बेइजिङ– हालै प्रकाशित प्रतिवेदनका अनुसार सन् २०२५ मा विश्वभर सौर्य (फोटोभोल्टाइक) ऊर्जा उत्पादन क्षमतामा करिब ३० प्रतिशत तथा हावाबाट उत्पादन हुने ऊर्जा क्षमतामा १० प्रतिशतभन्दा बढी वृद्धिको अपेक्षा गरिएको छ।

फोटोभोल्टाइक ऊर्जा भन्नाले सूर्यको प्रकाशलाई सिधै विद्युत् ऊर्जा (बिजुली) मा रूपान्तरण गर्ने प्रविधिबाट प्राप्त ऊर्जा हो। यस प्रविधिमा विशेष प्रकारका अर्धचालक पदार्थ (जस्तैस् सिलिकन) प्रयोग गरिन्छ, जुन सूर्यको किरण पर्दा इलेक्ट्रोनहरू उत्सर्जन गर्छन् र त्यसैबाट विद्युत् उत्पन्न हुन्छ। फोटोभोल्टाइक प्रणालीलाई सामान्यतया सौर्य प्यानल वा सोलार प्यानल भनिन्छ, जुन घर, भवन, उद्योगदेखि लिएर सौर्य पावर प्लान्टहरूमा प्रयोग हुन्छ। यो स्वच्छ, नवीकरणीय र वातावरणमैत्री ऊर्जा स्रोत हो, जसले पारम्परिक जीवाश्म इन्धनमा निर्भरता घटाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ।

उक्त प्रतिवेदन ग्लोबल इनर्जी इन्टरकनेक्शन डेभलपमेन्ट एन्ड कोअपरसन अर्गनाइजेशन तथा चीनको राष्ट्रिय मौसम विज्ञान केन्द्र (सीएमए) द्वारा संयुक्त रूपमा सार्वजनिक गरिएको हो। यो प्रतिवेदनले विश्वस्तरमा तथा प्रमुख देशहरूमा नवीकरणीय ऊर्जाको दीर्घकालीन सम्भाव्यता र प्रवृत्तिहरूको विश्लेषण गर्दै पहिलोपटक पूर्वानुमान प्रस्तुत गरेको हो।

यस अध्ययनमा मौसम सम्बन्धी तत्त्वहरूलाई ऊर्जा उत्पादनसम्बन्धी पूर्वानुमानमा समावेश गरिएको छ, जसले ऊर्जा र मौसम विज्ञान क्षेत्रको सहकार्यमा उल्लेखनीय प्रगति दर्शाउँछ।

वर्तमानमा, विश्वको ऊर्जा संरचना एक गहिरो रूपान्तरणको चरणमा रहेको छ, जसमा हावा र सौर्य ऊर्जा जस्ता नवीकरणीय स्रोतहरूको योगदान निरन्तर वृद्धि भइरहेको छ।

सन् २०२४ को अन्त्यसम्ममा, विश्वभर पवन तथा सौर्य जस्ता नवीकरणीय ऊर्जाको कुल जडित क्षमता १.४५ अर्ब किलोवाटमा पुगेको छ, जुन इतिहासमै पहिलोपटक तापीय ऊर्जा क्षमताभन्दा बढी हो।

चीन मौसम विज्ञान प्रशासन (सीएमए) का उपप्रमुख श्री सिओङ शाओयुआनले संस्था नवप्रवर्तनमा आधारित दृष्टिकोणमार्फत ऊर्जा मौसम विज्ञान पूर्वानुमानलाई अझ प्रभावकारी र समयमै उपलब्ध गराउने कार्यमा प्रतिबद्ध रहेको बताए।

उनका अनुसार, सीएमएले अनुसन्धानको परिणामलाई व्यावहारिक प्रयोगमा रूपान्तरण गर्न गति दिने, नवीकरणीय ऊर्जा मौसम विज्ञानको प्रमुख विषयमा संयुक्त अनुसन्धानलाई प्रवर्द्धन गर्ने तथा सम्बन्धित मापदण्डहरूको विकासमा सहकार्य गर्ने लक्ष्य राखेको छ।