चतरा– सुनसरीको बराहक्षेत्र नगरपालिकाले आव २०८२-८३ का लागि १ अर्ब ६ लाख ९५ हजार ३ सय ७९ रुपैयाँको बजेट सार्वजनिक गरेको छ ।
१६औं नगर सभामा आगामी आवका लागि बजेट प्रस्तुत गर्दै उपप्रमुख नन्दकुमारी सुनुवारले ११ वटा वडा रहेको नगरमा ८० लाख रुपैयाँको सिलिङ बजेट तोकिएको बताइन् । यस्तै नगरतर्फको पुँजीगत बजेट २० करोड ९१ लाख ३९ हजार ३ सय ७९ रुपैयाँ रहेको छ । नगरको चालु खर्च भने १५ करोड ८८ लाख रुपैयाँ रहेको छ ।
आन्तरिक आय लगातार अधोगतितर्फ गइरहेको नगरपालिकाले आगामी आवका लागि ७ करोड ३६ लाख ५१ हजार रुपैयाँ आन्तरिक आय उठाउने अनुमान गरेको छ ।
आव २०७७-७८ मा १५ करोड ५१ लाख रहेको आन्तरिक आय आव २०७८-७९ मा २६ करोड ५८ लाख पुगेको थियो । त्यसदेखि यता आन्तरिक आय लगातार घट्दै गइरहेको छ । आव २०७९-८० मा आइपुग्दा ९ करोडमा घटेको आन्तरिक आय २०८०-८१ मा ६ करोड ३५ लाखमा झरेको थियो ।
२०८१-८२ मा ४ करोड ३० लाख १५ हजार १ सय ११ रुपैयाँ मात्र यथार्थ आम्दानी गर्न सकेको छ । नगरले चालू आवमा ७ करोड ३५ लाख रुपैयाँ राजस्व उठाउने प्रक्षेपण गरिएकामा ५८.५२ प्रतिशत मात्र राजस्व प्राप्त गरेको हो ।
नगरपालिकाले चालु तथा पुँजीगत गरी ४७ करोड १ लाख रुपैयाँ संघीय सशर्त अनुदान प्राप्त गरेको छ । संघबाट ७५ लाख रुपैयाँ विशेष अनुदान पाएको बराहक्षेत्रले ३ करोड ४१ लाख रुपैयाँ समपूरक अनुदान प्राप्त गरेको छ । संघबाट १९ करोड ३४ लाख रुपैयाँ वित्तीय समानीकरण अनुदान पाएको छ भने राजस्व बाँडफाँडअन्तर्गत १५ करोड ९४ लाख ५७ हजार ३ सय ७९ रुपैयाँ प्राप्त गरेको छ ।
प्रदेश अनुदानअन्तर्गत वित्तीय समानीकरण शीर्षकमा १ करोड ८२ लाख ५० हजार रुपैयाँ, सशर्त अनुदान २ करोड ३० लाख ५६ हजार रुपैयाँ, समपूरक अनुदान १ करोड रुपैयाँ र राजस्व बाँडफाँडअन्तर्गत १ करोड ११ लाख ८१ हजार रुपैयाँ प्राप्त गरेको छ ।
संघ तथा प्रदेशबाट चालु आवमा ७२ करोड ७८ लाख ४३ हजार २ सय ५६ रुपैयाँ प्राप्त गरेको यथार्थ आयको ७९।८२ प्रतिशत खर्च भएको बताइन् ।
नीति तथा कार्यक्रमबाटै ‘आउट’ कृषि एम्बुलेन्स
चालु आर्थिक वर्षमा कृषकलाई राहत दिने उद्देश्यले ल्याइएको कृषि एम्बुलेन्स सञ्चालन गर्ने नीति कार्यक्रमबाटै ‘आउट’ गरिएको छ ।
सञ्चारमाध्यमले महत्वका साथ प्रकाशन गरेको नीति नै कार्यक्रमबाट निकालिएको हो । नगरको समृद्धिका लागि निर्धारण गरिएको क्षेत्र कृषि क्षेत्रकै महत्त्वपूर्ण कार्यक्रम कार्यान्वयन नगरी नीतिबाटै निकालिएको हो ।
महत्वाकांक्षी कार्यक्रम ल्याइने नीति कार्यान्वयन नहुँदा आगामी आर्थिक वर्षको कार्यक्रमलाई समेत संशयका दृष्टिले हेर्नुनपर्ने अवस्था सिर्जना भएको छ ।
नगरले विकासका आधारका रूपमा ‘कृषि, पर्यटन र दिगो पूर्वाधार’ को नारालाई निरन्तरता दिएको छ । आगामी आर्थिक वर्षका लागि नगरले कृषिलाई पर्यटनसँग जोड्ने नीति ल्याएको छ ।
त्यसबाहेक कृषि क्षेत्रमा नयाँ कार्यक्रम छैनन् । गत आर्थिक वर्षदेखि नीतिमा आएका कार्यक्रम तर कार्यान्वयन नभएका कार्यक्रम दोहोरिएका छन् ।
बराहक्षेत्र-६ र ९ स्थित श्रीलंका टप्पुका जग्गामा उत्पादनमा आधारित कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने, कृषि उपजको प्रशोधन र ब्रान्डिङ गर्ने, कृषि मेला र अन्तर्कृया सञ्चालन गर्ने, कृषि अनुसन्धानका कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने, उत्पादनका आधारमा कृषि व्यवसायीलाई अनुदान दिने, कृषि सचेतना र प्रचारका लागि मिडियाको प्रयोग गर्ने, नगरलाई बीउ विजनमा आत्मनिर्भर बनाउने साथै जङ्गली हात्तीलगायतका जनावरले क्षति पुर्याएका किसानलाई तत्काल राहत उपलब्ध गराउने नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ ।
नगरले प्रदेश र सङ्घीय सरकारसँग समन्वय गरेर कृषि क्षेत्रको विकास गर्ने उल्लेख गरेको छ । यसमा कृषकको लगानीका आधारमा उत्पादनको मूल्य प्राप्त गर्ने, कृषिलाई प्रविधिमा जोड्ने साझा सुविधा केन्द्र स्थापना गर्नेलगायतका कार्यक्रम छन् ।
पर्यटनमा प्रचार र होमस्टे, ‘पहल’ गर्ने नीति
बराहक्षेत्र नगरपालिकाले विकासका आधारका रुपमा अघि सारेको पर्यटन क्षेत्रको विकासका लागि प्रचारप्रसार गर्ने, होमस्टे बनाउने र पर्यटन क्षेत्रको विकासका लागि पहल गर्ने नीति लिएको छ ।
कोशी प्रदेश भ्रमण वर्षलाई सफल बनाउन धरतीको पहिलो तीर्थ बराहक्षेत्र जाऔं अभियान सञ्चालन गर्ने भएको छ । नगरले नीति तथा कार्यक्रममा कोशी किनार क्षेत्रमा पर्यटकीय गतिविधिलाई बढवा दिन सम्भाव्यता अध्ययन तथा पूर्वाधार विकासको लागि आवश्यक पहल गर्ने उल्लेख गरेको छ ।
यस्तै बराहक्षेत्रमा रहेका धार्मिक मठ, मन्दिर, ऐतिहासिक तथा पुरातात्विक सम्पदाहरुको संरक्षण, सम्वर्द्धन तथा सौन्दर्यीकरणका लागि संघीय सरकार प्रदेश सरकार र नगरपालिकाको साझेदारीमा पूर्वाधार निर्माणका कार्यक्रम सञ्चालन गरिने उल्लेख गरेको छ ।
नगरले पर्यटन क्षेत्रमा नयाँ नारा ल्याएको छ- पर्यटक टिकाउ, आय बढाऔं। यस्तै अन्य प्रदेशको स्थानीय स्रोत साधनको प्रयोग, साँस्कृतिक अभ्यास तथा पर्यटक आकर्षणको व्यवसायिक सफलता प्राप्त गरेका क्षेत्रहरूको अवलोकन भ्रमण गरी अनुभव आदान प्रदान गर्ने कार्यक्रम ल्याएको छ ।
नीति तथा कार्यक्रममा भनिएको छ, ‘२०८० चैत्र २८ गते देखि २०८१ बैशाख २८ सम्म सञ्चालन भएको १२ वर्षे महाकुम्भ मेलाको सफलतालाई मध्यनजर गर्दै आगामी दिनमा १२ वर्षे महाकुम्भ र ६ वर्षे अर्ध कुम्भ मेलाको सञ्चालनलाई थप व्यवस्थित गराइनेछ ।’
प्रतिक्रिया