गर्भधारण हरेक महिलाको जीवनमा महत्वपुर्ण हुन्छ । तर विभिन्न कारणले धेरैले समयमा गर्भधारण गर्न सक्दैनन् ।

गर्भधारण नहुनुमा यौन दुर्बलता, वंशानुगत समस्या, ३५ वर्षभन्दा माथिको उमेर लगायतका कारण हुनसक्छन । यस अलावा अन्य निम्न कारणले पनि गर्भधारण नहुन सक्छ ।

१. यौन सक्रियता
गर्भधारण हुनमा एकै पटकको यौन मात्र उपयोगी नहुन सक्छ । कतिपय अवस्थामा पर्याप्त यौन कार्य नहुँदा पनि गर्भधारण नहुन सक्छ । जसकालागी यौन अपरिहार्य छ ।

यौन केवल बच्चा जन्माउन मात्र नभई सम्बन्धका सुमधुर बनाउन पनि जरुरी छ । उचित यौन सक्रियताले महिलाको हर्मन सक्रिय भई प्रजननका दृष्टिले सक्षम बनाउने गर्दछ ।

२. अत्याधिक तौल
बढी तौल गर्भधारण नहुनुमा एक कारणमा पर्दछ । यसमा महिला भन्दा पनि पुरुषको तौल मुख्य कारक हुन्छ ।

अमेरिकाको नेसनल इन्स्टिच्युट अफ हेल्थका अनुसार तौल बढी भएका अर्थात् धेरै मोटोपन हुने जोडीको ठिक्क तौल भएका जोडीले भन्दा सन्तान जन्माउने संभावना ५९ प्रतिशत कम रहन्छ ।

२. तनाव
हरेक गर्भवती महिलाले गर्भको बच्चालाई असर पर्ने भएकोले तनावमुक्त हुनु पर्दछ । तर, गर्भवती हुन चाहने जोडी पनि तनावमुक्त हुनु आवश्यक छ ।

ह्युमन रिप्रोडक्समा प्रकाशित अध्ययन अनुसार बढी तनाव लिने महिला वा पुरुषमा अन्य साधारण जोडीको तुलनामा बच्चा जन्माउन नसक्ने खतरा दोब्बर हुन्छ ।

४. जिममा धेरै जाने
हुनत व्यायाम फाइदाजनक छ । बच्चा जन्माउने अवस्थापूर्व पनि गर्भवती महिलाले सामान्य व्यायाम गर्नु पर्दछ । तर, गर्भवती हुन चाहने महिलाले सामान्य व्यायाम मात्र गर्नुपर्छ ।

अत्याधिक व्यायामले महिलालाई गर्भधारण गर्ने क्षमतामा ह्रास ल्याउँछ ।

५. धेरै स्क्रिन हेर्नु
अत्यधिक टेलिभिजन, मोवाइल, ल्यापटप हेर्ने र निष्क्रिय जीवन बिताउने पुरुषको वीर्यमा ह्रास हुन्छ ।

ब्रिटिश जर्नल अफ स्पोर्ट मेडिसियनमा प्रकाशित अध्ययन अनुसार सातामा २० घण्टा भन्दा बढी टेलिभिजन हेर्ने पुरुषमा वीर्यको तीब्रता ४४ प्रतिशतले घट्दछ ।