आज  चैत ८ २०७९, अंग्रेजी क्यालेन्डर अनुसार मार्च २२, २०२३ । तपाईंले थाहा पाउनुपर्ने आज संसारभर भएका प्रमुख घटनाहरू यसप्रकार छन्:

अफगानिस्तान र पाकिस्तानमा भूकम्प, १३ जनाको मृत्यु

अफगानिस्तान र पाकिस्तानका विभिन्न क्षेत्रमा मङ्गबार राति ६.५ म्याग्निच्युडको भूकम्प जाँदा १३ जनाको मृत्यु भएको छ । भूकम्पमा परी अरु सयौँ घाइते भएका छन् ।

अफगानिस्तानमा चार र पाकिस्तानमा नौ जनाले ज्यान गुमाएको ती मुलुकका सरकारी अधिकारीहरूले बताएका छन् । अफगानिस्तानको जनस्वास्थ्य मन्त्रालयका लागि तालिबान सरकारका प्रवक्ता शराफत जमान अमरले भूकम्पबारे जानकारी दिएका हुन् ।

भूकम्पको केन्द्रबिन्दु पाकिस्तान र ताजिकिस्तान नजिकै पर्ने अफगानिस्तानको जुर्म शहरबाट ४० किलोमिटर दक्षिणपूर्वमा रहेको अमेरिकाको भूगर्भ सर्वेक्षणले जनाएको छ । भारतको राजधानी नयाँ दिल्लीसम्म भूकम्पको धक्का महसुस गरिएको थियो ।

उत्तरपश्चिम पाकिस्तानका विभिन्न भागमा घरको छाना खस्दा नौ जनाको मृत्यु भएको तथा अफगातिस्तानको स्वातमा एक १० वर्षीया बालिका र लोयर दिरमा एक २४ वर्षीय पुरुषकोे घरको पर्खाल भत्किँदा मृत्यु भएको छ । भूकम्पपछि दुवै देशका विभिन्न भागमा भूस्खलन भएको छ ।

भूकम्पको झट्काका कारण २० भन्दा बढी भवनमा क्षति पुगेको छ भने धेरै स्थानीय घाइते भएका छन् । पाकिस्तानको खैबर पख्तुनख्वा प्रान्तको स्वात उपत्यकाका अस्पतालमा दुई सय ५० जना घाइतेको उपचार गरिएकामा १५ जनालाई सामान्य चोटपटक लागेको अस्पताल प्रशासनले बताएको छ ।

उपचारार्थ अस्पस्ताल ल्याइएकामध्ये दुई सयभन्दा बढी बेहोस थिए । प्रान्तका अन्य भागमा ५२ जना घाइते भएका अधिकारीहरूले बताएका छन् ।

पाकिस्तानका प्रधानमन्त्री शहबाज शरीफले भूकम्पपछि देशका विपद् व्यवस्थापन अधिकारीहरूलाई सतर्क रहन आग्रह गरेका छन् ।

उत्तर कोरियाद्वारा पुनः ‘क्रुज मिसाइल’ प्रक्षेपण

उत्तर कोरियाले आज फेरि ‘क्रुज मिसाइल’ प्रक्षेपण गरेको दक्षिण कोरियाली सेनाले बताएको छ । उत्तर कोरियाले पूर्वी सागरमा प्रक्षेपण गरेका धेरै क्रुज मिसाइल प्रक्षेपण गरेको पहिचान गरिएको दक्षिण कोरियाले जनाएको हो ।

मिसाइल परीक्षणसम्बन्धी विस्तृत विवरणलाई दक्षिण कोरियाली र अमेरिकी गुप्तचर अधिकारीहरूले विश्लेषण गरिरहेका दक्षिण कोरियाका संयुक्त चिफ अफ स्टाफले आज एक विज्ञप्ति निकालेर बताएका छन् ।

दक्षिण कोरिया र अमेरिकाले पाँच वर्षयता गरेका सबैभन्दा ठूलो संयुक्त सैन्य अभ्यासको विरोधमा उत्तर कोरियाले शक्तिशाली क्षेप्यास्त्र प्रक्षेपण गरेको ठानिएको छ । अमेरिका र दक्षिण कोरियाले गरेको संयुक्त सैन्य अभ्यासलाई उत्तरले आफूमाथि हुने आक्रमणको पूर्वाभ्यासका रूपमा लिने गरेको छ । यो संयुक्त सैन्य अभ्यास भोलिसम्म जारी रहनेछ ।

पछिल्लो समयमा अमेरिका र दक्षिण कोरियाले उत्तरबाट बढ्दो सैन्य र आणविक जोखिमलाई दृष्टिगत गरी पारस्परिक सहयोगलाई घनीभूत बनाउँदै आएका छन् । उत्तर कोरियाले पनि नियमितरूपमा प्रतिबन्धित हतियार परीक्षणको शृङ्खलालाई जारी राखेको छ ।

यसैबीच, दक्षिण कोरियाले पूर्वनिर्धारित योजनाअनुसार संयुक्त सैन्य अभ्यासलाई सफलतापूर्वक सम्पन्न गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ ।

चीनले युक्रेन युद्धमा निष्पक्ष मध्यस्थता गर्न सक्दैन : अमेरिका

अमेरिकाले युक्रेनमा जारी युद्धमा चीनले निष्पक्ष मध्यस्थता गर्न नसक्ने बताएको छ । अमेरिकाले युक्रेन र रुसबीच निष्पक्ष रूपमा मध्यस्थता गर्न चीन सक्षम नरहेको टिप्पणी पनि गरेको छ ।

मङ्गलबार चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिन्पिङ र उनका रुसी समकक्षी भ्लादिमिर पुटनबीच भएको वार्तामा युक्रेनमा जारी युद्ध अन्त्यका निम्ति चीन मध्यस्थता गर्न तत्पर रहेको बताएपछि अमेरिकाले चीनको आलोचना गरेको हो ।

अमेरिकी राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्का प्रवक्ता जोन किर्बीले युक्रेन युद्धको अन्त्यका निम्ति हुने मध्यस्थतामा चीनलाई निष्पक्षरूपमा हेर्न नसकिने बताएका छन् । उनले युक्रेनमाथि भएको रुसी आक्रमणको आलोचना नगरेर चीनले रुसबाट इन्धन आयात जारी राखेको तथा पश्चिमा मुलुकले रुसमाथि प्रतिबन्ध लगाएपनि बेइजिङ मौन रहेकाले चीनको निष्पक्षतामाथि प्रश्न उठ्ने तर्क गरेका छन् ।

युक्रेन युद्ध अन्त्य गर्नेसम्बन्धमा चीनले १२ बुँदे मार्गचित्र प्रस्तुत गरेको छ । मार्गचित्रमा सबै देशको क्षेत्रीय सार्वभौमसत्ताको सम्मान तथा सबै समस्याको समाधान संवादको माध्यमबाट खोजिनुपर्नेमा जोड दिइएको छ ।

वार्ताका क्रममा राष्ट्रपति सीले युक्रेनको मुद्दामा शान्ति र न्यायका निम्ति आवाज उठिरहेको बतएका थिए । विश्वका अधिकांश देशले तनाव कम गर्ने, शान्ति वार्ताको पक्षमा उभिने अभिमत जाहेर गरेका जनाउँदै उनले वार्ताको माध्यमबाट समस्याको समाधान खोजिनुपर्ने बताएका थिए ।

राष्ट्रपति पुटिनले वार्ताका लागि आफू तयार रहेको बताउँदै चीनले प्रस्तुत गरेको मार्गचित्रको प्रशंसा गरेका छन् ।

दिल्लीमा प्रधानमन्त्री मोदीविरुद्ध अपमानजनक पोस्टर टाँस्ने ६ जना पक्राउ

भारतको राजधानी नयाँ दिल्लीमा प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीविरुद्ध अपमानजनक टिप्पणीसहित आपत्तिजनक पोस्टर टाँसेको अभियोगमा ६ जनालाई पक्राउ गरिएको छ ।

प्रधानमन्त्री मोदीका कट्टर आलोचकहरूले आपत्तिजनक पोष्टर टाँसेकाले उनीहरूलाई कानूनको दायरमा ल्याउन एक सयभन्दा बढीले स्थानीय प्रहरीमा उजुरी दर्ता गराएका छन् ।

दिल्लीका केही भागमा ‘मोदी हटाओ, देश बचाओ’ लेखिएका पोस्टर टाँसिएका छन् । उजुरीका आधारमा छ जनालाई पक्राउ गरिएको दिल्ली प्रहरी प्रमुखले बताएका छन् । पोस्टरमा छापाखाना वा प्रकाशकको नाम उल्लेख गरिएको छैन । दिल्ली प्रहरीले घटनाको अनुसन्धान सुरु गरेको छ ।

आम आदमी पार्टी (आप) को कार्यालयबाट बाहिरिनेबित्तिकै एउटा भ्यान रोकिएको थियो । त्यसबाट आपत्तिजनक पोस्टरसहित उनीहरूलाई अपहेलना ऐनअन्तर्गत गिरफ्तार गरेर थप अनुसन्धान थालिएको प्रहरी प्रमुखले भारतीय समाचार संस्था एएनआईलाई बताएका छन् ।

आईएमएफको सहयोगपछि अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता पुनः स्थापित हुन्छ : श्रीलङ्काली राष्ट्रपति

श्रीलङ्काका राष्ट्रपति रनिल विक्रमासिङ्घेले अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोष (आईएमएफ) विस्तारित कोष सुविधा (ईएफएफ) ले श्रीलङ्काले अन्तर्राष्ट्रिय मान्यता पुनः स्थापित गर्ने, देशको अर्थतन्त्र कमजोर नहुने र बैङ्कहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय विश्वास पुनः प्राप्त गर्न मद्दत गर्ने बताएका छन् ।

आईएमएफको सुविधा प्राप्त हुनु युवाको राम्रो भविष्य निर्माण र देशको उत्थानको दिशामा एक सही कदम भएको उनले बताएका छन् ।

‘ऋण सुविधा चार वर्षमा लगभग तीन अर्ब अमेरिकी डलरको बराबर छ, जसमा ३३ करोड ३० लाख अमेरिकी डलरको पहिलो किस्ता प्राप्त हुनेछ,’ उनले भने ।

यसका अतिरिक्त, श्रीलङ्का अन्य पक्षहरूबाट द्रुत ऋण सहायताको रूपमा लगभग सात अर्ब डलरको अपेक्षा गरेको छ, विक्रमासिङ्घेले संसदमा गरेको सम्बोधनमा भने ।

उनले भने, ‘आईएमएफ अन्तर्गतको ईएफएफले कम ब्याजको ऋणको लागि अवसरहरू सिर्जना गर्नेछ । विदेशी लगानीकर्ताहरूको विश्वास पुनः स्थापित गर्नेछ र बलियो नयाँ अर्थव्यवस्थाको जग बसाल्नेछ ।’

‘अब हामी नयाँ यात्रा सुरु गर्दै छौँ । हामीले यस प्रक्रियामा धेरै आर्थिक सुधारहरू ल्याउनुपर्छ,’ सम्बोधनमा उनले भने ।

सन् २०२२ को अन्तरिम बजेट र सन् २०२३ को बजेटमार्फत यी मध्ये केही सुधारको प्रस्ताव र कार्यान्वयन भइसकेको उनको दाबी थियो ।

सरकारले सन् २०२५ सम्ममा प्राथमिक घाटालाई कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको २.३ प्रतिशतमा झार्ने र सन् २०२६ सम्ममा राजस्वलाई कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको १४ प्रतिशतमा झार्ने लक्ष्य राखेको छ ।

सरकारले सन् २०२३ को मध्यसम्ममा मुद्रास्फीतिलाई चार देखि छ प्रतिशत प्रतिशतमा झार्ने र यसलाई एकल अङ्कमा झार्ने लक्ष्य राखेको राष्ट्रपतिले संसदलाई बताए ।

बजेट घाटा कम गर्ने र पैसा छाप्नबाट रोक्ने सरकारको योजना छ । विदेशी मुद्रा बजार थ्रेसहोल्ड र दिशानिर्देशहरू खुकुलो पारिनेछ जबकि बजार मापदण्डलाई यसको गतिविधिहरू निर्धारण गर्न अनुमति दिइनेछ।

उनले सुशासनका सन्दर्भमा आईएमएफले श्रीलङ्काको शासकीय ढाँचा र भ्रष्टाचारको मूल्याङ्कन गर्न प्रतिवेदन तयार गरिरहेको बताए ।

सरकारले संयुक्त राष्ट्रसङ्घको महासन्धिअनुसार भ्रष्टाचारविरुद्धको कानूनको मस्यौदा गरिरहेको र विदेशी ऋणसम्बन्धी बलियो वित्तीय नीति र कानून ल्याउन नयाँ सार्वजनिक वित्त व्यवस्थापन विधेयक प्रस्तुत गर्ने उनले बताए ।