आज जेठ ५, २०८० या अंग्रेजी क्यालेन्डर अनुसार मे १९, २०२३ । तपाईँले थाहा पाउनुपर्ने आज संसारभर भएका प्रमुख घटनाहरू यसप्रकार रहेका छन् ।

‘केही’ अरब नेताले रुसी आक्रमणलाई आँखा चिम्ले : युक्रेनी राष्ट्रपति

युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले साउदी अरबमा शुक्रबार आयोजित अरब लिगको शिखर सम्मेलनलाई सम्बोधन गर्दै केही अरब नेताहरूले आफ्नो देशमा रूसले गरेको आक्रमणको भयावह अवस्थालाई बेवास्ता गरेको आरोप लगाएका छन् ।

“दुर्भाग्यवश, संसारमा र यहाँ केहीले रुसी जेलको पिंजडा र अवैध कब्जालाई आँखा चिम्लेका छन्,” जेलेन्स्कीले शिखर सम्मेलनमा उपस्थित नेताहरूसँग भने । उनले उनीहरूलाई युद्धलाई ‘इमानदारीपूर्वक हेर्न’ आग्रह गरे ।

सन् २०२२ को फेब्रुअरीमा रूसले युक्रेनमाथि आक्रमण गरेपछि जेलेन्स्कीले रेड सीको तटीय शहर जेद्दाको शिखर सम्मेलनमा अपर्झट सहभागी भएका हुन् ।

अरब लिगका एक अधिकारीले एएफपीलाई बताएअनुसार उनलाई निमन्त्रणा साउदी अरबबाट गएको हो । साउदी अधिकारीहरूले टिप्पणीको लागि गरिएको अनुरोधलाई कुनै जवाफ दिएनन् ।

यो शिखर सम्मेलनले सिरियाली राष्ट्रपति बशर अल असदको अरब लीगको पुनरागमनलाई पनि सङ्केत गर्दछ ।

जेलेन्स्कीले युक्रेनको युद्धले सन् २०१४ मा रुसले कब्जा गरेको क्रिमियाली प्रायद्वीपका मुसलमानहरूलाई कसरी प्रभावित पारेको छ भन्नेबारे प्रकाश पारेका थिए ।

उनले भने, “क्रिमिया रूसी कब्जामा परेको पहिलो राज्य थियो र अहिलेसम्म कब्जा गरिएको क्रिमियामा दमनको सिकार भएकामध्ये अधिकांश मुसलमान छन् ।”

जेलेन्स्कीले युक्रेनको ‘क्षेत्रीय अखण्डता’ लाई समर्थन गरेकोमा साउदी युवराज मोहम्मद बिन सलमानलाई धन्यवाद दिँदै ‘रुसी जेलको पिंजडाबाट जनतालाई बचाउन’ एकताबद्ध हुन आह्वान गरे ।

जेलेन्स्की पोल्याण्डबाट आएको फ्रान्सेली सरकारी विमानबाट साउदी अरब उडेको साउदी अरबका लागि फ्रान्सेली राजदूतले ट्वीटरमा जानकारी दिएका छन् ।

विश्वका ४३ देशका एक अर्ब मानिस हैजाको जोखिममा

विश्वका ४३ देशका एक अर्ब मानिस हैजाको जोखिममा रहेको संयुक्त राष्ट्रसङ्घले जनाएको छ ।

संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय स्वास्थ्य एजेन्सी डब्लुएचओले सङ्क्रामक रोगसँग जुध्नका लागि ६४ करोड अमेरिकी डलर माग गरेको तर युद्धलाई तीव्रता दिन जति लामो समय लाग्छ, स्थिति त्यति नै खराब हुँदै जाने बताएको छ ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्लुएचओ) ले खोप अभियान नराम्ररी प्रभावित भएको जनाएको छ ।

“डब्लुएचओका अनुसार ४३ देशका एक अर्ब मानिस हैजाको जोखिममा छन्,” डब्लुएचओका कार्यक्रम व्यवस्थापक हेनरी ग्रेले भने ।

यस वर्ष अहिलेसम्म २४ देशमा हैजाको प्रकोप देखिएको छ भने गत वर्षको मे महिनामा १५ देशमा हैजाको प्रकोप देखिएको थियो ।

पछिल्लो समय हैजाबाट सामान्यतया प्रभावित नभएका देशहरू प्रभावित भइरहेका छन् र मृत्युदर १०० भन्दा धेरै बढी छ ।

गरिबी, द्वन्द्व, जलवायु परिवर्तन र त्यसले निम्त्याएको जनसङ्ख्या विस्थापनका कारण सङ्क्रमण बढेको ग्रेले बताए ।

उनले भने, “हैजाबाट प्रभावित देशहरूको सङ्ख्या बढ्दै जाँदा, रोकथाम र प्रतिकार्यका लागि उपलब्ध स्रोतहरू अझ कम फैलिएका छन् ।’’

ओरल हैजाको भ्याक्सिन एउटा उदाहरण हो । यस वर्ष एक करोड ८० लाखभन्दा बढी डोज माग गरिएको छ तर ८० लाख मात्र उपलब्ध गराइएको छ र त्यसैले रोकथामका अभियानहरू रोकिएका छन् ।

ग्रेले भने, “पूर्ण दुई डोजको साटो पहिलो खोप सबैलाई दिने र हैजाको प्रभावलाई नियन्त्रण गर्ने प्रयास गरिएको छ ।”

“यो दृष्टिकोण अन्धकारमय छ,” उनले भने ।

डब्लुएचओले आगामी १२ महिनामा ४० भन्दा बढी देशका लागि १६ करोड अमेरिकी डलर उपलब्ध गराउने लक्ष्य राखेको छ । यसले संयुक्त राष्ट्र सङ्घीय बाल निकाय युनिसेफसँग समन्वय गरेर काम गरिरहेको डब्लुएचओले हैजाको समस्यालाई नियन्त्रण गर्न ४८ करोड अमेरिकी डलर आवश्यक रहेको जनाएको छ ।

युनिसेफका जनस्वास्थ्य आपतकालीन एकाइका प्रमुख जेरोम फाफम्यान जाम्ब्रुनीले गत नोभेम्बरमा युनिसेफले हैजा नियन्त्रणका लागि १५ करोड अमेरिकी डलर मागेको उल्लेख गरे । जेनेभामा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा उनले भने, “यो सावधानीको लागि सूचना हो ।”

उनले थपे, “महामारीले हाम्रो अगाडि गरिबको ज्यान लिइरहेको छ र यसलाई कसरी रोक्ने भन्ने हामीलाई ठ्याक्कै थाहा छ तर हामीलाई विश्व समुदायबाट थप सहयोग र कम जडता को आवश्यकता छ । यदि हामीले अहिले नै कदम चालेनौं भने यो अझ खराब हुनेछ ।”

हैजा सामान्यतया दूषित खाना वा पानीको माध्यमबाट सर्ने एक रोग हो ।

विशेष गरी साना बच्चाहरूको लागि जोखिम निम्त्याउने यो रोगका कारण झाडापखाला र उल्टी हुने गर्छ ।

जी ७ सम्मेलनमा सहभागी हुन विश्वका शीर्षस्थ नेताहरु हिरोसिमा पुगे

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन, बेलायतका प्रधानमन्त्री ऋषि सुनक र फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रों शुक्रबार जापानको हिरोसिमा पीस मेमोरियल पार्क पुगेका छन् ।

जापानी प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदाले उनीहरूलाई हिरोसिमा शान्ति स्मृति उद्यान (हिरोसिमा पीस मेमोरियल पार्कमा) स्वागत गरेका छन् ।

हिरोसिमा पीस मेमोरियल पार्कको भ्रमणका लागि अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन उनकी पत्नी जिल बाइडेनसँगै छन् । त्यसैगरी, बेलायतका प्रधानमन्त्री ऋषि सुनकले आफ्नी पत्नी अक्षता मूर्तिसँग हिरोसिमा पीस मेमोरियल पार्कको भ्रमण गर्दैछन् ।

हिरोसिमा पीस मेमोरियल पार्क (गेनबाकु डोम) सन् १९४५ अगस्ट ६ मा संसारको पहिलो आणविक बम खसालिएको घटनाको दुःखद स्मृतिमा निर्मित संरचना हो ।

अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन, बेलायतका प्रधानमन्त्री ऋषि सुनक, फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रों र इटालीका प्रधानमन्त्री जर्जिया मेलोनी यही मे १९ देखि २१ सम्म हिरोसिमामा हुने जी–७ शिखर सम्मेलनमा सहभागी हुन जापान पुगेका हुन् ।

जी–७ समूहमा जापान, इटाली, क्यानडा, फ्रान्स, अमेरिका, बेलायत र जर्मनी रहेका छन् । जापानले आफ्नो जी–७ अध्यक्षताअन्तर्गत अष्ट्रेलिया, ब्राजिल, कोमोरोस, कुक टापु, भारत, इन्डोनेसिया, दक्षिण कोरिया र भियतनामका नेताहरूलाई आमन्त्रित गरेको छ ।

जी–७ शिखर सम्मेलन यसका सदस्य राष्ट्रहरू फ्रान्स, संयुक्त राज्य अमेरिका, बेलायत, जर्मनी, जापान, इटाली र क्यानडा (रोटेटिंग प्रेसिडेंसीको क्रममा), र युरोपेली संघका नेताहरूका लागि वार्षिक अन्तर्राष्ट्रिय मञ्च हो । युरोपेली परिषद्का अध्यक्ष चार्ल्स मिशेलले हिरोसिमामा हुने जी–७ बैठकमा युरोपेली संघको प्रतिनिधित्व गर्दैछन् ।

भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी पनि मे १९ मा हिरोसिमा पुग्दैछन् । उनी पनि मे २०–२१ मा हुने जी–७ शिखर सम्मेलनमा सहभागी हुनेछन् ।

विश्व राजनीतिका प्रमुख नेताहरुलाई स्वागत गर्दै जापानी प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदाले आफ्नो सन्देशमा भनेका छन् ‘मे १९ देखि २१ सम्म जी–७ शिखर सम्मेलन मेरो गृहनगर हिरोसिमामा हुँदैछ । हिरोसिमा हरियाली चुगोकु हिमालले घेरिएको, शान्त सेतो अन्तर्देशीय सागरको अनुहारमा रहेको सुन्दर शहर हो ।’

‘म साँच्चै जी–७ नेताहरूलाई हिरोसिमामा स्वागत गर्न आतुर छु । यस वर्ष विश्वको ध्यान जापानमा केन्द्रित हुँदा यो सुन्दर परिदृश्य, परम्परागत संस्कृतिबाट विश्वलाई हाम्रो देशको आकर्षण देखाउने ठूलो अवसर हुनेछ।’ उनले भनेका छन् ।

यसअघि मे १८ मा जापानी प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदाले अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनसँग भेटवार्ता गरेका थिए । उनले बेलायती समकक्षी ऋषि सुनकसँग पनि भेटवार्ता गरेका छन् । किशिदाले जी ७ शिखर सम्मेलनमा भाग लिन हाल जापानमा रहेका इटालीका प्रधानमन्त्री जर्जिया मेलोनीसँग पनि भेट गरेका छन् ।

यसैबीच जी–७ का नेताहरूले शुक्रबार जापानको हिरोसिमास्थित हिरोसिमा शान्ति स्मारक उद्यानमा माल्यार्पण गरेका छन् । उनीहरूले हिरोसिमा पीस मेमोरियल पार्कमा वृक्षरोपण पनि गरेका छन् । हिरोसिमा मेमोरियलमा माल्यार्पण गरेपछि नेताहरूले सामूहिक तस्बिर समेत खिचेका छन् ।

जापानी प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदा, युरोपेली काउन्सिलका अध्यक्ष चार्ल्स मिशेल, अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन, इटालीका प्रधानमन्त्री जर्जिया मेलोनी, फ्रान्सेली राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रों, क्यानडाका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडो र जर्मन चान्सलर ओलाफ स्कोल्ज र युरोपेली आयोगका अध्यक्ष उर्सुला भोन डर लेयनले सामूहिक तस्बिर खिचेका हुन् ।

जापानले यसै वर्ष २०२३ मा जी–७ को अध्यक्षता ग्रहण गरेको हो ।

इजरायलद्वारा जेरुसेलम यातायातमा ३ करोड शेकेल लगानी

जेरुसेलम दिवसको अवसरमा, यातायात र सडक सुरक्षा मन्त्री मिरी रेगेभले हाल जेरुसेलम शहरको लागि मन्त्रालयले प्रवर्द्धन गरिरहेको यातायात पूर्वाधार परियोजनाहरू प्रस्तुत गरेकी छिन् ।

सो प्रयोजनका निम्ति ३ करोड शेकेल बिलियन शेकेल (८.२५ अमेरिकी डलर) लगानी गरिएको छ ।

सो कार्यक्रममा शहरको लाइट रेल प्रणालीको विस्तार जस्ता परियोजनाहरू संलग्न छन् । शहरमा लाइट रेल नेटवर्कमा लगानीका साथै, यातायात मन्त्रालयले यसको सेवा, फ्रिक्वेन्सी र विश्वसनीयता सुधार गरेर सार्वजनिक यातायातको प्राथमिकता बढाउने उद्देश्यले विभिन्न परियोजनाहरूमा लगभग ९० करोड शेकेल (२४८ मिलियन अमेरिकी डलर) लगानी गरिरहेको छ ।