धनगढी- विशेष परिस्थिति भनेर करिब एक वर्षदेखि रोकिएको नेकपा (एमाले) अछाम जिल्ला कमिटीको अधिवेशन वैशाख १३ गते हुने निश्चित भएको छ ।

नवौँ जिल्ला अधिवेशनका लागि वैशाख १३–१५ गतेको मिति यसअघि नै तय भइसकेको छ । अछाम अधिवेशनलाई जिल्लाभित्र र बाहिरबाट पनि विशेष चासोसाथ हेरिएको छ । 

अधिवेशनका लागि जिल्लाका १० वटै पालिकाबाट प्रतिनिधि छनोट भइसकेका छन् । अधिवेशनमा आयोजक जिल्ला कमिटीसहित करिब ५ सय प्रतिनिधि सहभागी हुने अध्यक्ष चन्द्रबहादुर बोहराले जानकारी दिए । अछाम अधिवेशनको चर्चा नयाँ नेतृत्व चयनले मात्रै महत्व राख्ने छैन । अछाम एमालेको इतिहासमा पहिलो पटक डा. भीम रावलबिनै अधिवेशन हुन लागेको छ ।

एमालेका पूर्व केन्द्रीय उपाध्यक्ष रावल यतिबेला मातृभूमि जागरण अभियानमा सक्रिय छन् । उनलाई २०८१ पुस १० गते बसेको एमाले सचिवालय बैठकले निष्कासन गरेको थियो । त्यसपछि पुस १७ गते काठमाडौंमा पत्रकार सम्मेलन गर्दै रावलले मातृभूमि जागरण अभियान घोषणा गरेका थिए ।

एमाले केन्द्रीय सचिवालय बैठकले रावललाई पार्टीको साधारण सदस्यसमेत नरहने गरी निष्कासन गरेको थियो । लगत्तै रावलले आफ्नो नेतृत्वमा मातृभूमि जागरण अभियान थालेका थिए । केही हप्तादेखि त्यो अभियान पनि सुस्ताएको छ । उनले अहिलेसम्म नयाँ पार्टी निर्माणलाई पनि मूर्तरुप दिन सकिरहेका छैनन् ।

यता प्रतिनिधि व्यवस्थापनदेखि अधिवेशन उद्घाटनको तयारीमा अछाम एमाले लागिरहेको छ । हुने-नहुने दोधारमै रहेको जिल्ला अधिवेशनका लागि केन्द्रीय सर्कुलरबाट मिति तोकिएको थियो । रावललाई एमालेले कारबाही गरेपछि नारा जुलुसदेखि विरोधसम्मका गतिविधि हुने र कार्यक्रम बिथोलिने परिस्थितिको आँकलन गरेर केही समय स्थगित गरिएको थियो ।

सुदूरपश्चिमका आठ जिल्लामा यसअघि नै अधिवेशन भइसकेको छ । अछाममा पनि अधिवेशनको माहोल बनेको अध्यक्ष बोहोराले बताएका छन् । ‘बाहिर हल्ला गरिएजस्तो कुनै परिस्थिति छैन । मूलधार छोडेर जाने, पार्टी नेतृत्व र विचारविरुद्ध विद्रोह गर्ने अवस्था नरहने वातावरण बनाउन लागिरहेका छौँ’, उनले भने ।

केही सङ्ख्यामा थपघट हुनु, नारा जुलुस गरिनु, सामाजिक सञ्जालमा आक्रोश देखिनुबाहेक कुनै प्रभाव नदेखिएको उनले बताए । अधिवेशन लागेपछि माहोल झनै सुधार भएर गएको एमाले अछामको निष्कर्ष छ ।

सातजना बढीले नयाँ अध्यक्षमा मात्रै उम्मेदवारी दाबी गर्नु, १० जना बढीले सचिव र अन्य पदाधिकारीका इच्छुको संख्या देखेर नै अछाम एमालेमा नयाँ रौनक आएको बोहोरा बताउँछन् ।

रावललाई कारबाहीपछिको पहिलो जिल्ला अधिवेशन भएकाले यसको चर्चा केन्द्रसम्मै छ । पार्टी अध्यक्ष केपीशर्मा ओलीलाई नै अछाम जिल्ला कमिटीले आमन्त्रण गरेको छ । तर उनी नआउने भएपछि अन्य पदाधिकारीबाटै उद्घाटन गराउने आन्तरिक योजना अछाम एमालेको छ ।

उद्घाटन समारोहलाई भव्य बनाउने तयारीमा जुटिरहेको अछाम एमालेका सचिव भीम रावल कालोटोपीले बताएका छन् । नयाँ जिल्ला अध्यक्षका लागि वर्तमान अध्यक्ष बोहोरा र उपाध्यक्ष रावल दुवै बलिया उम्मेदवार हुन् । दुवैले आकांक्षा देखाएका छन् ।

तीबाहेक पूर्व प्रदेश कमिटी सदस्य शिवप्रसाद उपाध्याय, बमबहादुर बीसी, हिरण्ड भट्टराई, डीबी साउद, शिक्षकबाट राजीनामा दिएका जिल्ला कमिटी सदस्य तिलक कुँवर पनि आकांक्षी छन् । सातजनाको दाबेदारी अध्यक्षमा देखिँदा उपाध्यक्ष, सचिव र उपसचिवमा पनि आकांक्षीको संख्या दोब्बर छ ।

सबै नेताहरु आफूले नै नेतृत्व पाउनुपर्ने गरि केन्द्रीय नेतासँगको लविइङमा छन् । अहिलेको परिस्थितिमा चुनाव नगरि सर्वसम्मत गर्न केन्द्रीय नेताहरूको सुझाव छ । तर सहज वातावरण देखिँदैन । वर्तमान अध्यक्षसहित सचिवहरूले नै सहमति र चुनाव दुवै स्वीकार गर्नुपर्ने मनस्थिति बनाएका छन् । अध्यक्ष दोहोरिँदा अहिलेकै सेटमा सामान्य फेरबदल गरेर घोषणा गरिनुपर्ने पक्षमा पनि एउटा समूह देखिएको छ । 

नेतृत्व फेरिनु पर्ने दाबी एकातिर भइरहँदा अर्कोतर्फ अफ्ठ्यरो र संकटमा पार्टीका लागि मरिमेट्नेलाई बिदाइ गरेर अरुलाई सहजै अवसर दिन नसकिने तर्क अर्कोपक्षले गरिरहेको छ । नेतृत्व सर्वसम्मत हुनुपर्ने तर्कसहित, भेग, भूगोल र योग्यता क्षमतालाई पनि सम्बोधन हुने गरि ल्याउँदा राम्रो हुने सुझाव एमाले अछामकी नेतृ एवम् बान्नीगढी गाउँपालिका उपाध्यक्ष बिन्दु रावलले दिएकी छन् । रावल आफैँ उपसचिवकी दाबेदार हुन् ।

अछाममा दुई निर्वाचन क्षेत्र छन् । भूगोलले पनि दुई भागमा बाँडिदिएको छ । पदीय भागबण्डा पनि त्यसैअनुरुप गर्नुपर्नेमा धेरै नेताहरूको जोड छ । विभाजनको अवस्थामा सबै एक भएर जानु पर्ने सुझाव अध्यक्षका उम्मेदवारसमेत रहेका एमाले नेता हिरण्ड भट्टराईको छ । सर्वसम्मत नेतृत्व चयनमा आफू मात्रै बाधक नबन्ने तर सबैलाई न्याय र अवसर दिनु पर्ने मान्यतामा भट्टराई देखिन्छन् । 

नयाँ युवा नेताहरूले पनि अछामको निराशा माथि उकास्ने गरि जिम्मेवारी दिनुपर्ने र नेतृत्व छनोट गरिनुपर्ने सुझाव दिइरहेका छन् । अधिवेशन आउन हप्तादिन मात्रै छ । नेताहरू आ-आफ्नै लबिइङमा छन् । भीम रावलतिर जोडिएका नेता कार्यकर्तालाई ल्याउने आन्तरिक रणनीतिमा पनि एमाले देखिन्छ । तर त्यो तत्काल सम्भावना भने देखिँदैन । 

अधिवेशनकै मुखमा आइतबार मात्रै ७७ जना बढी सक्रिय कार्यकर्ताले एमाले परित्याग गरेर रावलको मातृभूमि जागरण अभियानमा जोडिएका गरेका छन् । अधिवेशनका लागि अछाम एमालेमा उत्साह भने छ । जिल्ला बाहिरका सबै नेता कार्यकर्ता यतिबेला अछाम केन्द्रित बनेका छन् । 

५१ वर्ष एमालेको सक्रिय राजनीति गरेर अछामसहित सिंगो सुदूरपश्चिम आफ्नो पकडमा राखेका डा. रावलबिना नै अछाम एमाले अधिवेशनमा जुटेपछि पार्टीभित्र र बाहिर दुवैतिरबाट विशेष चासो देखिन्छ । 

कारबाहीमा परेपछि रावल माघ ३ गते गृहप्रदेश धनगढी पुगेका थिए । विमानस्थलबाटै उनी अछाम आए । माघ ४ गते बिहान गृहजिल्लाको गृहपालिका साँफेबगरमा पहिलो कोण सभा गरे । त्यसपछि करिब महिना रावलले अछाममै बिताए ।

राजनीतिक भेटघाट गरे । साँफेबगर, मेल्लेख र चौरपाटीका वडाहरुमा संगठनका वटा र पालिका कमिटी पनि गठन गरे । तर त्यो खासै प्रभावकारी हुन सकेको छैन ।

२०७८ पुसमा एमाले अछामको अधिवेशन भएको थियो । त्यसबेला पनि सहमति हुन सकेन । सिंगो कमिटीका लागि चुनाव भयो । १ सय ५ सदस्यीय जिल्ला कमिटी बन्यो । त्यसमा भीम रावल पक्षबाट ४६ जना निर्वाचित भए । उपाध्यक्ष, सचिव र एक उपसचिव पनि रावल पक्षबाटै जिते । त्यो निर्वाचित कमिटी अहिले पनि छ । ती १ सय ५ जना मध्ये १० जना मात्रै रावलको पक्षमा देखिएका छन् । 

जिल्ला कमिटी अछामको विश्वस्त श्रोतका अनुसार १० जना मध्ये ९ जना साँफेबगर नगरपालिकाका छन् । जो रावलको गृह पालिका हो । एकजना बाहिरका छन् । पदाधिकारी कोही पनि रावलको पक्षमा उभिएनन् । भेटघाट गरे, समर्थन मागे । घरमै बोलाए, तर कोही टसमस भएनन् । त्यसकारण रावल नहुँदा पनि अछाम एमालेमा व्यापक माहोल देखिएको नेताहरू बताउँछन् ।

अहिलेको अवस्था हेर्दा समग्र अछाममा १० देखि १५ प्रतिशत र रावलको गृहपालिकामा ४० प्रतिशत एमालेभित्र समर्थन रावलको पक्षमा देखिन्छ । त्यो पनि सुरुमा जस्तो अहिले छैन । रावलबिनाकै माहोल लोभलाग्दो अवस्थामा पुगेको नेताहरूको तर्क छ ।