झापा – बाह्रदशी गाउँपालिका – २ राजगढका वीरवहादुर कार्की दुई दिनअघि विषालु सर्पको डसाइका कारण बिरामी परे । यतिबेला उनको नेपाली सेनाले सञ्चालनमा ल्याएको झापाको चारआलीस्थित सर्पदंश उपचार केन्द्रमा उपचार भइरहेको छ ।

गोमन सर्पले डसेको डेढ घण्टाभित्र सर्पदंश उपचार केन्द्र चारआली आइपुगेका कार्कीले उपचारपछि अहिले नयाँ जीवन पाएका छन् ।

सर्पदंशका कारण बिरामी पर्ने कार्की ग्रामीण क्षेत्रका एक प्रतिनिधि मात्र हुन् । कतिपयले त सर्पको टोकाइबाट ज्यानसमेत गुमाउने गर्छन् ।

वर्षायाम शुरु भएसँगै झापामा सर्पदंशका बिरामी बढेका छन् । ग्रामीण क्षेत्रका सर्वसाधारण सर्पको टोकाइबाट हरेक वर्ष धेरै पीडित हुने गरेका छन् ।

प्रत्येक वर्ष झापामा झण्डै ३ हजार ५ सय जना सर्पको टोकाइबाट बिरामी पर्ने गरेका छन् । सर्पदंश उपचार केन्द्र चारआलीको तथ्याङ्क अनुसार गत वर्ष १ हजार ३ सय ३६ जना सर्पदंशका कारण बिरामी भएका छन् ।

जसमध्ये ३१ जनालाई विषालु सर्पले डसेको थियो । झापासहित देशभर नै विषालु सर्पले मानिसहरु प्रभावित हुने गरेको सर्पदंश उपचार केन्द्र चारआलीका डा.सुलभ श्रेष्ठ बताए ।

झापामा सर्पदंश उपचार केन्द्र चारआली सहित नेपाल रेडक्रस सोसाइटीले सञ्चालनमा ल्याएको सर्पदंश उपचार केन्द्र दमक र कनकाई नगरपालिकाको कोटिहोममा रहेको सहारा सर्पदंश उपचार केन्द्रबाट पनि सर्पदंशका बिरामीले उपाचार पाउँदै आएका छन् । दमक र कनकाई नगरपालिकामा रहेको सर्पदंश उपचार केन्द्रमा पनि उपचार गराउनेको संख्या पनि उस्तै छ ।

सर्पदंश उपचार केन्द्र चारआलीमा चालू आर्थिक वर्षको वैशाख,जेठ र असारको दोसो हप्तासम्ममा सर्पदंशको उपचार गराउनेको संख्या २ सय ५० रहेको छ भने दमकमा वैशाख र जेठमा मात्रै १ सय ६८ जनाले सर्पदंशको उपचार गराएका छन् ।

चेतनाको अभावले ग्रामीण क्षेत्रमा अझै पनि सर्पले डसे झारफुक गर्ने चलन हटेको छैन । सर्पले डसेका व्यक्तिलाई समयमा अस्पतालसम्म नपुर्‍याउँदा कतिपयले अकालमै ज्यान गुमाउने गरेको सर्पदंश उपचार केन्द्रका प्रविधिकहरु बताउँछन् ।

‘मानिसहरु सर्पले डसेपछि आत्तिने तथा चेतनाकै अभावको कारण समस्यामा पर्ने गरेका छन्’, सर्पदंश चारआलीका प्रविधिक डा.शुलभ श्रेष्ठले भने, ‘सर्पले डसेपछि आफू भएकै ठाँउमा बस्ने र आफन्तलाई बोलाएर अस्पताल ल्याइहाल्नुपर्छ ।”

सर्पदंश उपचार केन्द्र व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष दुर्गाप्रसाद भट्टराईका अनुसार सर्पदंश उपचार केन्द्र चारआलीमा भेन्टिलेटरको अभावका कतिपय बिरामीको उपचारमा समस्या हुने गरेको छ ।

सर्पदंशका कारण हरेक वर्ष झापामा कति मानिसले अकालमा ज्यान गुमाउँदै आएका छन् त्यसको यकिन तथ्याङ्क छैन । तर, सर्पदंशका कारण बिरामीको संख्या थपिने क्रम भने हरेक वर्ष बढ्दो छ ।