कम्तीमा छ महिना उनलाई कसैले सजिलै अपदस्थ गर्न सक्नेछैन ।

चार नेताको गठबन्धले प्रधानमन्त्री ओलीले राजनीतिक दलसम्बन्धी तीन महिनाअघिको अध्यादेश ब्युँताएर पार्टी फुटाउन सक्ने अनुमान गरेका छन् । निर्वाचन आयोगमा नेकपा एमाले दर्ताका लागि परेको निवेदनलाई नेताहरूले संयोगमात्रै नभई सुनियोजित ठानेका छन् ।

एक नेताका अनुसार ओली निकटका केही सांसदको सक्रियतामा अति निकटस्थ व्यक्तिहरूको नाम राखेर नेकपा एमाले दर्ताको निवेदन हालिएको हो । यसलाई पार्टी फुटाउने सुनियोजित षड्यन्त्रका रूपमा चार नेताको समूहले बुझेको छ ।

ओली निकटस्थ उनको राजीनामा मागिरहेका चार नेता पार्टी फुटाउन तयार हुने छैनन् भन्ने निष्कर्षमा छन् ।

नेकपाको यो चरम द्वन्द्व कुन परिणाममा टुङ्गिने हो सम्भवत आउँदो साताभरिमा प्रष्ट भइसक्नेछ ।