जनकपुर– इस्लाम धर्मावलम्बीहरुको पवित्र पर्व रमजान शुरु भएको छ ।

मंगलबार राति इस्लाम धर्मावालम्बीहरुले चन्द्रमाको दृष्यावलोकन गरी रमजान शुरु गरेका हुन् । एक महिना सम्म चल्ने रमजानको मंगलबार रातिदेखि विशेष नमाज (तराबी) र बुधबारदेखि उपवास (रोजा) बस्न शुरु भएको हो ।

मोलना शैखको अनुसार हिजरी सम्वतको १२ महिनामध्ये रमजानुल मुबारक पवित्र र एवादत (उपासना) गर्ने महिना समेत हो । रोजा बस्ने प्रत्येक मुसलमानले बिहान ३ बजेर ४४ मिनेटदेखि बेलुका ६ बजेर ४९ मिनेट सम्म रोजा बस्छन् । रमजान उर्दू क्यालेण्डर अनुसार हिजरी संवत् १४४० हो भने रमजान महीना नवौँ महीना हो । रमजान महीनामा मुसलमानको सबै भन्दा ठूलो ग्रन्थ कुरान अवतरण भएको हो भने यो महीनामा अल्लाहको कृतज्ञता प्राप्त हुने विश्वास छ ।

रमजान महिनामा दिनभरीको रोजा समाप्त गर्ने बेला मस्जिदमा गएर सामूहिक रुपमा भोजन गर्ने परम्परा छ । रोजा अवधिसम्म कुनै प्रकारको गल्त कार्य नगर्ने विश्वास लिएर रोजा बस्ने गरिन्छ ।

रोजा अवधिसम्म इस्लाम धर्मावलम्बीहरु बिहान सूर्य उदाएदेखि सुर्यास्त नहुँदासम्म प्रत्येक दिन केही नखाइ ब्रत बस्ने गर्छन् । एक महिना सम्म चल्ने रमजानमा मुस्लिमहरुले आफ्न्तको घरमा गएर मिठा प्रकार खाएर शुभकामना दिने गर्छन् ।

सामाजिक सद्भाव बढाउँदै

मुस्लिम समुदायका १० वर्ष भन्दा माथिको सबै मानिसहरु रोजा बस्ने प्रचलन रहेको जनकपुर उप–महानगरपालिका–६ स्थित रहेको अलजामे अतुल हनफियातुल गौसिया मस्जिदका मोलाना मोहमद शैख नईमले बताए ।

‘ईदको अवसरमा इस्लाम समुदायको घरमा मिठामिठा परिकारहरु बनाएर खाने र खुवाउने प्रचलन छ,’ उनले भने, ‘मुस्लिम समुदायका प्रत्येक व्यक्तिले एक आपसमा सद्भाव बढाउनको लागि वर्ष भरी गरेको आम्दानीबाट मिठो खानेकुराको प्रकार गरिव, असहाय र आफन्तजनलाई खुवाउने गर्छन् ।’

दान दिनु, गरिब र दीन दुःखीलाई सेवा गर्नु तथा जकात निकाल्नु यो महीनाको ठूलो विशेषता रहेको उनले जनाए ।

‘यो महीना हाम्रो लागि निकै महत्वपूर्ण छ,’ उनले भने, ‘यो पर्वमा मुसलमानका पाँच आधार स्तम्भमा हज बाहेक सबै स्तम्भ पूरा हुने गर्दछ । शरीरलाई चोखो राखेर मात्र रोजा बस्नुपर्छ । रोजा बसेको मानिसले कुनै प्रकारको झुट र गलत कार्य गर्दैनन् ।’

पछिल्लो केही समय यता रोजा बस्ने मानिसहरुको कमी आएको पाइएको छ । परिवर्तित समाजले गर्दा रोजा बस्ने मानिसहरुको संख्यामा कमी आएको उनले बताए ।

धर्मप्रति आस्था भएको र सत्य एवं कुरानलाई मान्ने व्यक्तिले रोजा बस्नु पर्ने उनको भनाइ छ । मुस्लिम धर्मप्रतिको आस्था र कुरानलाई मान्ने व्यक्ति रोजा नबस्नुको कुनै औचित्य नरहेको उनले औल्याए ।

नशालु पदार्थमा रोक

रोजा बसेको मानिसले रक्सी, चुरोट, खैनी, गुट्खा आदि पदार्थ खान नपाउने परम्परा रहेको धर्मगुरुहरुको भनाइ छ । त्याग, तपस्या र बलिदान सबै जोडिने यो पर्वमा मुसलमान रोजा बस्नुलाई गर्व मान्दछन् ।

नाबालक, बिरामी, घातक रोग लागेका र गर्भवती महिलालाई रोजा बस्न अनिवार्य नभएको उनले बताए ।

रोजा आत्मशुद्धिको प्रतिक रहेको जनकपुर –५ बस्ने जाकिर खानले बताए । ३० दिनका लागि गरिने रोजाका तीन पाटाहरु रहेको उनले बताए ।

शुरुको १० रातलाई ‘रकमत’भनिन्छ, जसमा अल्लाहले विशेष कृपा गर्छन् भन्ने विश्वास रहि आएको छ । ९२ किलो मिटर दुरी बराबरको यात्रा गर्दा, महिला महिनाबारिको अवस्था हुदाँ वा अन्य अवस्थामा रोजा छोड्न सकिने प्रावधान रहे पनि पछि ऋणको रुपमा रोजा राख्नुपर्ने किंवदन्ति रहेको उनको भनाइ छ ।