काभ्रेपलाञ्चोक– काभ्रेपलाञ्चोकका करिब पाँच हजारभन्दा बढी भूमिहीन तथा अव्यवस्थित बसोबास गर्ने नागरिकले सरकारद्वारा जग्गाको माग गरेका छन् । उनीहरूले जिल्लास्थित भूमि समस्या समाधान आयोगमार्फत सरकारसँग जग्गाको माग गरेका हुन् । 

सरकारले पटकपटक भूमिहीन एवं अव्यवस्थित बसोबास गरेका भूमिहीन दलित तथा भूमिहीन सुकुम्बासीलाई जग्गा उपलब्ध गराउने र अव्यवस्थित बसोबासी नागरिकको व्यवस्थापन गर्नेका लागि सूचित गरेअनुसार जिल्लामा हालसम्म भूमि आयोगको भू-सूचना प्रणालीमा पाँच हजार ७६० नागरिकको जग्गा प्राप्तिका लागि लगत प्रविष्ट भएको हो ।

आयोगको जिल्ला समितिको कार्यालयका अनुसार भूमिहीन दलित १७८, भूमिहीन सुकुम्बासी ६५६ तथा अव्यवस्थित बसोबासी चार हजार ९२६ रहेका हुन् ।

जिल्लास्थित नमोबुद्ध नगरपालिकाको ७७४ को विवरण प्राप्त भएको र ४० जनाको विवरण पुनपुष्टिको पहिचान र प्रमाणीकरण सकिएको जिल्ला समिति काभ्रेका संयोजक विदुर हुमागाईले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार पनौती नगरको ७४ को विवरण प्राप्त भएकोमा दाबी–विरोधको सूचना प्रकाशित गरिसकेको, रोशी गाउँपालिकाको १५८ को चिठी प्राप्त भएको तथा विवरण प्राप्त हुन बाँकी रहेको छ । जिल्लामा छ नगर र सात गाउँपालिका छन् । 

जिल्लास्थित १३५ वटै वडामा सहजीकरण समिति गठन गरिसकेको कार्यालयले जनाएको छ । कार्यालयका अनुसार वडाबाट प्राप्त निवेदन स्थानीय तहस्तरबाट आयोगमा पठाउन समय तोकिएअनुसार आयोगले अन्तिम पटक आगामी असोज ३ गतेसम्ममका लागि निवेदन दिन आग्रह गरिएको छ । 

हुमागाईले भूमिहीन दलित तथा भूमिहीन सुकुम्बासी एवं अव्यवस्थित बसोबासीलाई व्यवस्थित गर्न जिल्ला समितिले तीव्र रूपमा काम गरिरहेको बताए । 

‘केही स्थानीय तहको अलमल तथा भनेदलको स्वाथएका कारण झन्झटिलो बन्दै गएको थियो, स्थानीयस्तरमै सर्वदलीय बैठक राखेर क्रमश विवाद सुल्झाउँदै गएका छौँ’, हुमागाईंले भने। 

उनका अनुसार सीमित बजेट, जटिल भौगोलिक अवस्था, सत्यापन र प्रमाणीकरण चरणमा धेरै समय लाग्ने, स्थानीय तहले समयमै जग्गाको वर्गीकरण गर्न नसक्नु, दल तथा व्यक्तिगत स्वार्थका कारण सम्बन्धित वडाबाट लाभग्राहीका निवेदन दर्ता नहुनुजस्ता समस्याका कारण काममा केही ढिलाइ भएको छ । 

करिब डेढ वर्षअघि तत्कालीन जिल्लास्थित समितिले अतिदुर्गममा सूचीकृत खानीखोला गाउँपालिकाको भूमिहीन नागरिकलाई जग्गा प्रदान गर्ने तयारी गरेको थियो । यसका लागि पहिलो चरणमा उक्त गाउँपालिकाको सबै प्रक्रिया पूरा गरेका भूमिहीन–सुकुम्बासी, भूमिहीन–दलित र अव्यवस्थित बसोबास गर्दै आएका नागरिकलाई निस्सा वितरण गरेको थियो । 

तत्कालीन अवस्थामा उक्त गाउँपालिकामा ३७२ अव्यवस्थित बसोबासी, ४० सुकुम्बासी, दुई भूमिहीन दलित र दुई भूमिहीन सुकुम्बासी रहेका थिए । खानीखोलामा त्यसबेला भूमिहीन–सुकुम्बासी, भूमिहीन–दलित र अव्यवस्थित बसोबास गर्दै आएका नागरिकलाई वितरण गरिएको निस्सापछिको प्रक्रियाका लागि समितिले थप कार्य गरिरहेको कार्यालयले जनाएको छ ।