काठमाडौं– एक दशकभन्दा बढीदेखि दक्षिण तथा पूर्वी चीन सागरमा चिनियाँ प्रभाव बढिरहेको छ । चिनियाँ प्रभाव बढेसँगै यो समुद्री क्षेत्र हेपाहाको खेल मैदानजस्तो बन्न पुगेको छ ।

कृत्रिम टापुको प्रयोग, तटरक्षक गस्तीमा सुस्त वृद्धि र अस्पष्ट ‘ग्रे जोन’ गतिविधिमार्फत् आफ्नो प्रभाव विस्तार गरेको चीनले अहिले खुल्लमखुल्ला आक्रामकता देखाउन थालेको छ ।

‘शान्तिपूर्ण विकास’, ‘आपसी विश्वास’, ‘मानवताको साझा भविष्यको समुदाय’ जस्ता सुमधुर सुनिने शब्दलाई चीनले आफ्नो छवि सुधार गर्न र आफ्नो अधिकार रक्षाका लागि दुरुपयोग गर्न लागेको प्रतित हुन्छ ।

दक्षिण चीन सागरको स्कारबोरो शोलमा फिलिपिनी जहाजसँग भएको झडपले चीनको गतिविधि रक्षात्मक नभइ विस्तारवादी चरित्रको रहेको देखाउँछ ।

पछिल्लो समय चीनले आफ्नो विस्तारवादी छविलाई कानुनी भाषाको आवरणमा ढाकछोप गर्दै आएको आरोप पनि लाग्ने गरेको छ । चीनले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय कानुनलाई हतियारका रुपमा दुरुपयोग गर्दै आएको भन्ने आरोप पनि छ ।

राष्ट्रपति सी जिन्पिङको शासनकालमा चीनले दक्षिण चीन सागरसहित विभिन्न एक सयभन्दा धेरै स्थानका भौगोलिक नाम पनि परिवर्तन गरेको छ । चीनले नक्साको माध्यमबाट ती क्षेत्रमा आफ्नो सार्वभौमिकता विस्तार गर्ने प्रयास पनि गरिरहेको छ ।

हालै चीनले स्कारबोरो शोललाई ‘संरक्षित समुद्री क्षेत्र’ को मान्यता दिएको छ । यसमार्फत् चीनले सो विवादित क्षेत्रमा फिलिपिनी पहुँचलाई रोक्ने लक्ष्य राखेको छ । चीनले उक्त विवादित क्षेत्रलाई आफ्नो आन्तरिक मामिला बताउँदै आएको छ । यसैका आधारमा चीनले सो क्षेत्रमा बल प्रयोगलाई सामान्यीकरण गर्दै लगेको छ ।

सो क्षेत्रमा बल प्रयोग गर्ने चीनको गतिविधिले विश्वव्यापी चुनौती खडा गरेको छ । गत सेप्टेम्बरमा स्कारबोरो शोल क्षेत्रमा चिनियाँ जहाजले फिलिपिनी जहाजलाई हाइ–प्रेसर पानीको फोहोरा प्रहार गर्दै दुव्र्यवहार गरेको थियो ।