सिरिया – सिरियाको दक्षिणी स्वैदा प्रान्तमा एक सातासम्म चलेको जातीय र धार्मिक हिंसापछि आइतबार शान्ति फर्किएको छ । ड्रुज समुदायका लडाकु र बेडोइन समूहबीचको भीषण झडपमा एक हजारभन्दा बढी मानिसको ज्यान गएको हो ।

शनिबार घोषणा गरिएको युद्धविराम कार्यान्वयनमा आएको देखिएको छ । यसअघि भएका प्रयासहरू असफल भएका थिए । दशकौँदेखिको द्वन्द्वले हिंसात्मक रुप लिँदै इस्लामी सत्ता, इजरायली सेना र अन्य आदिवासी समूहहरूलाई समेत तानेको थियो ।

आइतबार बिहान स्वैदा सहरको वरपर कुनै झडप नदेखिएको समाचारसंस्था एएफपीका संवाददाताहरूले जनाएका छन् । सहरका केही स्थानमा सरकारी सुरक्षाकर्मी खटिएका छन् भने एक राहत सामग्री बोकेको गाडी ड्रुज बहुल क्षेत्रमा प्रवेश गरेको छ ।

एक सातामै हजारौंको मृत्यु

मानव अधिकार निगरानी संस्थाका अनुसार शनिबार राति ९ बजेदेखि स्वैदा क्षेत्रमा ‘सावधानीपूर्ण शान्ति’ कायम रहेको छ । सम्भावित हिंसा रोक्न सरकार पक्षले स्वैदातर्फ जाने मुख्य सडकहरू बन्द गरेको छ ।

निगरानी संस्थाले दिएको पछिल्लो विवरणअनुसार हिंसामा हालसम्म ३३६ जना ड्रुज लडाकु, २९८ जना ड्रुज समुदायका सर्वसाधारण, ३४२ जना सुरक्षाकर्मी र २१ जना सुन्नी बेडोइनको मृत्यु भएको छ ।

स्थानीय बासिन्दा, ड्रुज समूह र अधिकारकर्मीले सुरक्षाकर्मीहरूलाई बेडोइनको पक्ष लिएर स्वैदा प्रवेश गर्दा मनपरी हत्या र अत्याचार गरेको आरोप लगाएका छन् ।

‘एक सातापछि शान्ति महसुस’

स्वैदाकी ३९ वर्षीया चिकित्सक हनादी ओबैदले भन्नुभयो,“सहरले एक सातापछि पहिलो पटक यस्तो शान्त वातावरण पाएको छ ।” गृह मन्त्रालयले स्वैदा सहर आदिवासी लडाकुहरूबाट खाली गराइएको र बस्तीभित्रका सबै झडप रोकिएको जनाएको छ ।

शनिबार साँझ ड्रुज लडाकुहरूले सहरको नियन्त्रण फिर्ता लिएको निगरानी संस्थाले बताएको छ । त्यही दिन कार्यवाहक राष्ट्रपति अहमद अल–शराअले नयाँ युद्धविरामको घोषणा गर्दै सिरियामा रहेका जातीय र धार्मिक अल्पसंख्यकको सुरक्षा गर्ने प्रतिबद्धता दोहोर्याएका थिए ।

अर्का एक स्वास्थ्यकर्मीले भने,“सहर अहिले पूर्ण रूपमा शान्त छ, तर अहिलेसम्म कुनै स्वास्थ्य र राहत सामग्री भित्रिएको छैन ।”

अत्याचार र मानवीय सङ्कट
राजधानी दमास्कसबाट स्वास्थ्य सहायता तयारी हुँदै गरेको सरकारी समाचार संस्था सानाले जानकारी दिएको छ । तर, झडपग्रस्त सहरमा अहिले पनि विद्युत्, पानी र खाद्यान्न अभाव छ ।

झन्डै एक लाख ५० हजार जनसंख्या रहेको सहरका धेरै बासिन्दा घरभित्रै थुनिएका छन् । संयुक्त राष्ट्रसंघीय आप्रवासन निकायका अनुसार हिंसाका कारण स्वैदा प्रान्तमा एक लाख २८ हजारभन्दा बढी मानिस विस्थापित भएका छन् ।

‘अब शान्ति र संवाद हुनुपर्छ’
अमेरिकी विशेष दूत टम बेरकले आइतबार सिरिया अहिले ‘निर्णायक मोड’ मा रहेको भन्दै सबै पक्षलाई हातहतियार त्याग्न, द्वन्द्व अन्त्य गर्न र आदिवासी प्रतिशोधको चक्रव्यूहबाट बाहिर निस्कन आग्रह गरे । उनले भने,“स्थानीय समूहहरूले गरिरहेका क्रूर कार्यहरूले सरकारले राखेको सत्ताको विश्वसनीयता नै संकटमा पारेका छन् ।”

इजरायलले केही दिनअघि स्वैदा र दमास्कसमा सरकारी सेना लक्षित आक्रमण गरेको थियो । इजरायली अधिकारीहरूले यो कदम ड्रुज समुदायको संरक्षण र दक्षिणी सिरियाको निशस्त्रीकरणका लागि लिएको बताएका छन् ।

अमेरिकाका विदेशमन्त्री मार्को रुबियोले सिरियाली सुरक्षाबलहरूलाई जिहादी समूहलाई दक्षिण प्रवेश गर्न नदिन र हिंसा वा हत्या गर्ने जो कोहीलाई कानुनी कठघरामा ल्याउन आह्वान गरे।